Avansert søk

16 treff

Bokmålsordboka 1 oppslagsord

nekte

verb

Opphav

trolig av nei (2

Betydning og bruk

  1. si nei til;
    Eksempel
    • nekte militærtjeneste;
    • jeg nekter å bli med;
    • de var så beruset at de ble nektet servering
  2. bestride riktigheten av;
    tvile på;
    Eksempel
    • nekte for Guds eksistens;
    • det kan du ikke nekte for;
    • den anklagede nektet seg skyldig;
    • det står ikke til å nekte for at kvaliteten er dårlig
  3. i grammatikk: uttrykke et negativt forhold eller en nekting
    • brukt som adjektiv:
      • en nektende setning

Faste uttrykk

  • ikke nekte seg noen ting
    tillate seg alt
    • jeg nekter meg ikke noen ting når jeg er på ferie

Nynorskordboka 15 oppslagsord

nekte

nekta

verb

Opphav

truleg av nei (2; jamfør neitte

Tyding og bruk

  1. seie nei til;
    Døme
    • nekte militærteneste;
    • ho nekta blankt å gje etter for kravet;
    • han vart nekta servering i baren
  2. gå imot;
    protestere mot;
    tvile på
    Døme
    • nekte for at det finst ein Gud;
    • dei nekta for at dei var redde;
    • den tiltalte nekta seg skuldig;
    • det står ikkje til å nekte for at klimaet er endra
  3. i grammatikk: uttrykkje eit negativt tilhøve eller ei nekting
    • brukt som adjektiv:
      • ei nektande setning

Faste uttrykk

  • ikkje nekte seg nokon ting
    tillate seg alt
    • eg nektar meg ikkje nokon ting når eg er på ferie

hovudmistenkt

adjektiv

Tyding og bruk

som ein meiner mest sannsynleg er den personen eller verksemda som har gjort noko ulovleg
Døme
  • han var hovudmistenkt i utpressingssaka;
  • fabrikken er hovudmistenkt for utsleppa av miljøgift
  • brukt som substantiv
    • den hovudmistenkte nekta all straffskuld

spalteplass

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

plass for ein artikkel, eit innlegg i ei avis, eit blad
Døme
  • bli nekta spalteplass

landgang

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. det å gå i land frå eit fartøy;
    det å setje i land militære troppar (på fiendtleg territorium)
    Døme
    • bli nekta landgang;
    • gjere landgang;
    • den allierte landgangen i Frankrike
  2. bru eller trapp frå fartøy til bryggje eller kai
    Døme
    • ta inn landgangen
  3. lang brødskive med fleire slag pålegg

forhøyr

substantiv inkjekjønn

Opphav

av forhøyre

Tyding og bruk

Døme
  • konstabelen som leidde forhøyret;
  • bli kalla inn til forhøyr;
  • under forhøyret nekta den tiltalte all straffskuld

drapssikta

adjektiv

Tyding og bruk

som er sikta for drap
  • brukt som substantiv
    • den drapssikta nekta alt

kollbytte, kollbøtte

substantiv hokjønn

Opphav

av fransk culbute, av cul ‘bakpart’ og buter ‘snuble’; påverka av koll (1

Tyding og bruk

  1. det å rulle rundt (med hovudet eller framparten først);
    Døme
    • slå baklengs kolbytte;
    • bilen gjorde kollbytte og vart liggjande med hjula i vêret
  2. i overført tyding: brå omvelting eller endring
    Døme
    • dei tilsette gjorde kolbytte og nekta å gå med på planen

visum

substantiv inkjekjønn

Opphav

latin; eigenleg perfektum partisipp av videre ‘sjå’

Tyding og bruk

  1. påskrift på dokument (pass) som syner at det er vist fram til styresmaktene
  2. Døme
    • få visum til Polen;
    • bli nekta visum

servering

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. det å servere (1) eller bli servert
    Døme
    • bli nekta servering;
    • rask servering
  2. mat eller drikke som blir servert;
    Døme
    • mager servering

konsesjon

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin , av concedere ‘gå med på, vike’

Tyding og bruk

  1. løyve frå offentleg styresmakt til å drive ei viss verksemd eller gjere visse store kjøp
    Døme
    • bli nekta konsesjon
  2. Døme
    • vedtaket var ein konsesjon til ytterfløyene i partiet