Avansert søk

Nynorskordboka 22 oppslagsord

vrien

adjektiv

Opphav

Tyding og bruk

innfløkt, vanskeleg (1)
Døme
- ei vrien sak
om person: vanskeleg å ha med å gjere;
umedgjerleg, vrang (5)
Døme
- ein vrien gjerrigknark

vri 1

substantiv hankjønn

Opphav

Tyding og bruk

vridd stilling;
bøyg, vriding
Døme
- ei fjøl med vri på
endra (og meir tiltalande) form
Døme
- ein salsframstøyt med ein ny vri;
- gamle mattradisjonar med ein moderne vri

Faste uttrykk

gjere ein vri
finne ein lur måte å løyse ei (vanskeleg) oppgåve på

prippen

adjektiv

Opphav

frå dansk; truleg opphavleg frå lågtysk ‘vrien’

Tyding og bruk

som lett blir moralsk støytt;

Døme

pripne moralistar;
vere skinheilag og prippen

umogleg, umogeleg

adjektiv

Tyding og bruk

som ikkje eller berre med store vanskar lèt seg gjere eller gjennomføre;
ikkje mogleg (1), ugjerleg
Døme
- ei umogleg oppgåve;
- det er plent umogleg å kome over her;
- krevje noko umogleg av nokon
- brukt som adverb:
  det kan umogleg vere rett;
  ein umogleg lang film
som ikkje kan vere tilfelle eller tenkjast;
utenkjeleg, usannsynleg
Døme
- ein større kjærleik er umogleg;
- det er ikkje umogleg at han kjem litt seint
svært vanskeleg;
vrien (2), vrang (5), umedgjerleg
Døme
- bilen er så umogleg i dag;
- vere heilt umogleg å samarbeide med

Faste uttrykk

fysisk umogleg
imot naturlovene;
plent uråd
det er fysisk umogleg å gå bakover i tid og endre på det som har skjedd
gjere seg umogleg
arbeide eller gå fram slik at ein ikkje kan brukast
gjere seg umogleg som statsministerkandidat

vrang, rang 2

adjektiv

Opphav

norrønt (v)rangr

Tyding og bruk

med innsida ut;
vrengd
Døme
- eine sokken er vrang
- brukt som adverb:
  ta jakka vrangt på seg
om maske (2: som ein lagar ved å trekkje tråden gjennom ei lykkje frå baksida;
til skilnad frå rett (3, 4)
Døme
- eit mønster med rette og vrange masker
1. brukt som adverb:
  strikke rett og vrangt
2. brukt som substantiv:
  strikke to rette og to vrange
som ikkje er rett (3, 2) (i ein viss situasjon);
feil, galen;
urettvis, falsk
Døme
- ta vrang frakk i garderoben;
- felle vrange dommar;
- ei vrang underskrift;
- sjå skilnaden på rett og vrangt
- brukt som adverb:
  svelgje vrangt
som valdar bry;
vanskeleg (1), ugrei (1), innfløkt
Døme
- kvistete og vrang ved;
- dette er vrangt å lære;
- det var vrange og vonde tider
- brukt som adverb:
  han stod så vrangt til
som er tverr og stri;
vanskeleg (2), umedgjerleg, vrien (2)
Døme
- ein vrang hotellgjest;
- guten var vrang og vanskeleg;
- hestane vart vrange og nekta å gå

Faste uttrykk

slå seg vrang
- gjere seg vanskeleg;
  bli trassig og sta
  ein gjest på utestaden slo seg vrang
- slutte å verke som normalt
  motoren slo seg vrang;
  ryggen har slått seg vrang

skape

skapa

verb

kløyvd infinitiv: -a

Opphav

norrønt skapa

Tyding og bruk

gje eit visst skap (1;
forme (1), danne (1, 2)
Døme
- vere vent skapt
la bli til
Døme
- i opphavet skapte Gud himmelen og jorda;
- det er ikkje meining skapt i slikt
brukt som adjektiv: som har vorte til, som finst;
tenkjeleg
Døme
- kvar skapte dag;
- det var ikkje att eit skapande grann
få i stand;
lage
Døme
- skape noko nytt;
- ho skapte blest om saka;
- dei skaper seg ei framtid i landet
- brukt som adjektiv:
  skapande verksemd;
  ha skapande evner;
  ein skapande kunstnar
vere årsak til
Døme
- skape forventningar;
- meldinga skapte uro og forvirring

Faste uttrykk

ikkje det skapte grann
ingenting
skape om
forme om, lage om;
endre
skape seg
- gjere seg annleis enn ein verkeleg er;
  te seg unaturleg;
  gjere seg til
  ikkje skap deg!
- gjere seg vrien;
  slå seg vrang
  småungar som skaper seg
skape seg til
gjere seg annleis enn ein verkeleg er;
gjere seg til;
skape seg (1)
barn som enno ikkje har lært å skape seg til
skape seg vrang
gjere seg stri og vrang (5)
vere som skapt for/til
høve framifrå til
dei var som skapte for kvarandre;
stemma hennar er som skapt til å syngje jazz

vrengle, rengle

vrengla, rengla

verb

Opphav

samanheng med vrang

Tyding og bruk

vere vrang og vrien i tale;

tverke, krangle, trette

Døme

vrengle seg inn på folk

vrangvis, rangvis

adjektiv

Opphav

jamfør vis (

Tyding og bruk

vrang (5) og vrien;

vrangvillig (1)

vrangsnudd, rangsnudd

adjektiv

Opphav

Tyding og bruk

snudd feil veg;
med vrangsida ut
Døme
- ein vrangsnudd stokk
motsett det som er vanleg eller naturleg;
bakvend
Døme
- verda er vrangsnudd
forvrengd, fordreidd
Døme
- vrangsnudde meiningar
om person: som er vrang (5) og vrien;
vrangvis
Døme
- vrangsnudd hadde han vore all sin dag

vriompeiseri

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

vrang og vrien framferd;

jamfør vriompeis

Døme

fare med vriompeiseri

Resultater per side: