Avansert søk

19 treff

Nynorskordboka 19 oppslagsord

nyre

substantiv inkjekjønn eller hokjønn

Opphav

norrønt nýra

Tyding og bruk

kvart av dei to organa i bukholen som reinskar blodet for avfallsstoff og skil ut urin
Døme
  • det er mogleg å leve med berre éi nyre;
  • dei åt pai med lever og nyre til middag

Faste uttrykk

  • granske hjarte og nyrer
    saumfare dei inste tankane

vandre

vandra

verb

Opphav

frå lågtysk; samanheng med vinde (2

Tyding og bruk

  1. gå (roleg)
    Døme
    • vandre hand i hand
    • i presens partisipp:
      • sjå ut som eit vandrande juletrevere fælt utspjåka
  2. gå, fare frå stad til stad;
    Døme
    • laksen vandrar;
    • vandre frå stad til stad;
    • vere ferdig til å vandrebudd til å døy
      • ein vandrande fant
  3. stadig flytte på seg
    Døme
    • birøktaren vandrar med kubane etter honningtrekket
    • i fotball:
      • vandrande spiss

Faste uttrykk

  • vandrande nyre
    nyre som har forskyvd seg;
    vandrenyre
  • vandrande ugras
    fleirårig ugras som formeirar og spreier seg både med utløparar frå rota og med frø eller sporar;
    rotugras
  • vandre ut
    flytte til eit anna land;
    utvandre;
    emigrere

blodrand

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

langt, mørkt organ (nyre) som ligg rett under ryggsøyla på fisk
Døme
  • blodrand i fisken

ødem

substantiv inkjekjønn

Opphav

av gresk oidema ‘oppsvollen’

Tyding og bruk

sjukleg væskesamling i veva på eit parti av kroppen (ofte i samband med nyre- eller hjartesjukdomar)

transplantere

transplantera

verb

Opphav

av seinlatin transplantare

Tyding og bruk

operere inn levande vev frå ein annan stad på kroppen eller frå eit anna individ;
operere inn eit levande organ frå eit anna individ
Døme
  • transplantere hud frå andre stader på kroppen;
  • kirurgen transplanterte ei nyre frå mora på sonen

granske hjarte og nyrer

Tyding og bruk

saumfare dei inste tankane;
Sjå: hjarte, nyre

vandrande nyre

Tyding og bruk

nyre som har forskyvd seg;
Sjå: vandre

nyreforma

adjektiv

Tyding og bruk

med form som ei nyre;
Døme
  • nyreforma blad

funksjonsdyktig

adjektiv

Tyding og bruk

som kan funksjonere
Døme
  • landet har vore utan ei funksjonsdyktig regjering sidan januar;
  • utvikle ei funksjonsdyktig kunstig nyre;
  • observere kor funksjonsdyktige pasientane er

vandrenyre

substantiv inkjekjønn eller hokjønn

Tyding og bruk

forskyvd nyre