Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
20 результатів

Словник нюношка 20 oppslagsord

innsjø

іменник чоловічий

Значення та вживання

relativt stor fordjuping i jordoverflata som er fylt med vatn og utan direkte samband med havet
Приклад
  • Mjøsa er største innsjøen i Noreg
Сторінка статті

is

іменник чоловічий

Походження

norrønt íss

Значення та вживання

  1. frose vatn, frosen væske
    Приклад
    • vatnet fraus til is;
    • mesteparten av Grønland er dekt med is;
    • hendene hennar var kalde som is
  2. Приклад
    • whisky med is
  3. islag på sjø, innsjø eller elv
    Приклад
    • isen på fjorden måtte brytast opp med isbrytar;
    • gå gjennom isen
  4. Приклад
    • ha is til dessert;
    • is er godt når det er varmt

Фіксовані вирази

  • bryte isen
    vinne over motsetning, misstemning eller liknande
  • leggje noko på is
    leggje til sides, utsetje handsaminga, dryge med å ta avgjerd
  • på tynn is
    på usikker grunn;
    i ein situasjon ein ikkje har kontroll på
    • eg trur det, men her er eg på tynn is
  • skyte is
    om frosne ting, til dømes matvarer: få iskappe rundt seg når dei kjem i varmare luft eller vatn
Сторінка статті

sediment

іменник середній

Походження

frå latin, av sedere ‘sitje’

Значення та вживання

  1. samling av partiklar som er sokne til botn i ei væske;
  2. masse av einsarta partiklar som er avleira i jordskorpa eller på botnen av hav eller innsjø;
Сторінка статті

fjord

іменник чоловічий

Походження

norrønt fjǫrðr; samanheng med fare (2

Значення та вживання

  1. smal innskjering av havet, ofte omgjeven av fjell
    Приклад
    • ro på fjorden;
    • fare over fjorden;
    • frå fjell til fjord
  2. særleg på Austlandet: større innsjø (til dømes Randsfjorden)
  3. strøk kring ein fjord (1)
    Приклад
    • bu inst i fjorden
Сторінка статті

vatn

іменник середній

Походження

norrønt vatn; samanheng med våt

Значення та вживання

  1. klar, gjennomsynleg væske som er ei sambinding av hydrogen og oksygen
  2. vatn (1) i meir eller mindre rein tilstand
    Приклад
    • reint vatn;
    • mjukt, hardt vatn – vatn som det er oppløyst lite, mykje mineralsk stoff i;
    • eit glas vatn;
    • sitje (i fengsel) på vatn og brød;
    • vaske i fleire vatn;
    • gå over bekken etter vatn – sjå bekk (1);
    • skvette vatn på gåsa – sjå gås (1);
    • få vatn på mylna, kverna – sjå mylne (1);
    • gå for lut og kaldt vatn – sjå lut (1;
    • mykje vatn har runne i havet sidan den tid – det er lenge sidan
  3. samling av vatn (2) i naturen
    Приклад
    • djupt, grunt vatn;
    • falle i vatnet;
    • trø vatnet;
    • setje båt på vatnet;
    • 20 °C i vatn;
    • symje under vatnet – under vassyta
  4. mindre innsjø
    Приклад
    • landskapet er fullt av sjøar og vatn
  5. kroppsvæske som liknar vatn (1)

Фіксовані вирази

  • bere vatn i såld
    drive med noko nyttelaust
  • gå i vatnet
    • bade
      • det var så varmt at vi gjekk i vatnet fleire gonger
    • falle i vatnet
      • padleturen enda med at vi gjekk i vatnet
    • dumme seg ut;
      mislykkast
      • eg gjekk i vatnet på det siste spørsmålet
  • halde hovudet over vatnet
    (så vidt) greie seg
  • late vatnet
    tisse, urinere
  • leggje inn vatn
    ordne det slik at ein får vatn i springen innandørs;
    føre leidning for rennande vatn inn i hus
    • vi har fått lagt inn vatn og straum på hytta
  • på djupt vatn
    utan ordentleg greie på det ein driv med eller snakkar om;
    ille ute;
    som inneber risiko;
    på tynn is
    • vi kasta han eigenleg ut på djupt vatn utan å vite om han ville klare det
  • ta seg vatn over hovudet
    ta på seg noko ein ikkje greier
  • vatn i kneet
    tilstand med unormalt mykje leddvatn i kneleddet
Сторінка статті

