Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
20 treff

Nynorskordboka 20 oppslagsord

svelg 1

substantiv hankjønn

Opphav

av svelgje

Tyding og bruk

munnfull med drikke som ein svelgjer på éin gong;
Døme
  • ein svelg kaffi
Artikkelside

svelg 2

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt svelgr

Tyding og bruk

  1. attarste del av munnhola
  2. djup avgrunn;
    Døme
    • breelva rann ned i eit svelg
  3. uoverstigeleg motsetnad;
    Døme
    • eit svelg mellom krav og tilbod
Artikkelside

svelgje, svelge

svelgja, svelga

verb

Opphav

norrønt svelgja, svelga

Tyding og bruk

  1. med ei muskelrørsle i svelget (2 føre mat, drikke eller liknande ned i matrøyret
    Døme
    • svelgje ei tugge
  2. halde att ein kjenslereaksjon, særleg gråt
    Døme
    • han svelgjer gråten i seg
  3. i overført tyding: bite i seg;
    finne seg i
    Døme
    • ho svelgde skamma
  4. brukt som adjektiv: botnlaus, gapande
    Døme
    • eit svelgjande djup
Artikkelside

hals

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt hals

Tyding og bruk

  1. kroppsdel mellom hovudet og resten av kroppen
    Døme
    • strekkje hals for å sjå betre;
    • leggje armane om halsen på nokon;
    • kaste seg om halsen på nokon
  2. Døme
    • ha trong hals;
    • fukte halsen;
    • få noko i halsen;
    • stå med gråten i halsen
  3. (del av) klesplagg som skal dekkje halsen
    Døme
    • skjorta er litt vid i halsen;
    • genser med høg hals;
    • ta på seg ein hals før ein går ut i kulda
  4. smalnande del som minner om ein hals (1);
    smalt parti, til dømes om landskap
    Døme
    • halsen på ein gitar
  5. smalnande del fram mot stamnen på ein båt; jamfør båthals
    Døme
    • sitje framme i halsen
  6. (tau eller talje til å feste) fremste, nedste hjørnet på eit segl
    Døme
    • liggje for babords halsar
  7. brukt nedsetjande som etterledd i samansetningar: uvyrden person

Faste uttrykk

  • av full hals
    med så mykje stemme ein har;
    så høgt ein kan
    • syngje av full hals
  • få/ha opp i halsen
    vere lei av;
    ha fått nok av noko eller nokon
    • eg har fått dei langt opp i halsen;
    • ho har tomatar langt opp i halsen
  • gje hals
    • om hund: gøy
    • kaste opp
  • hals over hovud
    snøgt og utan førebuing;
    hovudstups
  • kross på halsen!
    æresord!
  • med krum hals
    med stor kraft og sterk vilje
    • vi gjekk laus på problemet med krum hals
  • over hals og hovud
    snøgt og utan førebuing;
    hovudstups
  • på sin hals
    med liv og sjel
    • dei er fotballfans på sin hals
  • setje latteren i halsen
    brått synast at noko ikkje er morosamt lenger
  • vri halsen om på
    gjere det av med nokon;
    drepe
    • viss du ikkje teier no, vrir eg halsen om på deg!
Artikkelside

slurk

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. munnfull med drikke som ein svelgjer på éin gong;
    Døme
    • ta ein slurk av kaffien
  2. skvett (2) med drikke
    Døme
    • drikke opp den siste slurken
Artikkelside

sluk 2

substantiv inkjekjønn

Opphav

av sluke

Tyding og bruk

  1. djup avgrunn;
    Døme
    • eit botnlaust sluk
  2. opning for avløpsvatn
    Døme
    • sluket på baderomsgolvet er tett
Artikkelside

holemot

substantiv inkjekjønn

Opphav

jamfør mot (2

Tyding og bruk

Artikkelside

halskjertel

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

lymfekjertel i halsen som drenerer nasehole, munnhole og svelg
Artikkelside

øyretrompet

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

kanal frå trommehola i øyret innover og nedover til nase-svelg-rommet
Artikkelside

difteri

substantiv hankjønn

Opphav

frå fransk; av gresk diphthera ‘hud, skinn’, fordi det blir utvikla ei lêrvoren hinne på dei sjuke stadene

Tyding og bruk

smittsam infeksjonssjukdom som særleg set seg i svelg og nase
Artikkelside
Side 1 av 2