Gå til hovedinnhold
Tilgjengelighet
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Enkelt søk
Om avansert søk
Ett treff

Nynorskordboka 81 oppslagsord

vansmekte

vansmekta

verb

Tyding og bruk

lide sterkt (av mangel på noko), lengte
Døme
  • sitje i byen og vansmekte
Artikkelside

vanlagnad

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

Døme
  • lide ein stor vanlagnad
Artikkelside

usiger

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

Døme
  • lide, få usiger i striden
Artikkelside

urett 1

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. urimeleg åtferd (mot nokon), urettferd, overgrep
    Døme
    • kjempe mot all uretten i verda;
    • gjere god, hemne ein urett;
    • lide urett;
    • gjere (ein) urett mot nokon
  2. Døme
    • ha urett – ta feil

Faste uttrykk

  • gjere urett
    tru (mykje) feil om (nokon), dømme (nokon) for strengt
  • med urette
    (med gammal dativ) feilaktig, utan grunn
    • han er med urette mistenkt for tjuveri
Artikkelside

unngjelde

unngjelda

verb

Opphav

frå lågtysk, sisteleddet same opphav som gjelde (1; eigenleg ‘betale for’

Tyding og bruk

særleg i infinitiv:
Døme
  • få unngjelde for noko
Artikkelside

ungdomssynd

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

synd eller mistak som ein gjorde i ungdomen
Døme
  • måtte lide heile livet for ei ungdomssynd
Artikkelside

ulideleg

adjektiv

Opphav

av lide (1

Tyding og bruk

  1. Døme
    • ulideleg svolt, sorg, plage
  2. Døme
    • det er så ulideleg å seie nei òg
  3. Døme
    • eit ulideleg menneske;
    • ulideleg framferd
Artikkelside

ulidande

adjektiv

Opphav

av lide (1

Tyding og bruk

  1. Døme
    • ulidande pine, tørste
  2. Døme
    • det er så ulidande der
  3. Døme
    • eit ulidande menneske, vesen, påfunn
Artikkelside

tape 2

tapa

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

norrønt tapa

Tyding og bruk

  1. lide tap, gå med tap, gå glipp av, miste
    Døme
    • tape ein formue;
    • tape på verksemda;
    • tape terreng – bli driven tilbake, miste oppslutning;
    • vere tapt for denne verda – leve i si eiga verd, vere fråverande
  2. lide nederlag, bli slått
    Døme
    • tape ein krig;
    • ei tapt sak;
    • spelet er tapt;
    • den tapande parten

Faste uttrykk

  • gje tapt
    gje opp, kome til kort
  • gå tapt
    gå til spille, bli borte
  • tape seg
    bli ringare, falme, bli borte
Artikkelside

svi 1, svide 1

svida

verb

Opphav

norrønt svíða

Tyding og bruk

  1. bli litt brend
    Døme
    • grauten sveid
  2. Døme
    • nordavinden sveid i andletet
    • gjere vondt
      • såret sveid;
      • få ei bot, straff som svir;
      • ord som svir;
      • det sveid i hjartet
    • i presens partisipp:
      • ein svidande urett – lei, stygg

Faste uttrykk

  • få svi
    bøte, lide for noko
    • no skal han få svi for det han gjorde!
  • svi av
    tørke opp, visne;
    transitivt: bruke opp, øyde
    • svi av millionar på uteliv
Artikkelside
Side 6 av 9