Gå til hovedinnhold
Tilgjengelighet
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Enkelt søk
Om avansert søk
12 treff

Bokmålsordboka 2 oppslagsord

savn, sakn

substantiv intetkjønn

Betydning og bruk

det å savne;
Eksempel
  • avhjelpe et savn;
  • føle savn etter en som er borte;
  • sitte i sorg og savn
Artikkelside

savne, sakne

verb

Opphav

norrønt sakna; beslektet med sake (3

Betydning og bruk

  1. være uten;
    mangle
    Eksempel
    • ikke savne noe;
    • vi savner et teater her i byen
  2. oppdage at en har mistet noe, at noe er borte
    Eksempel
    • savne lommeboka si;
    • to mann er savnet i fjellet
    • brukt som substantiv:
      • de savnede er funnet i god behold
  3. kjenne (smertelig) lengsel etter noe(n)
    Eksempel
    • savne selskap;
    • være dypt savnet
Artikkelside

Nynorskordboka 10 oppslagsord

sakn

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

det å sakne;
Døme
  • kjenne eit sårt sakn
Artikkelside

sakne

sakna

verb

Opphav

norrønt sakna; samanheng med sake (3

Tyding og bruk

  1. vere utan;
    mangle
    Døme
    • ikkje sakne nokon ting;
    • eg saknar ein skikkeleg kniv til dette arbeidet;
    • dei sakna opplysningar
  2. oppdage at ein har mista noko, at noko er borte
    Døme
    • sakne lommeboka si;
    • to ungdomar er sakna i fjellet
    • brukt som substantiv:
      • dei sakna er funne
  3. kjenne ein (sår) lengt etter noko eller nokon
    Døme
    • sakne vener;
    • vere sårt sakna
Artikkelside

føle 1

føla

verb

Opphav

frå lågtysk

Tyding og bruk

  1. granske ved å ta på;
    Døme
    • føle med fingrane på tøyet
  2. merke med sansane;
    Døme
    • føle svolt;
    • føle fysisk ubehag;
    • føle seg sjuk;
    • føle nauda på kroppen
  3. merke i hugen;
    kjenne (2, 3) i sitt indre
    Døme
    • føle på seg at det blir regn;
    • føle sorg og sakn;
    • føle ansvar;
    • føle seg glad;
    • det kan følast urettferdig

Faste uttrykk

  • føle for
    ha lyst til
  • føle med
    ha medkjensle med (nokon)
  • føle på kroppen
    oppleve direkte, i praksis
  • føle seg fram
    prøve seg fram;
    trivle seg framover
  • til å ta og føle på
    handgripeleg, konkret;
    tydeleg, opplagd
    • spenninga er til å ta og føle på før kveldens kamp
Artikkelside

skilsmisse

substantiv hokjønn

Opphav

gjennom bokmål, frå dansk; sisteleddet samanheng med norrønt missa ‘tap, sakn’

Tyding og bruk

  1. oppløysing av eit ekteskap (etter løyve frå statsforvaltaren eller ved dom)
    Døme
    • få skilsmisse
  2. Døme
    • ei skilsmisse mellom kyrkja og staten har tvunge seg fram
Artikkelside

lengt

substantiv hankjønn

Opphav

av lengte

Tyding og bruk

det å lengte;
intenst ynske eller sakn;
Døme
  • bli gripen av lengt;
  • lengt etter noko;
  • lengt mot nokon
Artikkelside

fattig

adjektiv

Opphav

norrønt fátǿkr, opphavleg ‘som har lite av’

Tyding og bruk

  1. som har lite til livsopphald;
    som har eller er merkt av trong økonomi;
    Døme
    • ein fattig familie;
    • fattige land;
    • fattige kår
    • brukt som substantiv
      • gapet mellom fattige og rike aukar
  2. Døme
    • det er ei fattig trøyst;
    • hjelpe til etter fattig evne
  3. som har lite (av noko);
    Døme
    • fattig på nedbør
  4. fylt av sakn;
    Døme
    • eit fattig liv;
    • kjenne seg så fattig
Artikkelside

lengsel

substantiv hankjønn

lengsle

substantiv hokjønn

Opphav

av lengje (2

Tyding og bruk

det å lengte;
intenst ynske eller sakn;
Artikkelside

ulækjeleg

adjektiv

Tyding og bruk

som ikkje kan lækjast eller gjerast god
Døme
  • ulækjeleg sjukdom, sår, plage, sakn
Artikkelside

tomrom

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. rom, plass som det ikkje er noko(n) i eller på, som ikkje er fylt eller utnytta
    Døme
    • eit tomrom innmed veggen;
    • eit tomrom i benkerada
    • i overført tyding:
      • avisa fyller eit tomrom
  2. Døme
    • det er mange tomrom i teksta
      • tanken blir hengande i eit tomrom
  3. Døme
    • det vart eit tomrom da mor døydde
Artikkelside

abstinens

substantiv hankjønn

Uttale

abstinenˊs

Opphav

av latin abstinentia

Tyding og bruk

  1. fråhald frå tobakk, alkohol og liknande
  2. reaksjon på avhold frå rusmiddel ein er avhengig av
    Døme
    • ha symptom på abstinens
  3. i overført tyding: kjensle av sakn etter noko ein er van med
    Døme
    • han fekk abstinensar da sommarjobben var over
Artikkelside