Avansert søk

7 treff

Nynorskordboka 7 oppslagsord

reflektere

reflektera

verb

Opphav

frå latin ‘bøye tilbake’

Tyding og bruk

  1. kaste tilbake (lys og andre bølgjer)
    Døme
    • ei blank flate reflekterer meir lys enn ei matt flate
  2. i overført tyding: vere eit uttrykk for;
    Døme
    • hendinga reflekterer eit generelt problem i samfunnet
  3. tenkje over;
    jamfør reflektert
    Døme
    • reflektere over livet

refleks

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin; jamfør reflektere

Tyding og bruk

  1. tilbakekasta lys;
    (svak) avspegling
    Døme
    • bli blenda av refleksen
  2. ting som reflekterer lys, til dømes på køyretøy eller fotgjengar
    Døme
    • bruk refleks i haustmørkeret!
  3. ufrivillig og umedviten reaksjon i form av rørsle eller kjertelsekresjon, utløyst gjennom nervesystemet av ein sansepåverknad
    Døme
    • suging hos nyfødde er ein medfødd refleks
  4. i overført tyding: verknad, følgje (1, 1)
    Døme
    • konkursen er ein refleks av den økonomiske krisa

Faste uttrykk

  • på refleks
    utan å tenkje seg om
    • politikarane handla på refleks

evaluere

evaluera

verb

Opphav

av gammalfransk value ‘verdi’

Tyding og bruk

  1. berekne mål, vekt og myntverdi
  2. reflektere over eller vurdere i ettertid
    Døme
    • dei skal evaluere prosjektet
  3. vurdere elevprestasjon, gje karakter for;
    gje skotsmål
    Døme
    • læraren evaluerer presentasjonane

avspegle

avspegla

verb

Tyding og bruk

gje eit bilete av;
Døme
  • boka avspeglar tida ho er skriven i;
  • tala avspegla den økonomiske situasjonen

polarisere

polarisera

verb

Opphav

av polar

Tyding og bruk

  1. magnetisere eit metallstykke slik at det får magnetiske polar
  2. lage spenningsskilnad til dømes i galvaniske element eller elektrolytiske celler
  3. bryte eller reflektere elektromagnetiske bølgjer (til dømes lysstrålar) på ein viss måte
    • brukt som adjektiv:
      • briller med polariserte glas
  4. i overført tyding: leggje vekt på motsetnader og ulikskapar slik at ytterleggåande synsmåtar får større tilslutnad
    Døme
    • partistrukturen er polarisert i ei høgre- og ei venstrefløy
    • brukt som adjektiv:
      • ein polarisert diskusjon om formuesskatt

glinse

glinsa

verb

Opphav

frå lågtysk; samanheng med gline og glans

Tyding og bruk

reflektere skin (1) frå blank eller feit overflate;
lyse, skine
Døme
  • det glinsar i gullet;
  • det innsmurde ansiktet glinsa i sola
  • brukt som adjektiv:
    • eit glinsande sverd;
    • glinsande, brune kroppar

etterarbeid

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

avsluttande arbeid etter det eigenlege arbeidet for å finpusse, utdjupe, omarbeide detaljar eller liknande;
arbeid som blir gjort i etterkant av ei hending, ofte for å reflektere over eller vurdere hendinga
Døme
  • eg er nesten ferdig, men det står att litt etterarbeid;
  • undervisningsopplegg som krev mykje førebuing og etterarbeid