Gå til hovedinnhold
Tilgjengelighet
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Enkelt søk
Om avansert søk
515 treff

Nynorskordboka 515 oppslagsord

blad

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt blað

Tyding og bruk

  1. tynn, oftast flat, grøn plantedel som veks ut frå ein stengel eller ei grein
    Døme
    • alltidgrøne blad;
    • blad og blom;
    • fotosyntesen går føre seg i dei grøne blada
  2. noko tynt og flatt som minner om eit blad (1)
    Døme
    • bladet på ein kniv
  3. stykke papir (med eller utan tekst) som har eit visst format;
    Døme
    • siste blada i boka er borte;
    • ei skriveblokk med 100 blad;
    • spele frå bladet
  4. periodisk publikasjon;
    jamfør avis (1)
    Døme
    • aviser og blad

Faste uttrykk

  • ta bladet frå munnen
    snakke rett ut;
    seie klart frå
  • to blad
    brukt om to personar med same etternamn
    • to blad Berg
Artikkelside

bla, blade

blada

verb

Opphav

av blad

Tyding og bruk

snu blada (i ei bok eller liknande)
Døme
  • bla snøgt igjennom avisa;
  • bla om til neste side;
  • bla fram og tilbake i boka;
  • bla fram eit par hundrelappar

Faste uttrykk

  • bla opp
    tilby pengar;
    betale
    • reiaren bladde opp 100 millionar kroner
Artikkelside

rosett

substantiv hankjønn

Opphav

frå fransk ‘lita rose’

Tyding og bruk

  1. sløyfe (1, 1) med mange lykkjer, forma som ein stilistert blomster
  2. ornament i form av ei stilisert rose
  3. i botanikk: krins av blad som oftast går ut frå rota eller frå ein underjordisk stengel
    Døme
    • blada på løvetanna ligg i ein rosett nedst mot bakken
Artikkelside

rosemåle

rosemåla

verb

Tyding og bruk

  1. i norsk folkekunst: måle blomstrar, blad eller andre figurar som ornament;
    Døme
    • rosemåle ei kiste
  2. i overført tyding: framstille noko som betre eller finare enn det i røynda er;
    Døme
    • rosemåle tilhøva i eit land
Artikkelside

rose 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt rós(a); frå latin

Tyding og bruk

  1. plante av slekta Rosa i rosefamilien
  2. blomster av rose (1, 1)
    Døme
    • ein bukett med raude roser
  3. plante som minner om rose (1, 1), men som høyrer til ein annan plantefamilie
  4. noko som liknar på ei rose (1, 1)
    Døme
    • ha roser i kinna etter å ha vore ute i kulda
  5. figur eller ornament som liknar blomstrar eller blad
    Døme
    • like å brodere eller måle roser

Faste uttrykk

  • brann i rosenes leir
    stort oppstyr der det elles er idyllisk og fredeleg
    • prøve å unngå at det skal bli brann i rosenes leir
  • dans på roser
    enkel eller sorglaus affære
    • livet er ingen dans på roser;
    • å velje dette yrket er langt ifrå ein dans på roser;
    • reint økonomisk er det ingen dans på roser
  • strø roser på nokons veg
    gjere livet triveleg og enkelt for nokon
Artikkelside

stjerneblom

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

plante med smale blad og stjerneforma blomstrar av slekta Stellaria i nellikfamilien
Artikkelside

stilka

adjektiv

Opphav

av stilk

Tyding og bruk

  1. som sit på stilk
    Døme
    • eit stilka blad
  2. brukt som etterledd i samansetningar: med slik stilk som førsteleddet nemner
Artikkelside

tanna

adjektiv

Tyding og bruk

med tenner eller noko som liknar på tenner;
Døme
  • eit tanna skjereverktøy;
  • eit tanna blad
Artikkelside

bajonettplante

substantiv hankjønn eller hokjønn

Tyding og bruk

  1. plante med tjukke, spisse blad;
    Sanseviera trifasciata
  2. slekt i aspargesfamilien;
    Sanseviera
Artikkelside

toblada

adjektiv

Tyding og bruk

særleg i botanikk: med to blad;
Artikkelside