Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
10 treff

Nynorskordboka 10 oppslagsord

takle

takla

verb

Tyding og bruk

  1. vikle (1, 2) ein tauende så han ikkje raknar
  2. rigge (1) eit fartøy;
    utstyre med takkelasje
  3. i lagidrett: gå på ein motspelar og ta frå hen ballen eller pucken
  4. i overført tyding: ordne opp i;
    greie, mestre;
    Døme
    • takle eit problem;
    • ho takla situasjonen godt
Artikkelside

greie 3

greia

verb

Opphav

norrønt greiða; av grei og samanheng med reie (4

Tyding og bruk

  1. få i orden;
    Døme
    • greie garnet;
    • ho måtte greie med det sjølv
  2. vere i stand til;
    klare, meistre, orke
    Døme
    • greie å gå;
    • greie presset;
    • greie eksamen
  3. gjere opp;
    betale
    Døme
    • greie rekningane
  4. Døme
    • greie håret
  5. Døme
    • greie på hesten

Faste uttrykk

  • greie opp i
    ordne opp i;
    løyse, takle
    • ha viktige ting å greie opp i
  • greie seg
    • vere nok
      • takk, det greier seg;
      • helvta får greie seg
    • klare seg
      • greie seg godt;
      • våren kom seint, men plantene greidde seg
  • greie ut
    gjere sak eller emne skjønleg;
    undersøkje grundig
    • greie ut ei sak
  • greie ut om
    leggje ut om;
    forklare
    • ho greidde ut om prosjektet
Artikkelside

bakke 3

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt bakki

Tyding og bruk

  1. terrengskråning, særleg om sida av ein ås eller haug
    Døme
    • ein bratt bakke i vegen;
    • gå opp bakken;
    • huset låg oppi bakken
  2. Døme
    • dette i bakken;
    • miste noko i bakken
  3. rygg på ymse bitjern;
    motsett egg (1, 1)

Faste uttrykk

  • bere utfor bakke med
    gå (sterkt) attende, bli svakare;
    gå ille
    • det ber utfor bakke med økonomien;
    • livet gjekk utfor bakke etter ulykka
  • gå i bakken
    ramle, falle i bakken (3
    • gå i bakken med eit smell;
    • fleire stillas gjekk i bakken under stormen
  • leggje i bakken
    bringe til liggjande stilling på bakken, takle;
    vinne over (i slåsting)
    • bli lagt i bakken av politiet
  • liten bakke
    i skihopp: normalbakke
  • på berr bakke
    utan naudsynte ressursar;
    utan kunnskap
    • familien stod på berr bakke etter flaumen;
    • politiet står på berr bakke i etterforskinga
  • setje på bakken
    i luftfart: parkere, ta ut av trafikk
    • flyet vart sett på bakken etter ein teknisk svikt;
    • selskapet har vorte tvunge til å setje fleire pilotar på bakken
  • stor bakke
    i skihopp: stor hoppbakke;
    storbakke
  • ta seg ein pust i bakken
    ta seg ein pause
Artikkelside

takling

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. det å vikle ein tauende så han ikkje raknar;
    jamfør takle (1)
  2. surring (2, 2) på ein tauende
  3. det å rigge (1) eit fartøy;
    jamfør takle (2)
  4. det å gå på ein motspelar og ta frå hen ballen eller pucken;
    jamfør takle (3)
    Døme
    • ei stygg takling
  5. det å angripe (5) eit problem, ein situasjon eller liknande;
    jamfør takle (4)
    Døme
    • takling av utfordrande åtferd
Artikkelside

grisetakle

grisetakla

verb

Tyding og bruk

takle (3) nokon på ein stygg og usportsleg måte
Døme
  • ho fekk gult kort etter ho grisetakla motspelar
Artikkelside

leggje i bakken

Tyding og bruk

bringe til liggjande stilling på bakken, takle;
vinne over (i slåsting);
Sjå: bakke
Døme
  • bli lagt i bakken av politiet
Artikkelside

greie opp i

Tyding og bruk

ordne opp i;
løyse, takle;
Sjå: greie
Døme
  • ha viktige ting å greie opp i
Artikkelside

buffer

substantiv hankjønn

Opphav

av engelsk buff ‘slag, støyt’

Tyding og bruk

  1. fjørande støytfangar på jernbanevogn og liknande
  2. noko som hindrar samanstøyt, veikjer motsetnader eller liknande;
    Døme
    • informasjonsavdelinga blir ein buffer mellom pressefolk og statsråden
  3. Døme
    • ha ein økonomisk buffer som er stor nok til å takle uventa utgifter
  4. mellombels lagerplass i datamaskin som hindrer overbelasting eller liknande
  5. i kjemi: kortform av bufferløysning
Artikkelside

clou

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Uttale

klu

Opphav

frå fransk ‘spikar’

Tyding og bruk

  2. avgjerande moment;
    poeng;
    Døme
    • clouet er å finne måtar å takle problema på
Artikkelside

kurse

kursa

verb

Tyding og bruk

halde kurs (2 (for);
lære opp nokon i noko
Døme
  • kurse selskapa i sikkerheit;
  • dei vart kursa i å takle stress
Artikkelside