Gå til hovedinnhold
Tilgjengelighet
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Enkelt søk
Om avansert søk
Ett treff

Nynorskordboka 126 oppslagsord

vald 1

substantiv hankjønn

Opphav

same opphav som vald (2

Tyding og bruk

brutal bruk av fysisk makt;
maktmisbruk
Døme
  • bruke vald;
  • ta ei kvinne med vald – valdta ei kvinne
Artikkelside

vald 2

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt vald

Tyding og bruk

  1. Døme
    • ha nokon i sitt vald;
    • dra fanden i vald! – dra til helvete!
  2. område, mark som ein rår over;
    eigedom (med jakt- og/eller fiskerettar)
Artikkelside

valde 1

valda

verb

Opphav

norrønt valda

Tyding og bruk

ha i si makt, sitt vald (2;
rå over
Artikkelside

valde 2

valda

verb

Opphav

same opphav som valde (1

Tyding og bruk

vere årsak til;
Døme
  • valde skade, vanskar
Artikkelside

velje

velja

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

norrønt velja; samanheng med val (3 og vilje (1

Tyding og bruk

  1. av eigen vilje bestemme seg for (noko);
    slå inn på, satse på;
    ta, leite, peike, nemne ut;
    Døme
    • velje å bli fagarbeidar, lærar;
    • ha mykje å velje i, mellom;
    • velje med omhug;
    • velje ut det beste;
    • velje feil, rett
  2. om fleire personar, grupper og liknande: peike ut ved røysting
    Døme
    • velje nytt styre, ny formann;
    • velje nokon til lagkaptein;
    • bli vald inn på Stortinget

Faste uttrykk

  • velje bort
    la vere å velje, velje noko anna
  • velje og vrake
    ta det ein helst vil ha
Artikkelside

grov 3

adjektiv

Opphav

frå lågtysk

Tyding og bruk

  1. sett saman av store delar eller partiklar;
    storbygd, kraftig, tjukk, klumpete;
    til skilnad frå fin (9)
    Døme
    • ein stor og grov kar;
    • grovt tømmer;
    • grov sand;
    • grovt sandpapir;
    • grovt brød;
    • grove andletsdrag;
    • grov hud
  2. lite detaljert, unyansert, lite nøyen
    Døme
    • få eit grovt overslag;
    • vi gjorde berre ei grov måling;
    • eg er i grove trekk samd med deg
    • brukt som adverb
      • hogge noko grovt til;
      • grovt skissert
  3. stor, alvorleg, brutal
    Døme
    • eit grovt tjuveri;
    • ta grov betaling;
    • ha grovt med pengar;
    • bli dømd for grov vald
    • brukt som adverb
      • lyge grovt
  4. mørk, djup
    Døme
    • han har ikkje særleg grov stemme
  5. dryg, udanna, uhøfleg, rå;
    som er på kanten
    Døme
    • ho er grov i kjeften;
    • fortelje ei grov historie;
    • kome med grove skuldingar;
    • vil du høyre ein grov vits?

Faste uttrykk

  • det grøvste
    det viktigaste eller mest vesentlege;
    størsteparten
  • grov kam
    kam med stort mellomrom mellom tennene
  • grov sjø
    (sjø med) store bølgjer
Artikkelside

gruppevald

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

vald frå fleire mot ein enkelt person
Døme
  • bli utsett for gruppevald
Artikkelside

redaksjonsnemnd

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. nemnd som er vald til å redigere framlegg til fråsegn(er), resolusjon(ar) eller liknande frå ein møtelyd;
  2. nemnd som redigerer eller har det redaksjonelle ansvaret for eit (større) vitskapleg, fagleg eller litterært verk;
Artikkelside

redaksjonskomité, redaksjonskomite

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. komité som er vald til å redigere framlegg til fråsegn(er), resolusjon(ar) eller liknande frå ein møtelyd;
  2. komité som redigerer eller har det redaksjonelle ansvaret for eit (større) vitskapleg, fagleg eller litterært verk;
Artikkelside

riksrevisor

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

leiar av Riksrevisjonen, vald av Stortinget for fire år om gongen
Artikkelside
Side 1 av 13