Gå til hovedinnhold
Tilgjengelighet
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Enkelt søk
Om avansert søk
Ett treff

Nynorskordboka 49 oppslagsord

manglebrett

substantiv inkjekjønn

Opphav

av mangle (2 og brett (2

Tyding og bruk

Artikkelside

konsentrasjonsevne

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

evne til å kunne konsentrere seg
Døme
  • mangle konsentrasjonsevne
Artikkelside

konsistens

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom tysk, frå mellomalderlatin; av latin consistere ‘stanse, stå fast’

Tyding og bruk

  1. grad av fastleik i ein masse
    Døme
    • stoffa har ulik konsistens;
    • vere laus i konsistensen;
    • fisken er fast i konsistensen
  2. i overført tyding: det å vere konsistent (2)
    Døme
    • mangle ideologisk konsistens
Artikkelside

indiskresjon

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør indiskré

Tyding og bruk

det å mangle diskresjon;
det å vere lausmunna;
Døme
  • forfattaren vart kritisert for alle indiskresjonane i boka
Artikkelside

kontant 1

substantiv hankjønn

Opphav

same opphav som kontant (2

Tyding og bruk

mest i fleirtal: reie pengar;
Døme
  • mangle kontantar
Artikkelside

kjemisk

adjektiv

Opphav

frå tysk

Tyding og bruk

som gjeld kjemi
Døme
  • ein kjemisk formel;
  • kjemiske sambindingar;
  • ein kjemisk reaksjon;
  • kjemisk industri

Faste uttrykk

  • kjemisk krigføring
    krigføring der ein bruker stridsgass;
    jamfør biologisk krigføring
  • vere kjemisk fri for
    fullstendig mangle
    • talen var kjemisk fri for nytenking
Artikkelside

karens

substantiv hankjønn

Uttale

karenˊs

Opphav

frå latin, av carere ‘mangle’

Tyding og bruk

  1. det å vere forutan, unnvere noko (i forkant av undersøking eller operasjon)
  2. Døme
    • ho fekk eitt års karens før ho fekk køyre igjen
  3. Døme
    • areal i karens
Artikkelside

vere kjemisk fri for

Tyding og bruk

fullstendig mangle;
Sjå: kjemisk
Døme
  • talen var kjemisk fri for nytenking
Artikkelside

innlevingsevne

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

evne til innleving
Døme
  • mangle innlevingsevne
Artikkelside

gneiste 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt gneisti

Tyding og bruk

  1. brennande eller lysande partikkel frå eld eller elektrisk utlading (som fyk i lufta)
    Døme
    • det fyk gneistar frå bålet;
    • det sprutar gneistar frå vognhjulet;
    • elektrisk gneiste
  2. sterk kjensle av oppgløding som inspirerer til handling;
    Døme
    • mangle gneisten
  3. byrjing til vekst eller utvikling;
    Døme
    • gneistane til fridom
  4. svakt teikn;
    Døme
    • det finst ikkje ein gneiste av von

Faste uttrykk

  • slå gneistar
    • sende ut gneistar
      • hamaren slo gneistar
    • stråle ut eller kalle fram sterke kjensler
      • det slo gneistar mellom dei;
      • han skreiv så det slo gneistar
  • sprute gneistar
    • sende ut gneistar
      • det spruta gneistar frå toget
    • syne sterk kjensle, særleg sterkt sinne
      • han spruta gneistar av sinne;
      • det spruta gneistar av konfrontasjonane mellom dei
Artikkelside
Side 3 av 5