Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 13 oppslagsord

lyste

lysta

verb

Opphav

norrønt lysta; av lyst

Tyding og bruk

ha lyst på, ha lyst til
Døme
  • gjere som ein lyster;
  • ete så mykje ein lyster

Faste uttrykk

  • lyste etter
    ha hug på;
    trå etter
    • lyste etter makt;
    • alt hjartet ditt kan lyste etter
Artikkelside

lyse 4

lysa

verb

Opphav

norrønt lýsa; av lys (1 og lys (2

Tyding og bruk

  1. gje frå seg lys;
    skine, stråle
    Døme
    • lampa lyser;
    • månen lyste;
    • det lyste frå vindauget;
    • auga hennar lyste av glede
  2. i overført tyding: bere heilt tydeleg preg av noko;
    vitne om
    Døme
    • eit smil som lyser av vondskap;
    • det lyste dårleg samvit av henne
  3. spreie lys, gjere det lyst på ein stad
    Døme
    • lyse med ei lykt
  4. kunngjere offentleg;
    Døme
    • lyse nokon fredlaus;
    • han lyste til holmgang;
    • dei lyste eigedomen til auksjon
  5. uttrykkje ynske om noko for eit anna menneske
    Døme
    • lyse velsigning over nokon;
    • lyse fred over nokon

Faste uttrykk

  • banne så det lyser
    banne stygt
  • lyse etter
    avertere etter;
    søkje etter
    • lyse etter arbeidskraft;
    • dei lyste etter sjåførar
  • lyse for nokon
    om eldre forhold: kunngjere offentleg at eit par skal gifte seg;
    jamfør lysing (1, 2)
  • lyse i kull og kjønn
    om eldre forhold: rettsleg anerkjenne eit barn som sitt
  • lyse opp
    • spreie lys utover
      • lyskastaren lyste opp på stadionet
    • bli opphaldsvêr;
      lysne, klarne, lette
      • stormen stilna, og det lyste opp
    • sjå gladare eller ivrigare ut
      • andletet hans lyste opp
    • spreie glede eller interesse;
      kvikke opp
      • dei gode fagartiklane lyser opp i avisa
  • lyse ut
    kunngjere at det er ope for å søkje, stemme eller liknande
    • stillinga blir lyst ut neste veke;
    • lyse ut nyval;
    • regjeringa lyste ut nye blokker for oljeleiting
Artikkelside

lysten

adjektiv

Opphav

norrønt lystr ‘lysten’

Tyding og bruk

  1. som har lyst på noko
    Døme
    • vere lysten på mat
  2. som har eller vitnar om seksuell lyst;
    seksuelt huga;
    Døme
    • dei lystne blikka frå vaksne menn
Artikkelside

gire 2

gira

verb

Tyding og bruk

lyste, trå
Døme
  • gire etter noko
Artikkelside

lyse etter

Tyding og bruk

avertere etter;
søkje etter;
Sjå: lyse
Døme
  • lyse etter arbeidskraft;
  • dei lyste etter sjåførar
Artikkelside

lyse ut

Tyding og bruk

kunngjere at det er ope for å søkje, stemme eller liknande;
Sjå: lyse
Døme
  • stillinga blir lyst ut neste veke;
  • lyse ut nyval;
  • regjeringa lyste ut nye blokker for oljeleiting
Artikkelside

lyse opp

Tyding og bruk

Sjå: lyse
  1. spreie lys utover
    Døme
    • lyskastaren lyste opp på stadionet
  2. bli opphaldsvêr;
    lysne, klarne, lette
    Døme
    • stormen stilna, og det lyste opp
  3. sjå gladare eller ivrigare ut
    Døme
    • andletet hans lyste opp
  4. spreie glede eller interesse;
    kvikke opp
    Døme
    • dei gode fagartiklane lyser opp i avisa
Artikkelside

lyste etter

Tyding og bruk

ha hug på;
trå etter;
Sjå: lyste
Døme
  • lyste etter makt;
  • alt hjartet ditt kan lyste etter
Artikkelside

lynblenk

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. blenk av lyn;
    Døme
    • lynblenkane lyste opp landskapet
  2. kort og kraftig blenk;
Artikkelside

borti

preposisjon

Tyding og bruk

  1. bort i;
    bort og heilt innåt;
    i kontakt med
    Døme
    • gå borti døra
    • brukt som adverb:
      • ikkje ta borti!
  2. borte i
    Døme
    • det lyste borti liene

Faste uttrykk

  • leggje seg bort i/borti
    blande seg (utidig) inn i
    • dei ynskjer ikkje å leggje seg borti det heile;
    • dei la seg bort i samtala mellom dei andre
  • vere borti
    • røre ved
    • ha å gjere med nokon
Artikkelside
Side 1 av 2