Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
80 результатів

Словник нюношка 80 oppslagsord

ytring 1

іменник жіночий

Значення та вживання

det å ytre (3;
flytting lenger ut
Сторінка статті

ytring 2

іменник жіночий

Походження

av ytre (4

Значення та вживання

  1. det å ytre seg
    Приклад
    • mishagsytring
  2. Приклад
    • kapitalismen har ulike ytringar
  3. i språkvitskap: språkleg heilskap som kan stå aleine;
    del av ei tekst som står mellom to store skiljeteikn (det vil seie punktum, spørjeteikn og utropsteikn)
Сторінка статті

utbrot, utbrott

іменник середній

Походження

av bryte

Значення та вживання

  1. plutseleg og brå start, framvekst og liknande av noko
    Приклад
    • vulkanen hadde utbrot for to år sidan;
    • utbrotet av epidemien
  2. det at ein kvilande sjukdom som herpes, eksem eller liknande gjev symptom i form av sår, utslett og liknande
  3. i sykkelritt eller løp: det å (prøve å) bryte ut frå ei gruppe;
    Приклад
    • tre syklistar prøvde med eit utbrot
  4. brått kjensleuttrykk;
    brå ytring;
    Приклад
    • kome med eit rasande utbrot
Сторінка статті

tirade

іменник чоловічий

Походження

frå fransk; av italiensk tirare ‘trekkje’

Значення та вживання

  1. lengre ordrik ytring;
    Приклад
    • ein lang og innhaldslaus tirade;
    • halde ein bitter tirade
  2. i musikk: passasje med raske, stigande og fallande tonar
Сторінка статті

spørsmål

іменник середній

Походження

etter dansk, av eldre dansk spørgsel ‘det å spørje’; av spørje og av mål (2

Значення та вживання

  1. spørjande setning eller ytring
    Приклад
    • stille nokon eit spørsmål;
    • kome med eit spørsmål;
    • rette eit spørsmål til nokon;
    • eit nærgåande spørsmål
  2. Приклад
    • det har vore spørsmål etter deg
  3. sak eller høve som ein drøfter, diskuterer, undersøkjer eller liknande;
    Приклад
    • eit brennande spørsmål;
    • utanrikspolitiske spørsmål;
    • dei fekk spørsmål om etterkrigstida på eksamen;
    • det var aldri spørsmål om noko anna
  4. noko som er uvisst
    Приклад
    • det er eit anna spørsmål;
    • om vi lykkast, er eit ope spørsmål

Фіксовані вирази

  • det store spørsmålet
    det avgjerande punktet
  • reise eit spørsmål
    stille eit spørsmål;
    ta opp eit problem
  • retorisk spørsmål
    spørsmål som ein ikkje ventar svar på, eller som ein stiller for seg sjølv for å kunne svare på det
  • utan spørsmål
    utan å tvile eller nøle
    • dei godtok straffa utan spørsmål
  • vere eit spørsmål om
    dreie seg om;
    vere tale om;
    vere ei føresetnad
    • dette er eit spørsmål om liv og død;
    • heile saka var eit spørsmål om tid
Сторінка статті

eldskrift

іменник жіночий

Значення та вживання

skrift (1, 1) eller ytring (2, 1) som ein tenkjer er forma i eld fordi innhaldet er så viktig;
Приклад
  • det står skrive med eldskrift på veggen
Сторінка статті

bord 2

іменник середній

Вимова

boˊr

Походження

norrønt borð

Значення та вживання

  1. møbel med vassrett plate eller skive og understell av bein eller bukkar
    Приклад
    • bord og stol;
    • dekkje bordet;
    • dekkje på bordet;
    • ta av bordet;
    • tinge bord på restaurant
  2. langt trestykke tynnare enn planke (1, 1)
    Приклад
    • borda i golvet
  3. fjøl eller planke i båtkledning
  4. side eller kant på fartøy; jamfør babord (1 og styrbord (1

