Avansert søk

Ett treff

Nynorskordboka 12 oppslagsord

folkemedisin

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

ikkje-vitskapleg legekunst basert på udokumenterte teoriar og førestillingar blant vanlege folk
Døme
  • tradisjonell norsk folkemedisin

skulemedisin, skolemedisin

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

legevitskap som det blir undervist i på universiteta;
jamfør skule (1, 4);
til skilnad frå folkemedisin og naturmedisin

klok

adjektiv

Opphav

norrønt klókr; frå lågtysk

Tyding og bruk

  1. som kan skjøne noko;
    Døme
    • ein klok person;
    • kloke auge;
    • ho har eit klokt hovud;
    • seie nokre kloke ord
    • brukt som adverb:
      • investere klokt
  2. som har mykje kunnskap;
    Døme
    • søkje råd hos eit klokt menneske;
    • svaret gjorde meg ikkje klok
  3. som har vanleg fornuft;
    Døme
    • ikkje vere retteleg klok

Faste uttrykk

  • bli klok på
    få innsikt i;
    forstå (1)
    • eg klarer ikkje bli heilt klok på deg;
    • ein blir aldri heilt klok på hovudpersonen i boka
  • gjere klokt i
    vere tent med
    • ein gjer klokt i å lytte;
    • du gjer nok klokt i å vere litt varsam
  • klok av skade
    røynd som følgje av tidlegare mistak eller ulukke
    • klok av skade bad eg om hjelp opp trappa
  • klok kone
    kvinne som praktiserer folkemedisin
    • ei klok kone oppi dalen
  • vere like klok
    skjøne like lite som før (etter eit svar, ei forklaring eller liknande)
    • etter å ha kika på kartet var dei like kloke

kalmusrot

substantiv hokjønn

Opphav

av kalmus og rot (1

Tyding og bruk

  1. fleirårig vassplante med tjukk jordstengel;
    Acorus calamus
  2. jordstengel av kalmusrot (1), nytta i folkemedisin

kalmus

substantiv hankjønn

Opphav

frå gresk ‘røyr, siv’

Tyding og bruk

  1. fleirårig vassplante med tjukk jordstengel;
  2. jordstengel av kalmus (1), nytta i folkemedisin;

klumsekorn

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

knute på einer (1), brukt i folkemedisin

klok kone

Tyding og bruk

kvinne som praktiserer folkemedisin;
Sjå: klok
Døme
  • ei klok kone oppi dalen

åtgjerdskall

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

i folkemedisin: kall, mann som kunne gjere åt, lækje sjukdom med trolldomsråder

åtgjerd

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt atgerð

Tyding og bruk

  1. Døme
    • gripe til militære åtgjerder;
    • åtgjerder mot skadeinsekt;
    • ta åtgjerderta rådgjerder
  2. Døme
    • eg må finne ei åtgjerd
  3. det å setje i stand, skipe, vøle;
  4. særleg i folkemedisin: det å gjere åt for, kurere ein sjukdom (særleg med overnaturlege middel)
    Døme
    • åtgjerd med ein sjuk kalv
    • òg: middel som ein gjer åt med;
      trolldomsmiddel
      • for sjukdom var det mange slags åtgjerder
    • òg: sverjing;
      trollformular

tyvedbork

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

m a brukt i folkemedisin