Gå til hovedinnhold
Tilgjengelighet
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Enkelt søk
Om avansert søk
366 treff

Nynorskordboka 366 oppslagsord

T 1, t 1

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

Døme
  • stor T;
  • liten t;
  • T kjem før U i alfabetet;
  • turstiar er merkte med ein stor, raud T
Artikkelside

t 2

forkorting

Tyding og bruk

  1. symbol for tonn (1)
  2. forkorting for tara
  3. forkorting for time (1, 1)
  4. i musikk: forkorting for tempo
Artikkelside

T-beinsteik

substantiv hokjønn

Opphav

av engelsk T-bone steak

Tyding og bruk

(skive av) T-forma oksesteik som er skoren i eitt stykke av indrefilet og mørbrad
Artikkelside

sund 2

adjektiv

Opphav

av sund (3

Tyding og bruk

som har gått i bitar;
brosten, rivna;
jamfør sund (3
Døme
  • eit sundt glas;
  • sunde klede
  • brukt som adverb (med eller utan -t):
    • slå sund/sundt noko;
    • apparatet gjekk sund/sundt
Artikkelside

tunnelbane

substantiv hankjønn eller hokjønn

tunellbane

substantiv hokjønn eller hankjønn

Tyding og bruk

bane (1, 2) som heilt eller delvis går i tunnel;
forkorta T-bane
Artikkelside

eu-

prefiks

Uttale

ev-

Opphav

av gresk eu ‘god(t), vel’

Tyding og bruk

prefiks (1) brukt i nokre importord for å vise at noko er godt eller vel;
delvis jamstilt med ev-;
i ord som eufori, eugenikk og eutrof
Artikkelside

adekvat

adjektiv

Uttale

adekvaˊt

Opphav

av latin adaequare ‘jamstille (med)'

Tyding og bruk

  1. dekkjande, fullgod, samsvarande
    Døme
    • finne eit adekvat uttrykk for omgrepet;
    • ha adekvat praksis for stillinga
  2. i jus: sannsynleg
Artikkelside

absolutt 2

adjektiv

Uttale

absolutˊt

Opphav

av latin absolutus, perfektum partisipp av absolvere ‘løyse frå’

Tyding og bruk

  1. som ikkje er avhengig av noko anna;
    Døme
    • eit absolutt krav;
    • absolutt einevelde
  2. brukt som adverb: vilkårslaust, plent, endeleg
    Døme
    • gjelde absolutt;
    • ho ville absolutt reise
    • brukt forsterkande:
      • absolutt ikkje

Faste uttrykk

  • absolutt fleirtal
    over halvparten av røystene blant dei som har røysterett i eit val;
    til skilnad frå kvalifisert fleirtal og simpelt fleirtal
  • absolutt gehør
    det å kunne bestemme tonehøgd ved hjelp av øyret
  • absolutt komparativ
    komparativ (1 utan samanlikning, til dømes i ‘ein betre middag’
  • absolutt musikk
    musikk som ikkje byggjer på noko anna enn musikalske verkemiddel;
    motsett programmusikk
  • absolutt nullpunkt
    lågaste temperatur som er mogleg, -273,15 °C
  • absolutt superlativ
    superlativ (1 utan samanlikning, til dømes i ‘med største glede’
  • absolutt temperatur
    temperatur målt frå det absolutte nullpunktet
  • absolutt veto
    rett til å stanse vedtak
Artikkelside

tommygun

substantiv hankjønn

Uttale

tåmˊmigønn

Opphav

av namnet til J.T. Thompson, konstruktøren av Thompson submachine gun

Tyding og bruk

amerikansk maskinpistol
Artikkelside

tolerant

adjektiv

Uttale

toleran´t, toleranˊg eller  toleranˊgt

Opphav

fransk eigenleg presens partisipp; av tolerere

Tyding og bruk

  1. som har evne til å tole
    Døme
    • vere tolerant overfor visse giftstoff
  2. som viser toleranse (2);
    Døme
    • vere liberal og tolerant;
    • ha eit tolerant syn
Artikkelside