Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 72 oppslagsord

legemiddel, lækjemiddel

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

middel til å lækje ein sjukdom;
Artikkelside

blå resept

Tyding og bruk

resept for visse legemiddel og medisinsk utstyr som folketrygda dekkjer;
Sjå: blå
Artikkelside

psykofarmakon, psykofarmakum

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

legemiddel til bruk mot psykiske lidingar
Artikkelside

pulver

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå latin ‘støv’

Tyding og bruk

  1. findelt, knust stoff
  2. legemiddel i findelt form
Artikkelside

narremedisin

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

preparat som liknar eit legemiddel, men som ikkje inneheld medisinsk verksame stoff, oftast brukt for å teste effekten av eit legemiddel;
Døme
  • i dette forsøket fekk halvparten ekte medisin og halvparten narremedisin
Artikkelside

naturlegemiddel, naturlækjemiddel

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

legemiddel ein får frå naturen;
Artikkelside

plaster

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt plástr, gjennom mellomalderlatin; frå gresk emplassein ‘forme’

Tyding og bruk

  1. stoffstykke med klistrande overflate (og ein kompress (1) midt på), brukt til å dekkje mindre sår med
  2. stoffstykke preparert med legemiddel til å klistre på huda

Faste uttrykk

  • plaster på såret
    noko ein får som erstatning for det ein ville ha;
    lindring, trøyst
Artikkelside

brekkmiddel

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

legemiddel som gjer at ein kastar opp;
jamfør brekke seg
Artikkelside

amfetamin

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Uttale

amfetamiˊn

Opphav

kortform av alfametylbetafenyletylamin

Tyding og bruk

(sentral)stimulerande stoff (5);
særleg nytta som oppkvikkande rusmiddel, òg nytta i einskilde legemiddel
Artikkelside

blå 2

adjektiv

Opphav

norrønt blár ‘blå, mørk, svart’

Tyding og bruk

  1. som har ei farge som skyfri himmel (og som ligg mellom grønt og fiolett i fargespekteret)
    Døme
    • blå himmel;
    • blå jakke;
    • blå bil;
    • blå auge;
    • fryse så ein er blå i andletet;
    • slå seg både gul og blå
  2. politisk konservativ;
    høgreorientert;
    til skilnad frå raud (2)
    Døme
    • ei blå regjering;
    • vere politisk blå
  3. forsterkande: rein (3, 6), skir;
    berre
    Døme
    • dei sprang på blåe livet
  4. Døme
    • vere berre blåe barnet

Faste uttrykk

  • bli blå for
    vere viss på ikkje blir noko av;
    ikkje lukkast i
  • blå resept
    resept for visse legemiddel og medisinsk utstyr som folketrygda dekkjer
  • blå tone
    tone eller melodi med melankolsk preg som blir laga ved å senke tersen (1 eller septimen, særleg i jazz og blues
    • publikum fekk servert både blå tonar og klassisk gitarmusikk
  • blått blod
    brukt i uttrykk for å ha adeleg opphav
    • ha blått blod i årene;
    • ei kvinne av blått blod
  • brenne eit blått lys for
    nærme seg slutten for
    • det brenn eit blått lys for skyssbåten
  • i det blå
    i det uvisse
    • ei fredsavtale synest å vere heilt i det blå;
    • ombyggingsplanane er skotne ut i det blå
Artikkelside
Side 1 av 8