Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 95 oppslagsord

butikk

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom fransk boutique, opphavleg frå gresk apotheke; same opphav som apotek og bodega

Tyding og bruk

  1. lokale der ein sel forbruksvarer;
    forretning
    Døme
    • gå på butikken;
    • dei liker å gå i butikkar
  2. verksemd som ein driv med (for å tene pengar)
    Døme
    • stengje heile butikken

Faste uttrykk

  • dårleg butikk
    ulønsam verksemd
  • gjere butikk på
    tene gode pengar på
  • god butikk
    lønsam verksemd

halde ope

Tyding og bruk

la butikk eller anna verksemd vere open for kundar;
Sjå: open

stå bak disken

Tyding og bruk

ekspedere i butikk;
Sjå: disk
Døme
  • 20 års fartstid i å stå bak disken

dårleg butikk

Tyding og bruk

ulønsam verksemd;
Sjå: butikk

god butikk

Tyding og bruk

lønsam verksemd;
Sjå: butikk

kasse

substantiv hankjønn eller hokjønn

Opphav

gjennom tysk, frå italiensk; av latin capsa, samanheng med capere ‘ta, romme’

Tyding og bruk

  1. (oftast firkanta) behaldar av tre, metall, plast eller liknande av varierande storleik;
    stor øskje
    Døme
    • ei kasse øl;
    • dei pakka bøkene i kasser
  2. noko som minner om formen av ei kasse
    Døme
    • bilen er ei gammal kasse;
    • bydelen er berre store kasser av betong
  3. noko som omgjev eller beskytter noko
  4. rom eller stad for inn- og utbetalingar i butikk, bank, kontor eller liknande
    Døme
    • sitje i kassa
  5. forråd av pengar;
    kassaapparat, pengeskrin
    Døme
    • ho tel opp kassa;
    • dei stal av kassa
  6. middel eller fond for medlemene i ein institusjon eller til samfunnsføremål

Faste uttrykk

  • ebbe i kassa
    lite pengar;
    pengemangel
    • det er ebbe i kassa, så det var ikkje pengar til røyk
  • per/pr. kasse
    • som har pengar
    • som føler seg i form;
      som er i orden
      • ho kjenner seg ikkje per kasse i dag;
      • uttalen er ikkje heil per kasse;
      • ho er alltid per kasse når det gjeld mote
  • spytte i kassa
    gje økonomisk støtte;
    spytte i børsa
    • fleire investorar spytta i kassa for å sikre det lokale museet

selje over disk

Tyding og bruk

selje i butikk;
Sjå: disk
Døme
  • eignar seg til å selje over disk

gjere butikk på

Tyding og bruk

tene gode pengar på;
Sjå: butikk

marsjandisebutikk

substantiv hankjønn

Uttale

marsjandiˋse-

Opphav

av fransk marchandise ‘handelsvare’, av marchand ‘kjøpmann’, opphavleg same opphav som marketentar

Tyding og bruk

om eldre forhold: butikk som sel brukte ting, særleg møblar og klede;

marknad

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt mark(n)aðr, gjennom gammalfransk; frå latin mercatus ‘handel, marknad’

Tyding og bruk

  1. stad der ei viss vare blir omsett;
    (årleg) stemne for kjøp og sal;
    større butikk med mange slags varer
    Døme
    • reise til marknaden for å selje varene
  2. samla tilbod av og etterspørsel etter ei viss vare eller teneste
    Døme
    • Noreg er ein god marknad for finsk møbelindustri;
    • produktet kom på marknaden i fjor;
    • verksemda er leiande på marknaden;
    • marknaden er snart metta
  3. gruppe som blir rekna som mogleg kjøpar av ei vare;
    Døme
    • ungdomen er ein viktig marknad for moteindustrien
  4. basarliknande tilstelling

Faste uttrykk

  • den frie marknaden
    marknad med fri konkurranse og fri prissetjing
  • kjøpars marknad
    det at tilbodet er større enn etterspurnaden
  • seljars marknad
    det at etterspurnaden er større enn tilbodet