Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 287 oppslagsord

arbeide

arbeida

verb

Opphav

av lågtysk arbeiden

Tyding og bruk

  1. utføre arbeid (1)
    Døme
    • arbeide frå morgon til kveld;
    • arbeide ute på jordet;
    • arbeide overtid;
    • arbeide inn to fridagar;
    • arbeide for ei sak;
    • arbeide på ei bok;
    • arbeide vidare med noko;
    • arbeide seg opp frå små kår;
    • arbeide på spreng;
    • ho har arbeidd som journalist
  2. vere tilsett
    Døme
    • arbeide på fabrikk
  3. Døme
    • hjartet arbeider jamt;
    • motoren arbeider lett
  4. lage til;
    behandle
    Døme
    • arbeide jorda
Artikkelside

psykososial

adjektiv

Tyding og bruk

som gjeld samspelet mellom det psykiske og det sosiale (2
Døme
  • dei arbeider med å førebyggje psykososiale problem hjå barn og unge
Artikkelside

provisor

substantiv hankjønn

Uttale

proviˊsor, i fleirtal proviˊsorar; provisoˊrar

Opphav

av latin providere ‘sjå framover, ta seg av, syte for’

Tyding og bruk

utdanna farmasøyt som arbeider på eit apotek
Artikkelside

dagtid

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

tid da det er dag
Døme
  • mange arbeider utanom ordinær dagtid

Faste uttrykk

  • på dagtid
    om dagen
    • stasjonen er open på dagtid
Artikkelside

dagskift

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. del av arbeidstida som er om dagen;
    til skilnad frå nattskift (1)
  2. lag av arbeidarar som arbeider om dagen;
    til skilnad frå nattskift (2)
    Døme
    • dagskiftet går av
Artikkelside

retusjør

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

person som arbeider med å retusjere
Artikkelside

rettspsykiatri

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

grein av psykiatrien som arbeider med psykiatriske spørsmål i samband med lovbrot og rettssaker;
jamfør rettsmedisin
Artikkelside

revolusjonær 1

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

person som ynskjer eller arbeider for revolusjon
Døme
  • ein glødande revolusjonær
Artikkelside

eks 2

adjektiv

Opphav

av eks-

Tyding og bruk

førverande, tidlegare
Døme
  • han er eks musikar, og arbeider no som lærar
Artikkelside

gut 1

substantiv hankjønn

Opphav

truleg same opphav som nederlandsk guit, opphavleg ‘skrytande ung mann’; samanheng med gøy (3

Tyding og bruk

  1. barn av hankjønn
    Døme
    • som gut var han vill av seg;
    • både gutar og jenter;
    • ho fekk ein gut
  2. ung mann;
    mann som er del av eit fellesskap
    Døme
    • han er berre guten enno;
    • siger til dei norske gutane i hopp
  3. i tiltale:
    Døme
    • kom, gutar!
    • å nei, gut, den går ikkje!

Faste uttrykk

  • dei gamle gutane
  • dei store gutane
    dei leiande på eit område
  • det er gut det
    han er ein grepa kar
  • gutane på golvet
    dei som arbeider på grunnplanet (2 i fabrikk eller annan arbeidsplass
  • gutane på skogen
    brukt om den norske motstandsrørsla (som låg i dekning i skogsområde) under andre verdskrigen
  • guten i seg
    det barnlege, gutevorne
    • han har enno mykje av guten i seg
  • guten sin
    grepa kar
    • han er jammen guten sin
Artikkelside
Side 1 av 29