Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
70 treff

Nynorskordboka 70 oppslagsord

last 1

substantiv hankjønn eller hokjønn

Opphav

frå lågtysk, jamfør norrønt lest; samanheng med lade (2 og lass

Tyding og bruk

  1. gods til frakt med eit transportmiddel
    Døme
    • tung last;
    • farleg last;
    • skjule seg i lasta
  2. Døme
    • høvla last

Faste uttrykk

  • leggje nokon noko til last
    klandre eller laste nokon for noko
    • han hadde ikkje gjort noko gale som dei kunne leggje han til last
  • liggje nokon til last
    vere til byrd for nokon
    • eg vil helst ikkje liggje familien til last
  • segle med lik i lasta
    vere plaga med eller hindra av gamle feil, tradisjonar, fordomar eller liknande
Artikkelside

last 2

substantiv hankjønn eller hokjønn

Opphav

norrønt lǫstr; jamfør islandsk lá ‘klandre’

Tyding og bruk

  1. dårleg eller umoralsk vane;
    Døme
    • leggje av seg ei last;
    • ha mange laster

Faste uttrykk

  • stå last og brast
    halde saman i medgang og motgang;
    dele godt og vondt
    • han stod last og brast med medarbeidarane sine
Artikkelside

lede, lee

leda, lea

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

opphavleg to ord i norrønt, i tydinga ‘bøye’ liða, i tydinga ‘røre ved’ hliða ‘vike til sida’

Tyding og bruk

  1. røre på, bevege (særleg lem eller ledd)
    Døme
    • lede føtene;
    • kan du lede på øyra?
    • han leda på seg
  2. røre ved, rikke, flytte;
    Døme
    • steinen var så stor at eg fekk ikkje leda han

Faste uttrykk

Artikkelside

laste 1

lasta

verb

Opphav

frå lågtysk, av last (1; tyding 4 etter engelsk load

Tyding og bruk

  1. føre last om bord i eit skip;
    lesse på til dømes ei vogn;
    motsett losse (1)
    Døme
    • skipet er lasta med tømmer;
    • laste opp bilen
  2. ta inn last
    Døme
    • skipet lastar kaffi i Santos
  3. romme (1) (av last)
    Døme
    • skipet lastar 5000 tonn
  4. i IT: overføre data eller program til ei lagereining

Faste uttrykk

  • laste ned
    overføre data frå ei ekstern lagereining til si eiga lagereining
    • laste ned ein film frå nettet på mobilen
  • laste opp
    overføre data frå si eiga lagereining til ei ekstern lagereining
    • laste opp bileta på serveren
Artikkelside

laste 2

lasta

verb

Opphav

norrønt lasta; av last (2

Tyding og bruk

klage på;
Døme
  • eg lastar den andre sjåføren for kollisjonen;
  • ho kan ikkje lastast
Artikkelside

skipslast

substantiv hankjønn eller hokjønn

Tyding og bruk

last som eit skip kan transportere;
Døme
  • ei skipslast korn
Artikkelside

skipsladning

substantiv hokjønn eller hankjønn

Tyding og bruk

last som eit skip kan føre;
jamfør ladning (3)
Artikkelside

farm 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt farmr; samanheng med fare (2

Tyding og bruk

last (1, 1) (særleg på båt)
Døme
  • ein farm fisk;
  • både farm og fartøy
Artikkelside

tankfart

substantiv hankjønn eller hokjønn

Opphav

av tank

Tyding og bruk

føring av last med tankskip
Døme
  • internasjonal tankfart
Artikkelside

tally

substantiv hankjønn

Uttale

tælli

Opphav

gjennom engelsk; frå gammalfransk taille ‘skar, merke’

Tyding og bruk

rekneskap over last ved lasting eller lossing av skip
Artikkelside
Side 1 av 7