Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 84 oppslagsord

nei 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

av nei (2

Tyding og bruk

nektande svar;
Døme
  • seie tvert nei;
  • vi kan ikkje få meir enn eit nei

Faste uttrykk

  • ikkje ta eit nei for eit nei
    ikkje godta eit avslag

nei 2

interjeksjon

Opphav

norrønt nei

Tyding og bruk

  1. brukt som uttrykk for at ein nektar, avslår, avviser eller protesterer mot noko
    Døme
    • nei takk!
    • nei, det er ikkje sant;
    • nei, det vil eg ikkje;
    • kjem du? – Nei, det gjer eg ikkje
  2. brukt som innleiing til ei vending når ein snakkar, eller som motseiing av noko føregåande
    Døme
    • nei, da var det betre før i tida;
    • nei, no får det vere nok!
  3. brukt i uttrykk for resignasjon
    Døme
    • nei nei, da får vi berre gje opp
  4. brukt i påminning
    Døme
    • nei, no er det på tide å dra
  5. brukt sist i setninga for å ta opp att ei nekting
    Døme
    • dette går ikkje rette vegen, nei
  6. brukt i utrop og kjensleutbrot
    Døme
    • nei så menn om eg vil!
    • nei, kor fin ho er!
    • nei og nei, det var da trist!

neie 1

neia

verb

Opphav

norrønt hníga

Tyding og bruk

helse ved å bøye knea
Døme
  • jenta kom inn døra og neia

Faste uttrykk

  • bukke og neie
    ta audmjukt imot

neie 2

neia

verb

Opphav

norrønt hneigja, kausativ til hníga; jamfør neie (1

Tyding og bruk

bøye spissen på ein spikar eller liknande som er slått gjennom noko;
Døme
  • neie ein spikar

ikkje ta eit nei for eit nei

Tyding og bruk

ikkje godta eit avslag;
Sjå: nei

gå for langt

Tyding og bruk

gå for vidt;
overdrive;
Sjå: , langt
Døme
  • nei, no går det for langt!

faen heller

Tyding og bruk

brukt for å forsterke svar eller utsegn;
Sjå: faen, heller
Døme
  • nei, faen heller!
  • faen heller, når høvet var der!

dermed basta!

Tyding og bruk

brukt for å avslutte ei meiningsytring;
Sjå: basta, dermed
Døme
  • eg har sagt nei, dermed basta!

vere på bærtur

Tyding og bruk

vere på villspor;
vere langt vekke frå der ein skal vere;
Sjå: bærtur
Døme
  • nei, no er du heilt på bærtur!
  • motstandarane skåra fordi keeperen var på bærtur i feltet

betakke seg

Tyding og bruk

vegre seg;
seie nei (takk);
Sjå: betakke
Døme
  • betakke seg for noko