Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
17 treff

Nynorskordboka 17 oppslagsord

formel

substantiv hankjønn

Opphav

av latin formula ‘lita form’

Tyding og bruk

  1. fast setning eller frase nytta i seremoniar og liknande;
    Døme
    • juridisk formel;
    • bruke faste formlar i brev
  2. konsist, generelt uttrykk, ofte symbolsk, som samanfattar ein regel (2) eller ei lov (1, 6)
    Døme
    • formlar for sannsynsrekning
  3. oppskrift på løysing;
    Døme
    • finne ein formel for fred i verda;
    • ynskje ein hadde ein formel for å gjere kundane nøgde

Faste uttrykk

  • kjemisk formel
    teiknuttrykk som viser samansetnaden av eit stoff
    • vatn har kjemisk formel H2O
  • matematisk formel
    setning uttrykt med matematiske teikn
    • lage ein matematisk formel for veksten i kolonien
Artikkelside

lov 1

substantiv hankjønn eller hokjønn

Opphav

frå dansk, av norrønt lǫg, fleirtal av lag, opphavleg ‘det som er fastsett’; jamfør leggje (6)

Tyding og bruk

  1. rettsregel som er vedteken av styresmaktene i samsvar med grunnlov og sedvanerett
    Døme
    • bryte lova;
    • vedta ei lov;
    • i lovs form;
    • lov om målbruk i offentleg teneste;
    • heling er forbode etter lova
  2. brukt som etterledd i samansetningar: ord for ein type rettsregel
  3. samling av rettsreglar som gjeld i eit land eller på eit saksområde
    Døme
    • gjeldande norsk lov;
    • alle er like for lova;
    • lov og rett;
    • lov og orden
  4. i bibelmål: (samling av) påbod frå Gud til menneska
    Døme
    • lova og profetane
  5. vedtekt(er) for eit lag eller ein samskipnad
  6. setning eller formel som uttrykkjer eit forhold som på visse vilkår er konstant
    Døme
    • økonomiske lover;
    • Parkinsons lov
  7. Døme
    • uskrivne lover for takt og tone
  8. brukt som adjektiv: lovleg, tillaten
    Døme
    • det er lov;
    • det er ikkje lov å gjere det og det

Faste uttrykk

  • lov og dom
    rettargang
    • bli fengsla utan lov og dom
  • lovas lange arm
    politiet, rettsvesenet
    • dei vart innhenta av lovas lange arm
Artikkelside

kjemisk

adjektiv

Opphav

frå tysk

Tyding og bruk

som gjeld kjemi
Døme
  • ein kjemisk formel;
  • kjemiske sambindingar;
  • ein kjemisk reaksjon;
  • kjemisk industri

Faste uttrykk

  • kjemisk krigføring
    krigføring der ein bruker stridsgass;
    jamfør biologisk krigføring
  • vere kjemisk fri for
    fullstendig mangle
    • talen var kjemisk fri for nytenking
Artikkelside

hokuspokus

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. formular ved trylling
  2. i overført tyding: fiksfakseri;
    Døme
    • gjere noko hokuspokus;
    • kompostering er ikkje noko hokuspokus

Faste uttrykk

  • hokuspokus filiokus
    formel som ein tryllekunstnar bruker
Artikkelside

formulere

formulera

verb

Opphav

frå latin; av formel

Tyding og bruk

gje språkleg form;
Døme
  • formulere eit spørsmål;
  • formulere krava sine

Faste uttrykk

  • formulere seg
    forklare eller uttrykkje;
    ordleggje seg
    • det er viktig å kunne formulere seg presist
Artikkelside

filiokus

interjeksjon

Tyding og bruk

brukt i trylleformel

Faste uttrykk

  • hokuspokus filiokus
    formel som ein tryllekunstnar bruker
Artikkelside

trollformel

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

Artikkelside

trolldomsformel

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

Artikkelside

hokuspokus filiokus

Tyding og bruk

formel som ein tryllekunstnar bruker;
Artikkelside

matematisk formel

Tyding og bruk

setning uttrykt med matematiske teikn;
Sjå: formel
Døme
  • lage ein matematisk formel for veksten i kolonien
Artikkelside
Side 1 av 2