Gå til hovedinnhold
Tilgjengelighet
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Enkelt søk
Om avansert søk
11 treff

Nynorskordboka 11 oppslagsord

reell

adjektiv

Opphav

frå latin realis; same opphav som real (2

Tyding og bruk

  1. som eksisterer;
    verkeleg, faktisk;
    til skilnad frå imaginær
    Døme
    • eit reelt framsteg
  2. Døme
    • ha reelle hensikter

Faste uttrykk

  • reelle tal
    samnemning for alle rasjonale og irrasjonale tal;
    motsett imaginære tal
  • reelt sett
    i røyndomen
    • reelt sett er selskapet på randa av konkurs
Artikkelside

formell

adjektiv

Opphav

gjennom fransk, frå latin; same opphav som formal

Tyding og bruk

  1. etter reglane;
    som gjeld den ytre forma
    Døme
    • det var formelle feil i framgangsmåten;
    • sende formell klage;
    • formelt er det slik, men ikkje reelt;
    • alle grupper har ein formell eller uformell leiar
  2. som held strengt på formene;
    Døme
    • formell atmosfære;
    • ei formell samtale

Faste uttrykk

  • formelt subjekt
    ord, vanlegvis ‘det’, som står på subjektsplassen i ei setning der det eigenlege subjektet kjem seinare eller der verbet ikkje krev subjekt
    • i setninga ‘det er kaldt’ er ‘det’ formelt subjekt
Artikkelside

skindemokrati

substantiv inkjekjønn

Opphav

av skin-

Tyding og bruk

demokrati som ikkje er reelt
Døme
  • militærstyret førte inn eit skindemokrati
Artikkelside

reelt sett

Tyding og bruk

i røyndomen;
Sjå: reell
Døme
  • reelt sett er selskapet på randa av konkurs
Artikkelside

kosmetisk

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som gjeld kosmetikk;
    som gjer vakrare
  2. av mindre omfang;
    liten
    Døme
    • kosmetiske endringar på karosseriet
  3. overført tyding: som framstiller på ein betre måte, men reelt ikkje har ein effekt
    Døme
    • kosmetiske endringar for ei kontroversiell kraftline
Artikkelside

handlingsrom

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

moglegheit til å bestemme eller handle innanfor gjevne rammer
Døme
  • skape seg eit større handlingsrom;
  • redusere handlingsrommet for leiinga;
  • gje lokalpolitikarane reelt politisk handlingsrom
Artikkelside

proformaekteskap

substantiv inkjekjønn

Opphav

av proforma

Tyding og bruk

ekteskap som berre er formelt, ikkje reelt, inngått for å skaffe seg visse praktiske eller rettslege føremoner
Artikkelside

illusorisk

adjektiv

Opphav

gjennom tysk; frå mellomalderlatin illusorius

Tyding og bruk

som byggjer på ein illusjon;
utan reelt innhald;
innbilt, uverkeleg
Døme
  • ein illusorisk tryggleik;
  • det nasjonale sjølvstendet vart meir og meir illusorisk
Artikkelside

proforma

adjektiv

Opphav

av latin pro forma ‘av omsyn til forma’

Tyding og bruk

reint formelt;
utan reelt innhald;
Døme
  • proforma ekteskap;
  • ei proforma stillingslysing
  • brukt som adverb:
    • gifte seg proforma
Artikkelside

luksusproblem

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

tilhøve som ikkje er eit reelt problem, til dømes at ein må velje mellom fleire gode alternativ
Døme
  • det er eit luksusproblem å velje kven av dei to spissane som skal spele kampen
Artikkelside
Side 1 av 2