sjø

іменник чоловічий

Походження

norrønt sjór, sjár, sær

Значення та вживання

  1. (del av) det samanhengande saltvassområdet på jorda;
    hav(område)
    Приклад
    • bu ved sjøen;
    • vere på sjøen;
    • sjøen låg spegelblank;
    • i rom sjø
  2. Приклад
    • i Noreg er det om lag 250 000 sjøar og vatn
  3. Приклад
    • få sjø i munnen;
    • det smaker som sjø;
    • skuta tok inn sjø
  4. opprørt, uroleg vatn;
    Приклад
    • høg sjø;
    • tung sjø;
    • sjøane slo innover dekket

Фіксовані вирази

  • dra til sjøs
    bli sjømann
  • gå på sjøen
    drukne seg
  • kaste på sjøen
    • kvitte seg med ved å kaste i havet
      • kaste steinane på sjøen
    • forkaste, vrake
      • prinsippet vart kasta på sjøen
Сторінка статті

hav 1

іменник середній

Походження

norrønt haf ‘lyfting’; truleg samanheng med heve

Значення та вживання

  1. (naturleg avgrensa del av) stort, samanhengande saltvassområde som dekkjer om lag 70 % av jordoverflata
    Приклад
    • på hav og land;
    • på det opne havet;
    • ein song om det blåe havet
  2. (større) innsjø med saltvatn;
  3. stor mengd
    Приклад
    • eit hav av folk;
    • ha eit hav av tid

Фіксовані вирази

  • dei sju hav
    verdshava
    • segle på dei sju hav
  • ein drope i havet
    så lite at det ikkje gjer nokon skilnad
  • havets kardinal
    hummar
    • fiskehandlarane tek seg godt betalt for havets kardinal
  • havets sølv
  • himmel og hav!
    utrop som viser overrasking
    • himmel og hav for eit vêr!
  • hopp i havet!
    utrop som viser overrasking
    • hopp i havet for eit torevêr!
  • høgd over havet
    fastsett mål på kor høgt noko ligg over havflata;
    forkorta hoh.
    • 1000 meters høgd over havet
  • ikkje ein sjanse i havet
    heilt utan sjansar
  • kul i havet
    heilt umogleg
  • meter over havet
    høgd over havet, målt i meter;
    forkorta moh.
    • stasjonen ligg 1222 meter over havet;
    • toppen er 323 meter over havet
  • meter under havet
    djupn frå havoverflata og nedetter, målt i meter;
    forkorta muh.
    • tunnelen skal gå meir enn 200 meter under havet
  • svart hav
    hav utan fisk
  • til havs
    ut eller ute på havet
    • båten drog til havs;
    • dei var langt til havs
Сторінка статті

ål 3

іменник чоловічий

Походження

norrønt áll

Значення та вживання

  1. mørk stripe langs ryggen på dyr
  2. renne i botnen av elv eller innsjø;
    jamfør djupål
Сторінка статті

idyll

іменник чоловічий

Походження

frå latin; av gresk eidyllion ‘lite bilete’, diminutiv av eidos ‘bilete, utsjånad’

Значення та вживання

  1. dikting som skildrar naturlege, fredelege livstilhøve, særleg frå landlivet
  2. fredeleg, harmonisk tilstand
    Приклад
    • samlivet deira var reine idyllen
  3. fredeleg, roleg, vakker stad
    Приклад
    • ein liten idyll ved ein innsjø
Сторінка статті

limnologi

іменник чоловічий

Походження

av gresk limne ‘innsjø’; jamfør -logi

Значення та вживання

lære om fysiske, biologiske, geografiske og andre eigenskapar ved innsjøar og elvar
Сторінка статті