Avansert søk

Ett treff

Nynorskordboka 91 oppslagsord

plast

substantiv hankjønn

Opphav

av engelsk plastic; av gresk plastikos ‘som kan formast’

Tyding og bruk

kunststoff som under tilverking blir bøyeleg og lèt seg forme og som blir brukt i svært mange produkt
Døme
  • hard plast;
  • mjuk plast;
  • juletre av plast;
  • bereposar av plast;
  • storparten av plasten i havet kjem frå land

pose 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt posi, samanheng med puste

Tyding og bruk

  1. sekk (1) av papir, plast, skinn, ty og liknande
    Døme
    • dropspose;
    • tepose;
    • sovepose;
    • vilje ha, få både i pose og sekkvere grådig; få både det eine og det andre, mykje meir enn ein treng
  2. sekkforma nett (1, 1) trålp-
  3. Døme
    • ha posar under auga

Faste uttrykk

  • ha reint mjøl i posen
    vere uskuldig;
    ha godt samvit
  • snakke/tale rett ut av posen
    vere beintfram, seie si hjartans meining

polyester

substantiv hankjønn

Opphav

av poly- og ester

Tyding og bruk

  1. samnemning for fleire kunststoff framstilte ved bindingar av esterar, nytta mellom anna i produksjonen av lakk og plast
  2. tekstil av polyester (1);
    Døme
    • ei jakke av polyester

plastikk

substantiv hankjønn

Uttale

plastikˊk

Opphav

av fransk plastique; av plast

Tyding og bruk

  1. formande kunst, modellering;
  2. kunsten å føre seg mjukt, ledig og vakkert
  3. i medisin: kirurgisk inngrep for å normalisere eller betre ein persons utsjånad;
    Døme
    • kosmetisk plastikk

sole 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt sóli, gjennom lågtysk; frå latin solum ‘grunn, sole’

Tyding og bruk

  1. underside av fot, sko, strømpe
    Døme
    • fotsole;
    • skosole
  2. tilmåta stykke av filt, plast eller liknande til å ha i skotøy
    Døme
    • innleggssole;
    • bruk solar i støvlane dine
  3. nedste del, underlag på noko
    Døme
    • ski med ein sole av plast;
    • grunnmuren kviler på ein sole av betong

skjold 2

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt skjǫldr, opphavleg ‘kløyvd trestykke’

Tyding og bruk

  1. plate av tre, metall eller plast med handtak på innsida til å dekkje seg med i strid
    Døme
    • ta imot eit hogg med skjoldet;
    • politiet var utstyrt med køller og skjold
  2. forsvarar, vern
    Døme
    • du er mitt skjold og verje
  3. lag som dekkjer;
    skal
    Døme
    • eingong låg Noreg under eit skjold av is;
    • sniglar med skjold på ryggen

leikekloss

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

kloss av tre eller plast til å leike med

folie

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin

Tyding og bruk

tynt blad av metall eller tynt materiale i plast;
Døme
  • dekkje maten med folie

rumpeakebrett

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

lite akebrett av plast med handtak som står opp mellom låra når ein akar

glidelås

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Tyding og bruk

lukkemekanisme på klede, vesker og liknande, der to rader av metall eller plast grip inn i kvarandre
Døme
  • lukke glidelåsen;
  • sy i ny glidelås