Gå til hovedinnhold
Tilgjengelighet
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Enkelt søk
Om avansert søk
Ett treff

Nynorskordboka 75 oppslagsord

trafikk

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom tysk, fransk, frå italiensk traffico ‘handel, ferdsel’;

Tyding og bruk

  1. ferdsel av køyretøy, syklistar og fotgjengarar på ein veg, ei gate, av tog på jernbanelinje, av båtar på sjøen, av fly i luftfart m.m.;
    Døme
    • politiet dirigerte trafikken;
    • det er størst trafikk fredagane;
    • livleg trafikk på fjorden
  2. det å sende eller frakte noko
  3. Døme
    • stor trafikk på telefonnettet;
    • livleg trafikk på torget
  4. forkasteleg framgangsmåte, verksemd
    Døme
    • lyssky trafikk
Artikkelside

tilburd

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt tilburðr; av bere (3 og til (3

Tyding og bruk

  2. (merkeleg) hending
Artikkelside

telegrafi

substantiv hankjønn

Opphav

frå fransk

Tyding og bruk

(framgangsmåte for) fjernoverføring av bodskap gjennom signal eller kodesystem
Artikkelside

telefoni

substantiv hankjønn

Opphav

fransk; jamfør telefon

Tyding og bruk

(framgangsmåte for) overføring av lyd eller tale med hjelp av elektrisk straum
Døme
  • trådlaus telefoni
Artikkelside

teknisk

adjektiv

Opphav

gjennom fransk, tysk, frå latin; jamfør teknikk

Tyding og bruk

  1. som gjeld teknikk (1), som gjeld fagleg utføring eller framgangsmåte;
    som gjeld praktisk gjennomføring og liknande
    Døme
    • teknisk sett var det bra;
    • ein teknisk fotballspelar – med god teknikk;
    • teknisk feil;
    • det er teknisk uråd å få det til
  2. som gjeld teknikk (2)
    Døme
    • elektroteknisk;
    • produksjonsteknisk;
    • teknisk skule, museum, prøvetur, tidsskrift;
    • den tekniske utviklinga

Faste uttrykk

  • teknisk knockout
    det at den eine parten i ein boksekamp ikkje kan halde fram sjølv om han ikkje er slått ut
  • teknisk terminologi
    faguttrykk
Artikkelside

teknikk

substantiv hankjønn

Opphav

fransk technique; frå gresk av tekhne ‘kunst, middel’

Tyding og bruk

  1. praktisk regel eller framgangsmåte i handverk, kunst, sport o a verksemd;
    praktisk (hand)lag, dugleik, tame
    Døme
    • lære ein teknikk;
    • fiolinisten hadde ein blendande teknikk;
    • fri teknikk – langrennstevling der ein kan velje stilart, dvs at det er tillate med skøyting
  2. måte å gå fram på når ein skal lage noko eller få maskinar og apparat til å verke;
    framgangsmåte, fagkunnskap, særleg med tanke på praktisk utnytting av naturkrefter, forskingsresultat, oppfinningar og liknande
    Døme
    • elektroteknikk;
    • produksjonsteknikk;
    • utvikle ein ny teknikk;
    • den moderne teknikken
Artikkelside

taktikk

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom fransk, mellomalderlatin; frå gresk taktike (tekhne) av tassein ‘ordne’

Tyding og bruk

  1. i militærstell: lære om gruppering og leiing av stridskrefter;
    jamfør strategi
  2. framgangsmåte for å nå eit bestemt mål
    Døme
    • følgje ein viss taktikk;
    • skifte taktikk
Artikkelside

strategi

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. planlegging av militære operasjonar
  2. framgangsmåte, opplegg for å nå eit mål
    Døme
    • ein strategi for å vinne valet
Artikkelside

stereotypi

substantiv hankjønn

Opphav

av stereo- og -typi

Tyding og bruk

  1. framgangsmåte i boktrykking for å lage avstøypingar til skriftsats eller klisjear til plater
  2. fast, stereotypt innslag i tala eller skrifta til ein person
Artikkelside

snu 2

verb

Opphav

norrønt snúa

Tyding og bruk

  1. transitivt: flytte, vende (3, 1)
    Døme
    • snu båten opp mot vinden;
    • snu ryggen til – òg: avvise;
    • snu høyet
    • dra rundt
      • snu slipesteinen
    • rengje (2
      • snu trøya;
      • vere god å snu orda sine – ordleggje seg godt
    • refleksivt:
      • snu seg i senga;
      • snu opp ned på noko;
      • snu på hovudet
  2. intransitivt: fare attende (same vegen som ein kom);
    Døme
    • snu heim att;
    • dei måtte snu for vêret;
    • snu og vende på alle ting – saumfare, vere kritisk
    • peike i ei viss lei
      • den sida som snur ut
    • dreie
      • vinden snudde

Faste uttrykk

  • snu om
    òg: endre framgangsmåte
Artikkelside
Side 6 av 8