Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 26 oppslagsord

verdig

adjektiv

Opphav

norrønt verðugr; av verd (4

Tyding og bruk

  1. god, gjæv nok (til)
    Døme
    • ein verdig vinnar;
    • vere tilliten verdig;
    • vere verdig til noko;
    • bli funnen verdig til noko
  2. Døme
    • setje opp eit verdig andlet
    • høveleg og roleg
      • ei verdig framferd

gå an

Tyding og bruk

vere mogleg, akseptabel eller tillaten;
Sjå:
Døme
  • det må gå an å be om ein verdig debatt

majestetisk

adjektiv

Tyding og bruk

kongeleg, verdig, storfelt
Døme
  • eit majestetisk landskap

gravitetisk

adjektiv

Tyding og bruk

høgtideleg, stiv, verdig;
jamfør gravitet
Døme
  • ein gravitetisk sørgjemarsj

gravitet

substantiv hankjønn

Opphav

av latin gravis ‘tung’

Tyding og bruk

altfor høgtideleg og verdig framferd

fortene

fortena

verb

Opphav

frå lågtysk; jamfør for- (2

Tyding og bruk

vere verdig eller skuldig til
Døme
  • han fortener ein stor takk;
  • fortene hjelp;
  • sigeren var fortent;
  • få straff som fortent;
  • dette hadde ho ikkje fortent!

Faste uttrykk

  • løn som fortent
    straff eller liknande som ein fortener

forteneste, fortenest

substantiv hokjønn

Opphav

frå lågtysk

Tyding og bruk

  1. Døme
    • ha god forteneste på aksjane;
    • 10 % forteneste
  2. det å ha gjort seg verdig til;
    det å fortene;
    Døme
    • det er di forteneste at det gjekk bra

velærverdig

adjektiv

Tyding og bruk

mest skjemtande: særs verdig
Døme
  • sitje velærverdig som ein bisp

arvtakar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. Døme
    • arvlatar og arvtakar
  2. i overført tyding: person som tek opp arven eller overtek embete etter nokon
    Døme
    • få ein verdig arvtakar;
    • ein opplagd arvtakar til statsministerjobben

avslutte

avslutta

verb

Opphav

gjennom bokmål, frå dansk; truleg etter tysk

Tyding og bruk

  1. gjere heilt ferdig;
    gjere opp
    Døme
    • avslutte den politiske gjerninga si på ein verdig måte;
    • møtet blir avslutta med ein song;
    • avslutte ein rekneskap
  2. brukt som adjektiv
    Døme
    • ei avslutta gruppe