Фіксовані вирази

  • bank i bordet
    (sagt samstundes som ein bankar på noko av tre) motverke at ei optimistisk ytring utfordrar overnaturlege makter slik at hellet snur
    • alt har, bank i bordet, gått problemfritt;
    • eg skulle banka i bordet då eg sa det
  • bordet fangar
    • utspela kort må liggje
    • overført tyding: ei handling eller utsegn kan ikkje kallast tilbake og er bindande;
      gjort er gjort
  • dele bord og seng
    leve saman, vere gift (med nokon)
  • det er ikkje mitt bord
    det er ikkje mitt ansvarsområde
  • få på bordet
    • overført tyding: bli presentert for arbeidsoppgåve
      • administrasjonen fekk saka på bordet
    • overført tyding: få fram i lyset
      • få alle fakta på bordet
  • gjere reint bord
    • ete alt som er sett fram
    • reinske opp;
      kvitte seg med alt
    • i konkurransar og liknande: vinne alt som er mogleg å vinne
  • gå frå borde
    • gå i land frå fartøy
      • gå frå borde
    • i overført tyding: slutte i leiande stilling
  • kaste over bord
    òg overført tyding: kvitte seg med
  • kome til dekt bord
    kome til arbeid eller liknande der alt er gjort ferdig på førehand;
    få alt lagt til rette for seg
  • leggje korta på bordet
    tilstå, fortelje alt
  • leggje roret i borde
    leggje lengst ut til sida
  • leggje roret til bords
    leggje lengst ut til sida
  • liggje bord om bord
    liggje side om side
    • fartøya låg bord om bord
  • over bord
    ut i sjøen frå båt
    • mann over bord!
  • over bordet
    (avgjere, avtale noko) direkte, der og da
  • slå i bordet
    vere streng og syne at ein vil ha igjennom viljen sin
  • til bords
    • bort til eit bord der ein et eit måltid
      • gå til bords;
      • setje seg til bords
    • ved eit bord
      • sitje til bords
    • ved sida av under eit (formelt) måltid
      • ha verten til bords
  • under bordet
    (ekstra og) utan at ytinga er openlys og lovleg;
    i løynd
    • mange seljarar ønskjer å få betalt under bordet for å unngå skatt
Сторінка статті

melodi

іменник чоловічий

Походження

frå gresk , av melos ‘song, melodi’ og ode ‘dikt, song’

Значення та вживання

  1. rekkje med tonar som følgjer etter kvarandre og utgjer ein heilskap
    Приклад
    • nynne ein melodi;
    • setje melodi til eit dikt;
    • visa går på melodien ‘Den dag kjem aldri’
  2. tonegang i eit språk eller ei ytring
    Приклад
    • lytte til melodien i språket
  3. i overført tyding: gjennomgangsmelodi (2)
    Приклад
    • same melodien går igjen i kommunar over heile landet

Фіксовані вирази

  • finne melodien
    finne saman (og lage god stemning);
    finne harmoni
    • gjestene og bygdefolket fann melodien
Сторінка статті

piskesnert

іменник чоловічий

Значення та вживання

  1. slag av pisk (1, 1);
    jamfør snert (3)
  2. i overført tyding: hard og kritiserande ytring eller opprivande hending
    Приклад
    • politikarane har fått kjenne piskesnerten frå pressa

Фіксовані вирази

  • som ein piskesnert
    brått, uventa og sårande
    • orda hennar trefte han som ein piskesnert
Сторінка статті

vis 2

прикметник

Походження

norrønt víss; samanheng med vite

Значення та вживання

  1. som skjønar noko godt;
    særs klok;
    lærd
    Приклад
    • dei vise menn frå Austerland
    • brukt som substantiv:
      • ein dåre kan spørje meir enn ti vise kan svare
  2. om ytring eller handling: som vitnar om god forstand
    Приклад
    • gje eit vist råd til nokon

Фіксовані вирази

  • bli vis med
    bli merksam på;
    bli kjend med
    • dei vart vis med den politiske bodskapen
Сторінка статті