Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 513 oppslagsord

kvarandre

pronomen

Opphav

fleirtal av kvarannan

Tyding og bruk

om eit gjensidig tilhøve mellom to eller fleire: einannan
Døme
  • elevane snakka i munnen på kvarandre;
  • bli glade i kvarandre;
  • fargane gjekk over i kvarandre – grensa mellom fargane var uskarp;
  • bøkene står om kvarandre – står uordna;
  • ta motoren frå kvarandre – ta sund i dei einskilde delane
Artikkelside

punkt

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt punktr; same opphav som punktum

Tyding og bruk

  1. lite, rundt merke;
    Døme
    • eit punkt etter ein note;
    • stjernene stod som lysande punkt på himmelen
  2. stad utan utstrekning
    Døme
    • to linjer kryssar kvarandre i eit punkt
  3. avgrensa område;
    Døme
    • det vestlegaste punktet i Noreg
  4. steg i rørsle, prosess, utvikling eller liknande;
    Døme
    • kome til eit visst punkt
  5. side av sak;
    Døme
    • eg har eit framlegg i tre punkt;
    • på det punktet tek du feil;
    • vi får drøfte saka punkt for punkt
  6. typografisk måleining
    Døme
    • åtte punkts skrift;
    • eit punkt er 0,37549 mm eller 1/12 cicero

Faste uttrykk

  • det springande punktet
    kjernen i ei sak;
    det avgjerande
  • kritisk punkt
    • stad i unnarennet i hoppbakke der overgangen byrjar
      • det kritiske punktet i bakken er på 90 meter
    • svært viktig eller avgjernde del av noko
      • prisen er eit kritisk punkt i forhandlingane
  • til punkt og prikke
    heilt nøyaktig;
    til minste detalj
    • dei har følgt lova til punkt og prikke
  • ømt/sårt punkt
    noko som er særleg sårbart hos ein person;
    noko som lett vekkjer irritasjon eller liknande
Artikkelside

dødsspiral

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. utvikling der ei rekkje negative tilhøve påverkar og forsterkar kvarandre, og der det endar med å gå gale eller i døden
  2. moment i kunstløp for par
Artikkelside

pulje

substantiv hankjønn

Opphav

frå fransk

Tyding og bruk

  1. Døme
    • publikum slapp inn på konserten i puljar
  2. avdeling i idrettskonkurranse der deltakarane konkurrerer mot kvarandre
    Døme
    • dei vann puljen
  3. (skål eller kopp til) innsats i spel;
Artikkelside

returoppgjer

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

i idrett: den siste av to kampar mellom lag eller personar som har møtt kvarandre tidlegare;
Artikkelside

returkamp

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

i idrett: den siste av to kampar mellom lag eller personar som har møtt kvarandre tidlegare;
Døme
  • returkampen gjekk på bortebane
Artikkelside

revansjoppgjer, revansjeoppgjer

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

i idrett: kamp mellom lag eller personar som har møtt kvarandre tidlegare;
Artikkelside

rivalisere

rivalisera

verb

Tyding og bruk

vere rivalar;
kappast, konkurrere
Døme
  • rivalisere med kvarandre
  • brukt som adjektiv:
    • rivaliserande stormakter
Artikkelside

resiprok

adjektiv

Opphav

frå fransk; av latin reciprocare ‘snu tilbake’

Tyding og bruk

  1. gjensidig, innbyrdes
    Døme
    • ein resiprok relasjon mellom lærar og elev
  2. i matematikk: invers (2)
    Døme
    • den resiproke brøken til ¾ er ⁴⁄₃

Faste uttrykk

  • resiprokt pronomen
    pronomenet einannan eller kvarandre som uttrykkjer eit gjensidig tilhøve mellom to eller fleire
  • resiprokt verb
    verb med ending ‘-st’ som skildrar ei handling som inkluderer to eller fleire
    • verba ‘møtast’ og ‘slåst’ er resiproke verb
Artikkelside

resiprokt pronomen

Tyding og bruk

pronomenet einannan eller kvarandre som uttrykkjer eit gjensidig tilhøve mellom to eller fleire;
Artikkelside
Side 1 av 52