Enkelt søk | Nynorskordboka

Nynorskordboka 2 oppslagsord

herre 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt herra, herri, av gammallågtysk herro, komparativ av her ‘fornem’; jamfør herleg

Tyding og bruk

stormann, rangsperson;
herskar
Døme
- herre konge!
- bli herre over heile landet;
- dei høge herrane i Kreml og Washington
- - feltherre
  - friherre
  - godsherre
  - sigerherre
overhovud for huslyd;
arbeidsgjevar, sjef
Døme
- tene to herrar;
- vere herre i huset;
- vere herre i eige hus;
- vere sin eigen herre
gentleman;
mann (1)
Døme
- te seg som ein herre;
- mine damer og herrar;
- ein herre på byen;
- eit trimparti for herrar
brukt som særnamn: Gud
Døme
- Herren vår Gud;
- Herren vere med deg!
- i genitiv brukt for å forsterke ei utsegn
  eit herrens vêr;
  for mange herrens år sidan;
  kva i herrens namn er dette?

Faste uttrykk

leve herrens glade dagar
vere sorglaust oppteken med fest og moro
vere herre over
meistre
vere herre over situasjonen;
bli herre over sitt eige liv

herre 2, herne 1

determinativ demonstrativ

Opphav

av her; jamfør herne (

Tyding og bruk

brukt etter pronomen eller determinativ for å framheve nokon eller noko som alt er kjent;

jamfør her (3) og derre

Døme

desse herre mannlege sjefane;
den herre bilen;
det herre står i boka

Fann du ordet du leita etter?