Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 58 oppslagsord

trøytt

adjektiv

Opphav

norrønt þreyttr; eigenleg perfektum partisipp av trøyte (3

Tyding og bruk

  1. Døme
    • bli trøytt av el. etter turen;
    • trøytt i føtene
  2. Døme
    • bli trøytt etter middagen;
    • di meir ein søv, di trøyttare blir ein
  3. Døme
    • livstrøytt;
    • skuletrøytt;
    • vere trøytt av livet
  4. Døme
    • trøytt arbeid, stemning, fest;
    • ein trøytt type

Faste uttrykk

  • gå trøytt
    bli lei;
    miste interessa
    • dei gjekk trøytte av kvarandre

trøye 2

trøya

verb

Opphav

norrønt þreyja; samanheng med trå (1

Tyding og bruk

  1. få (tida) til å gå (med noko interessant), fylle, fordrive
    Døme
    • trøye tida med lesing
  2. underhalde, more, leike (med)
    Døme
    • trøye gjestene;
    • trøye seg med lesing;
    • ungane trøyer seg godt saman
  3. Døme
    • eg kan ikkje trøye (meg) der

trøyte 3

trøyta

verb

Opphav

norrønt þreyta ‘få til å tryte’; samanheng med traute

Tyding og bruk

  1. gjere ferdig, fullføre, slutte
    Døme
    • trøyte (med) åkeren, arbeidet
  2. halde på lenge (med)
    Døme
    • trøyte på arbeidet
  3. sitje hos nokon som ligg på det siste
    Døme
    • trøyte den sjuke
  4. Døme
    • trøyte både godt og vondt
  5. Døme
    • trøyte tida, dagen med lesing
  6. Døme
    • vi får trøyte ei stund til
  7. halde i arbeid, drive, røyne
    Døme
    • trøyte hesten hardt

Faste uttrykk

  • trøyte av
    avslutte
  • trøyte seg
    røyne seg
  • trøyte ut
    gjere sliten, trøytte ut

trøytte 2

trøytta

verb

Opphav

norrønt þreyta; same opphav som trøyte (3

Tyding og bruk

  1. Døme
    • trøytte ut motstandaren
  2. Døme
    • trøytte tilhøyrarane med lange utgreiingar

gå trøytt

Tyding og bruk

bli lei, miste interessa;
Sjå: trøytt

må vite

Tyding og bruk

kan ein tenkje, kan du vel skjøne, ser du, sjølvsagt;
Sjå: måtte, vite
Døme
  • eg vart trøytt, må vite

heile greia

Tyding og bruk

alt i hop;
Sjå: greie, heil
Døme
  • eg vart trøytt av heile greia

slak, slakk 2

adjektiv

Opphav

norrønt slakr

Tyding og bruk

  1. om tau og liknande: ikkje strak eller stram
    Døme
    • ei slak line
  2. som så vidt hallar
    Døme
    • ei slak skråning
    • i overført tyding:
      • den fine sommaren gjorde at det vart slakt sal av regnklede
  3. ikkje brå eller krapp
    Døme
    • ein slak sving
  4. om is: ikkje tettpakka
    Døme
    • kome inn i slakare farvatnkome inn i delvis ope farvatn
  5. Døme
    • slak og doven

makteslaus, maktlaus

adjektiv

Tyding og bruk

matt, veik, rådlaus, hjelpelaus
Døme
  • trøytt og makteslaus;
  • kjenne seg makteslaus;
  • vi stod makteslause mot sjukdomen

overtrøytt

adjektiv

Tyding og bruk

særs trøytt;
altfor trøytt
Døme
  • ein overtrøytt unge