Avansert søk

Bokmålsordboka 1 oppslagsord

adjektiv

som ikke er ventet, plutselig

adjektiv

ikkje venta;

overraskande

verb

norrønt hausta, opphavleg ‘bli haust’

samle inn og få avlinga under tak
Døme
- vi kjem til å hauste tidleg i år;
- eg har hausta inn epla;
- ho hausta honningen frå bikubene;
- dei haustar inn kveiten allereie
i overført tyding: få (2, 1) eller oppnå noko som løn eller resultat av ein innsats
Døme
- ho hausta stor applaus frå tilhøyrarane;
- han hausta anerkjenning for arbeidet

det haustast
det går mot haust
det haustast og trea blir gule
ein haustar som ein sår
ein får dei resultata ein fortener
hauste fruktene av noko
nyte fordelane av eit (godt) utført og kanskje vanskeleg arbeid
no kan ho endeleg hauste fruktene av ti års hardt arbeid
hauste juletreet
ta pynten av juletreet
hauste storm
få sterk kritikk for noko;
jamfør så vind og hauste storm
dei har hausta stor storm med planane sine
så vind og hauste storm
seie eller gjere noko tilsynelatande lite som får uventa negative konsekvensar
dei har sådd vind og hausta storm med forslaget sitt

adjektiv

huga på å få greie på noko nytt;
forviten, nysgjerrig
Døme
- vere nyfiken etter å få vite noko;
- ver ikkje så nyfiken!
brukt som adverb: uventa, men gildt
Døme
- det var nyfike å sjå deg!
- det var nyfike å få fersk fisk til middag

verb

norrønt springa

fare raskt fram på føtene;
løpe (1), renne (4, 1)
Døme
- springe 100 m;
- springe etter nokon;
- springe frå nokon;
- dei spring om kapp
endre eller flytte seg raskt;
hoppe, sprette, fyke
Døme
- springe ut av bilen;
- springe over noko;
- prisane sprang i vêret;
- døra sprang opp
brukt som adjektiv: usamanhengande
Døme
- eit springande foredrag
falde seg ut;
opne seg
Døme
- springe ut i fullt flor;
- rosa har sprunge
eksplodere, sprekke
Døme
- båten sprang lek;
- fjellknausen sprang i lufta;
- ei blodåre har sprunge

det springande punktet
kjernen i ei sak;
det avgjerande
det springande punktet i saka er pengar
la bomba springe
gjere kjent noko uventa
ho lét bomba springe og fortalde om fortida si
springe fram
stikke ut;
vise seg
fjell som spring fram i landskapet
springe i auga
vere lett å leggje merke til
sanninga sprang i auga på meg;
det første som spring i auga, er det store arealet som er teke i bruk
springe i lufta
eksplodere (1)
springe skoa av seg
forhaste eller skunde seg
springe ut av
ha grunnlaget sitt i
terrorisme spring ut av politiske konfliktar