Avansert søk

25 treff

Bokmålsordboka 5 oppslagsord

træl 1

substantiv hankjønn

Opphav

trolig samme opprinnelse som trell (1

Betydning og bruk

fortykket hudparti i håndflaten som skyldes gnissing
Eksempel
  • arbeidshender med træler;
  • ha træler i hendene etter all roingen

træl 2, trell 3

substantiv intetkjønn

Opphav

jamfør trell (1

Betydning og bruk

slitsomt og uinteressant arbeid
Eksempel
  • den ensformige jobben er noe elendig træl

trelle, træle

verb

Betydning og bruk

  1. arbeide som trell (1, 1)
    Eksempel
    • trelle under en hard herre
  2. slite og streve
    Eksempel
    • trelle for en ussel lønn

trælete, trælet

adjektiv

Betydning og bruk

  1. full av træler (1
    Eksempel
    • trælete håndflater
  2. som innebærer mye træl (2 eller møye;
    Eksempel
    • et sted det er trælete å komme seg til

ilke

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt ilki; av il (2

Betydning og bruk

  1. hvelving under foten;
  2. hudfortykkelse, træl under foten;
    jamfør liktorn

Nynorskordboka 20 oppslagsord

træl 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt þræll

Tyding og bruk

  1. mest om norrøne forhold: ufri person som eigaren rår heilt over;
    Døme
    • bli seld som træl;
    • halde trælar;
    • setje trælane fri
  2. trottig arbeidar;
    jamfør arbeidstræl
    Døme
    • ein træl til å arbeide
  3. person som er underkasta noko
    Døme
    • vere træl av synd
  4. klump av tjukk hud inni handa etter hardt arbeid og gniking
    Døme
    • få trælar i hendene av hogginga
  5. fløyt (3, 2), flå (1 på fiskereiskap

træl 2

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

hardt arbeid;
slit og slep
Døme
  • det er mykje træl med eit gammalt hus

træle

træla

verb

Opphav

jamfør norrønt þræla ‘kalle for træl’; islandsk þræla ‘træle’

Tyding og bruk

  1. arbeide som træl (1
    Døme
    • træle for kongen
  2. arbeide hardt og trottig;
    slite og slepe
    Døme
    • træle med jordarbeid;
    • gå og træle for andre

trælete

adjektiv

Tyding og bruk

  1. full av trælar (1
    Døme
    • bli trælete i hendene av roinga
  2. Døme
    • eit trælete arbeid

trælen

adjektiv

Tyding og bruk

Døme
  • det er så træle å få til

trælboren

adjektiv

Opphav

jamfør -boren (1)

Tyding og bruk

om norrøne forhold: fødd som træl (1, 1);
fødd av foreldre som er trælar

trælkvinne

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

mest om norrøne forhold: kvinneleg træl (1, 1)

træleliv

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. i overført tyding: ufritt liv med mykje arbeid og slit;

trælekår

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

tilhøve ein har som træl (1, 1);
Døme
  • leve i trælekår

trælearbeid

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. hardt arbeid ein træl (1, 1) gjer;
  2. tungt og hardt arbeid ein får lite løn for;
    Døme
    • slite seg ut på trælearbeid