Avansert søk

Nynorskordboka 9 oppslagsord

konveks

adjektiv

Opphav

frå latin , opphavleg ‘bøygd saman (i endane)'

Tyding og bruk

krumma utover;

motsett konkav

Døme

ei konveks linse

buke ut

Tyding og bruk

gjere kuven, konveks

bikonveks

adjektiv

Opphav

av bi- ( og konveks

Tyding og bruk

om linse: som er buga utover på begge sidene

konveksitet

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

det å vere konveks

kuven

adjektiv

Tyding og bruk

som bugar ut på midten;

noko rundvoren;

samlelinse

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

konveks linse som samlar strålar i eit brennpunkt (1);

motsett spreielinse

konkav

adjektiv

Opphav

frå latin

Tyding og bruk

krumma innover;

innhòl (2), skålforma;

motsett konveks

Døme

ei konkav linse

konvekslinse

substantiv hokjønn

Opphav

Tyding og bruk

vinkel

substantiv hankjønn

Opphav

frå lågtysk; samanheng med vinke eigenleg ‘bøying’

Tyding og bruk

geometrisk figur som er avgrensa av to rette linjer frå same punktet;
mål for kor mykje den eine av to linjer må svingast om skjeringspunktet før ho fell saman med den andre
Døme
- full vinkel – 360° (400 ^g);
- stump (gag) vinkel – vinkel mellom 90° og 180°;
- dørkarmen er ikkje i vinkel – er ikkje rettvinkla
- til dømes i fotball
  skyte frå (altfor) skrå vinkel
- i overført tyding
  sjå noko frå ulike vinklar – synsvinklar
reiskap til å måle, setje av (rette) vinklar med
Døme
- lausvinkel;
- fast vinkel
- om distinksjonar for sersjantar og (vise)korporalar
  få vinklar
- særleg i fotballmål: kryss (1, 2)
  skotet gjekk heilt opp i vinkelen

Faste uttrykk

bein/like vinkel
vinkel på 180° = rett linje
konkav vinkel
vinkel mindre enn 180°
konveks vinkel
vinkel større enn 180°
rett vinkel
vinkel på 90°
spiss vinkel
- vinkel under 90°
- i fotball og handball: utgangspunkt for spark eller kast langt nede mot dødlinja på sida av målet
  skyte ballen frå spiss vinkel