Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
11 treff

Nynorskordboka 11 oppslagsord

skåle 2

skåla

verb

Tyding og bruk

lyfte eit glas i eit selskap, seie skål (2 som ei helsing, lykkeynsking, heidring eller liknande
Døme
  • skåle for brureparet;
  • vi skåler med venene våre;
  • dei skålte i eitt køyr
Artikkelside

skåle 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt skáli

Tyding og bruk

  2. gang inne i uthus;
  3. om norrøne forhold: hus med hall eller stor stove (til fest og større samlingar)
Artikkelside

skål 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt skál; same opphav som skal og skilje (1

Tyding og bruk

  1. mindre, rundt kar eller fat, ikkje så djup som bolle (1
    Døme
    • kopp og skål;
    • det stod ei skål med epler på bordet;
    • han sette skålene på bordet
  2. glas eller beger med drykk som ein drikk som gratulasjon, med ynskje om lykke, hylling eller liknande;
    Døme
    • drikke ei skål for bursdagsbarnet
  3. noko som er forma som ei skål (1, 1)
    Døme
    • skålene på ei sølje;
    • skålene på ei harv
  4. den delen av ein bh som støttar eller omsluttar eit bryst;
  5. trestykke som forsterkar ei (knekt) mast eller liknande

Faste uttrykk

  • ei anna skål
    ei anna sak enn den som blir drøfta
  • gje i skåla
    leggje pengar i innsamlingsbørse eller liknande som går rundt;
    donere pengar
Artikkelside

lyfte, løfte 2

lyfta, løfta

verb

Opphav

norrønt lypta; samanheng med loft og luft

Tyding og bruk

  1. heve opp frå underlaget;
    Døme
    • lyfte opp ein stein;
    • heisekrana lyftar fleire tonn
  2. heve til eit høgare åndeleg nivå
    Døme
    • lyfte folket opp frå vankunna

Faste uttrykk

  • ikkje lyfte ein finger
    halde seg heilt passiv
    • partiet vil ikkje lyfte ein finger for den saka
  • lyfte blikket
    • sjå opp
    • sjå stort på noko;
      ha eit vidare perspektiv på noko
      • no er det viktig å lyfte blikket og sjå framover
  • lyfte glaset
    skåle
  • lyfte i flokk
    gjere ei oppgåve saman;
    dele ei byrd
  • lyfte peikefingeren
    irettesetje
  • lyfte seg sjølv etter håret
    (prøve å) gjere noko som er umogleg
  • med lyfta hovud
    med stoltheit;
    med sjølvtillit
Artikkelside

drikke 3

drikka

verb

Opphav

norrønt drekka

Tyding og bruk

  1. gje væske til kroppen gjennom munnen
    Døme
    • drikke eit glas vatn;
    • drikke kaffi;
    • han drakk mjølk til frukost
  2. nyte alkohol;
    misbruke alkohol
    Døme
    • dei drakk kvar helg;
    • drikke seg full;
    • drikke seg til mot;
    • ho lova seg sjølv aldri å begynne å drikke igjen
  3. om eldre forhold: feire høgtid eller merkedag med drikkelag
    Døme
    • drikke jul;
    • drikke bryllaup
  4. suge til seg
    Døme
    • han drakk sol og frisk luft

Faste uttrykk

  • drikke ei skål
    skåle (2
    • drikke ei skål for hell og lykke
  • drikke nokon under bordet
    skjenkje nokon så fulle at dei ikkje greier å stå på beina
  • drikke opp
    • drikke til det er tomt;
      tømme (1)
      • du må drikke opp vatnet ditt før du får brus!
    • bruke alle pengane sine på alkoholhaldig drikke
      • han drakk opp heile løna si
Artikkelside

lyfte glaset

Tyding og bruk

skåle;
Sjå: lyfte
Artikkelside

drikke ei skål

Tyding og bruk

Sjå: drikke
Døme
  • drikke ei skål for hell og lykke
Artikkelside

skjå 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt skjá; truleg samanheng med skur (4

Tyding og bruk

Artikkelside

gildeskåle

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

skåle (1, 3), hus der eit gilde (1, 1) hadde møte
Artikkelside

klink 3

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Opphav

av klinke (4

Tyding og bruk

  1. Døme
    • skåle med eit lite klink
  2. leik der ein kastar klinkekuler
    Døme
    • spele klink
Artikkelside
Side 1 av 2