Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
61 результатів

Словник нюношка 61 oppslagsord

prinsipp

іменник середній

Походження

gjennom fransk; frå latin ‘opphav, grunnlag’

Значення та вживання

  1. grunnleggjande tanke eller retningslinje som ein følgjer eller går ut frå;
    Приклад
    • matematiske prinsipp;
    • byggje hus etter nye prinsipp
  2. grunnleggjande etisk eller moralsk synsmåte;
    leveregel
    Приклад
    • halde fast på prinsippa sine
  3. kjelde, opphav, første årsak;
    verkande kraft
    Приклад
    • trua på Gud som det høgaste prinsippet i tilværet;
    • ein kamp mellom gode og vonde prinsipp

Фіксовані вирази

  • av prinsipp
    av prinsipielle grunnar
    • reise kollektivt av prinsipp
  • i prinsippet
    som hovudregel;
    prinsipielt
    • i prinsippet er eg samd
  • ri prinsipp
    tvihalde på prinsippa sine utan å ta omsyn til andre faktorar;
    jamfør prinsippryttar
Сторінка статті

singularisme

іменник чоловічий

Походження

frå latin, nylaging av singularis

Значення та вживання

filosofisk retning som hevdar at verda kan forklarast ut frå eitt einaste prinsipp;
motsett pluralisme
Сторінка статті

ri 2, ride

rida

дієслово

Походження

norrønt ríða

Значення та вживання

  1. sitje på ryggen av eit dyr og styre det framover;
    ferdast på hesteryggen
    Приклад
    • ri på ein hest;
    • ri i galopp
  2. sitje skrevs over noko
    Приклад
    • ri på gjerdet;
    • ri på båtkvelven
  3. Приклад
    • ri over
  4. plage eller tyngje over tid
    Приклад
    • det rir meg som ei mare;
    • riden av skuldkjensle;
    • poeten er riden av kjærleikslengt
  5. segle eller ferdast på sjø eller bølgje
  6. ha fordel eller nytte av
    Приклад
    • ri på ei popularitetsbølgje
  7. om hanndyr: stige opp på hodyr for å gjennomføre paring

Фіксовані вирази

  • ikkje ri den dagen ein salar
    vere sein i vendinga
  • ri for anker
    liggje for anker i storm
  • ri inn
    temje eller dressere til ridedyr
  • ri kjepphestar
    stadig gje til kjenne si (fastlåste) meining om eit emne
  • ri nokon som ei mare
    vere ei stor plage for nokon
    • dei økonomiske vanskane rei henne som ei mare
  • ri paragrafar
    følgje lova svært strengt;
    vere pirkete og formell;
    jamfør paragrafryttar
  • ri prinsipp
    tvihalde på prinsippa sine utan å ta omsyn til andre faktorar;
    jamfør prinsippryttar
  • ri stormen av
    • kome gjennom ein storm med å liggje på vêret
      • ri av ein storm
    • klare seg gjennom vanskar
      • ministeren reid stormen av
Сторінка статті

softball

іменник чоловічий

Вимова

såfˊtbål, såfˊtball

Походження

frå engelsk

Значення та вживання

ballspel som blir spela med balltre etter same prinsipp som baseball, men med mindre bane og kortare balltre
Сторінка статті

taoisme

іменник чоловічий

Походження

av (primært han)-kinesisk dao ‘veg, norm, prinsipp’

Значення та вживання

kinesisk religion og filosofi som hovudsakleg byggjer på eit skrift av Laozi
Сторінка статті

godteken

прикметник

Походження

av godta

Значення та вживання

som er akseptert;
godkjend, gyldig;
Приклад
  • ei allment godteken sanning;
  • eit godteke prinsipp;
  • endringa er godteken;
  • dei nye elevane vart omsider godtekne
Сторінка статті

universell

прикметник

Походження

frå fransk

Значення та вживання

  1. som femnar om eller gjeld for heile verda (eller universet);
    verdsomfattande
    Приклад
    • universelt samarbeid
  2. som eksisterer under alle forhold eller til alle tider;
    allmenn
    Приклад
    • universelle prinsipp for rett og gale
  3. som kan nyttast av alle
    Приклад
    • tilkomsten til kyrkja er universelt forma ut

Фіксовані вирази

  • universell utforming
    utforming av produkt, bygningar eller anna på ein slik måte at dei i størst mogleg grad kan nyttast av alle
    • universell utforming av nettsider;
    • krav om universell utforming av nye bygg
Сторінка статті

sentralisme

іменник чоловічий

Походження

av sentral (2

Значення та вживання

ideologi eller politikk som fremjar sterk sentralisering av makt

Фіксовані вирази

  • demokratisk sentralisme
    prinsipp om at medlemene og partileiinga i eit (kommunistisk) parti har plikt på seg til å vere strengt lojale mot dei vedtaka den sentrale partileiinga gjer
Сторінка статті

register

іменник середній

Походження

frå mellomalderlatin registrum, av regerere ‘skrive inn’

Значення та вживання

  1. liste eller kartotek over opplysningar som er ordna alfabetisk, kronologisk eller på annan måte
  2. rekkje av orgelpiper med same klangfarge
  3. Приклад
    • syngje høgt oppe i registeret
  4. i overført tyding: område eller skala som noko spenner over
    Приклад
    • dei bruker eit stor register av verkemiddel
  5. i teknikk: gruppe av maskin- eller apparatdelar som verkar saman etter eit visst prinsipp

Фіксовані вирази

  • spele på heile registeret
    utfalde seg
Сторінка статті

fane

іменник жіночий

Походження

frå lågtysk opphavleg ‘tøystykke’; jamfør norrønt gunnfani ‘hærmerke’

Значення та вживання

  1. dekorert tøystykke festa på ei stong, brukt som samlingsmerke for foreining eller liknande;
    Приклад
    • gå i tog med flagg og faner;
    • lage ei ny fane til idrettslaget
  2. del av skiljekort i kartotek som stikk opp
  3. del av opna internettside (med namn på sida)
    Приклад
    • ha fleire faner opne;
    • opne ei ny fane
  4. skråstrek på note

Фіксовані вирази

  • halde fana høgt
    forsvare eller kjempe for visse prinsipp
    • halde det frie ords fane høgt
  • samle seg under fanene
    samle seg om ei felles kampsak
Сторінка статті