Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 24 oppslagsord

sovne

sovna

verb

Opphav

norrønt sofna; av sove

Tyding og bruk

falle i søvn
Døme
  • sovne frå alt saman

Faste uttrykk

sove

sova

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

norrønt sofa

Tyding og bruk

  1. liggje i ein medvitslaus kviletilstand;
    liggje i søvn, motsett vake (2, 1)
    Døme
    • sove som ein steinsove tungt;
    • sove middagta seg ein lur etter middag;
    • sove bort tidaspille (med soving);
    • sove over (seg)forsove seg;
    • sove ut rusen
    • i presens partisipp:
      • ikkje kome sovande til nokoikkje utan hardt arbeid
  2. vere dorsk, sløv;
    følgje dårleg med
    Døme
    • sitje og sove i timane
    • ikkje vere i bruk
      • lova har sove sidan 1930
  3. dovne bort
    Døme
    • armen min søv

Faste uttrykk

  • sove inn
  • sove på
    tenkje over noko
  • sove ut
    kvile og styrkje seg med soving

falle i søvn

Tyding og bruk

sovne;
Sjå: søvn

for å

Tyding og bruk

innleier ei leddsetning som uttrykkjer føremål;
Sjå: å
Døme
  • dei kom hit for å lære språket;
  • ho drakk kaffi for ikkje å sovne

bak/ved rattet

Tyding og bruk

i førarsetet;
Sjå: bak, ratt
Døme
  • sitje bak rattet;
  • setje seg bak rattet i ein traktor;
  • sovne ved rattet

sovne inn

Tyding og bruk

Sjå: inn, sovne
  1. falle i søvn
  2. døy

slumre inn

Tyding og bruk

sovne inn;
Sjå: slumre

inkoativ 3

adjektiv

Opphav

frå latin , av inchoare ‘ta til’

Tyding og bruk

om verb: som uttrykkjer ei byrjande handling eller ein overgang til ein annan tilstand
Døme
  • inkoative verb som ‘gulne’, ‘mørkne’, ‘sovne’, ‘vakne’

søvn, svevn 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt svefn; av sove

Tyding og bruk

  1. det å sove;
    medvitslaus kviletilstand når ein søv
    Døme
    • liggje i djup søvn;
    • få for lite søvn;
    • vekkje ein av, or svevnen;
    • gni søvnen or auga;
    • gråte seg i søvn
  2. langvarig medvitslaus tilstand som liknar på søvn;
    dvale
    Døme
    • gjere det ein må som i ein søvn
  3. Døme
    • sove den siste svevnen

Faste uttrykk

  • den ævelege søvnen
    døden
  • falle i søvn
  • i søvne
    medan ein søv;
    i ørska
    • gå i søvne;
    • han går omkring som i søvne

ratt 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

av lågtysk rat ‘hjul’

Tyding og bruk

styrehjul på fartøy eller køyretøy
Døme
  • føraren vrir på rattet

Faste uttrykk

  • bak/ved rattet
    i førarsetet
    • sitje bak rattet;
    • setje seg bak rattet i ein traktor;
    • sovne ved rattet
  • ha ei hand på rattet
    vere med og bestemme