Avansert søk

110 treff

Nynorskordboka 110 oppslagsord

fange 3

fanga

verb

Opphav

seint norrønt fanga, frå lågtysk; samanheng med fang og (2

Tyding og bruk

  1. ta med fangstreiskap;
    setje fast, fakke, gripe, overmanne
    Døme
    • fange sel;
    • fange ein rømling
  2. i overført tyding: få tak i, gripe
    Døme
    • fange opp signal;
    • fange interessa hos nokon

fange 1

substantiv hankjønn

Opphav

seint norrønt fangi, frå lågtysk; samanheng med fange (3

Tyding og bruk

  1. person som er teken av fienden, særleg i krig og konflikt
    Døme
    • ta nokon til fange;
    • utlevering av fangar
  2. fengsla person;
    Døme
    • dei farlegaste fangane sona i andre fengsel;
    • få kritikk for å ha politiske fangar
  3. i overført tyding: person, gruppering eller liknande som ikkje kan frigjere seg frå visse idear eller meiningar
    Døme
    • partiet er vorte ein fange av sin eigen politikk

fange 2

substantiv inkjekjønn

Opphav

av fang

Tyding og bruk

bør som ein kan bere i famnen
Døme
  • eit fange med høy

sirkle

sirkla

verb

Tyding og bruk

gå i sirkel;
Døme
  • ei ørn sirkla på himmelen

Faste uttrykk

  • sirkle inn
    • setje ein sirkel rundt
    • fange, avsløre
      • tre personar vart sirkla inn av politiet
    • avgrense, skildre
      • prøve å sirkle inn eit miljø

spøkjelsesteine, spøkelsesteine

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

bortkomen teine som kan fange opp søppel eller sjødyr og fiskar
Døme
  • krabbar kan bli fanga i spøkjelsesteiner

snappe opp

Tyding og bruk

høyre;
fange opp;
Sjå: snappe
Døme
  • programvara vart brukt for å snappe opp informasjon

snappe

snappa

verb

Opphav

frå lågtysk og tysk; samanheng med norrønt snapa ‘snuse, snikje etter mat’

Tyding og bruk

  1. gripe snøgt, nappe
    Døme
    • bikkja snappar sukkerbiten i lufta;
    • guten snappa veska og sprang
  2. gispe, hive
    Døme
    • snappe etter luft

Faste uttrykk

  • snappe opp
    høyre;
    fange opp
    • programvara vart brukt for å snappe opp informasjon

snare 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt snara

Tyding og bruk

  1. forboden fangstreiskap av metalltråd eller tvinna hestetagl for småvilt
    Døme
    • snare med rennelykkje;
    • setje snarer;
    • fange ryper og hare i snare
  2. Døme
    • leggje snarer for nokon;
    • bli fanga i si eiga snare

ulvesaks

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

ulovleg saks (1, 2) til å fange ulv med

ulvegrav

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

om eldre forhold: dyregrav til å fange ulv i