Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
27 результатів

Словник нюношка 27 oppslagsord

herleg

прикметник

Походження

av lågtysk herlik, mellomhøgtysk her ‘fornem’, samanheng med herre (1; jamfør òg norrønt harðla ‘mykje, særs’

Значення та вживання

  1. vedunderleg, praktfull, strålande
    Приклад
    • ein herleg sommar;
    • ei herleg kjensle;
    • eit herleg måltid;
    • det herlegaste utsyn til fjord og fjell
    • brukt som adverb
      • det smakte herleg;
      • det duftar så herleg reint og friskt
  2. monaleg, kraftig;
    stor
    Приклад
    • få ein herleg omgang juling;
    • ei herleg blanding av nytt og gammalt
Сторінка статті

underfull

прикметник

Походження

av under (1

Значення та вживання

  1. som oppstår eller artar seg som eit under (1;
    Приклад
    • ei underfull verd;
    • på ein underfull måte
  2. Приклад
    • ei underfull oppleving
Сторінка статті

søppelmat

іменник чоловічий

Значення та вживання

mat som er rekna å vere for skadeleg for helsa, til dømes feit, salt, søt, kalorihaldig og særs prosessert mat, ofte seld ferdig tillaga;
Приклад
  • hamburgar, pommes frites, sjokolade og annan søppelmat;
  • han gomla i seg den herleg, feite søppelmaten
Сторінка статті

seglvind

іменник чоловічий

Значення та вживання

vind som høver å segle (1) i
Приклад
  • fint vêr og herleg seglvind
Сторінка статті

eden

іменник середній

Походження

frå hebraisk ‘ynde, lyst’, etter 1. Mos. 2,8 namn på staden der paradishagen låg

Значення та вживання

fredeleg og paradisisk stad;
herleg, frodig og blømande stad
Приклад
  • staden er eit eden

Фіксовані вирази

  • Edens hage
    paradisisk stad
    • staden er ein Edens hage, biletskjønn og grøderik
Сторінка статті

gud

іменник чоловічий

Походження

norrønt goð, guð

Значення та вживання

  1. overnaturleg skapning som har makt over naturen og menneska (og som blir æra og dyrka)
    Приклад
    • greske gudar;
    • dyrke framande gudar;
    • bli æra som ein gud
  2. (brukt som særnamn) i monoteistiske religionar, særleg kristendomen: allmektig skapar som rår over verda og menneska;
    personleggjord åndeleg kraft som menneske ber til
    Приклад
    • tru på Gud;
    • be til Gud;
    • takke Gud;
    • Gud vere lova;
    • Herren vår Gud;
    • forkynne Guds rike;
    • trua på Jesus som Guds son;
    • misbruke Guds namn;
    • lære at alle menneske er Guds barn
  3. brukt i utrop og andre meir eller mindre faste seiemåtar
    Приклад
    • gud hjelpe meg;
    • gode gud for eit vêr;
    • gud, så redd eg vart;
    • det er eit guds under at det gjekk godt;
    • det var ei guds lykke at ikkje fleire liv gjekk tapt

Фіксовані вирази

  • av Guds nåde
    som er svært evnerik
    • ein kunstnar av Guds nåde
  • det må gudane vite
    det aner eg ikkje
  • det skal gudane vite
    det er sikkert
  • eit syn for gudar
    noko som er svært vakkert eller umåteleg morosamt å sjå
  • for guds skuld
    framfor alt;
    for all del
    • sei for guds skuld ikkje noko
  • gud betre
    • brukt i utrop
      • gud betre oss for eit vêr;
      • gud betre for ei herleg tid
    • sant å seie;
      ærleg talt
      • det er nok slik fatt, gud betre
  • Gud nåde
    brukt som trugsel: måtte Gud vise nåde (til den som vågar det nemnde)
    • Gud nåde deg om du kjem for seint!
  • gud og kvarmann
    absolutt alle
    • han skrytte av det til gud og kvarmann
  • gud veit
    det er ikkje godt å seie;
    ingen kan vite
    • gud veit kvar han er no
  • gudane veit
    det er ikkje godt å seie;
    ingen kan vite
    • gudane veit korleis det gjekk til
Сторінка статті

herre 1

іменник чоловічий

Походження

norrønt herra, herri, av gammallågtysk herro, komparativ av her ‘fornem’; jamfør herleg

Значення та вживання

  1. Приклад
    • herre konge!
    • bli herre over heile landet;
    • dei høge herrane i Kreml og Washington
  2. overhovud for huslyd;
    Приклад
    • tene to herrar;
    • vere herre i huset;
    • vere herre i eige hus;
    • vere sin eigen herre
  3. Приклад
    • te seg som ein herre;
    • mine damer og herrar;
    • ein herre på byen;
    • eit trimparti for herrar
  4. brukt som særnamn: Gud
    Приклад
    • Herren vår Gud;
    • Herren vere med deg!
    • i genitiv brukt for å forsterke ei utsegn
      • eit herrens vêr;
      • for mange herrens år sidan;
      • kva i herrens namn er dette?

Фіксовані вирази

  • leve herrens glade dagar
    vere sorglaust oppteken med fest og moro
  • vere herre over
    meistre
    • vere herre over situasjonen;
    • bli herre over sitt eige liv
Сторінка статті

herlegdom

іменник чоловічий

Значення та вживання

  1. prakt og fagerdom (som vitnar om noko guddomleg);
    fullkomenskap
    Приклад
    • den himmelske herlegdomen;
    • Guds herlegdom
  2. det at noko er herleg;
    rikdom
    Приклад
    • jordas herlegdom
  3. noko som er herleg
    Приклад
    • ha veska full av allslags herlegdomar
  4. verdi eller rett (som høyrer til ein eigedom)
    Приклад
    • det låg ingen herlegdomar til garden;
    • universitetet med tilknytte herlegdomar

Фіксовані вирази

Сторінка статті

gyllen

прикметник

Походження

frå lågtysk

Значення та вживання

  1. som er av gull;
    som er forgylt
    Приклад
    • gyllen ring;
    • gyllen kant;
    • gyllen ramme
  2. gulliknande, gullgul og skinande
    Приклад
    • gyllen glans;
    • ei gyllen sky
  3. strålande, herleg, storarta
    Приклад
    • gylne tider;
    • gylne draumar;
    • gylne lovnader
  4. klok, god, utmerka
    Приклад
    • ein gyllen regel

Фіксовані вирази

  • den gylne middelvegen
    måtehalden, balansert framgangsmåte eller utveg
    • finne den gylne middelvegen;
    • gå den gylne middelvegen;
    • velje den gylne middelvegen
  • det gylne snittet
    todeling av ei linje som gjev same forholdet mellom den største og minste delen som mellom heile linja og den største delen
  • gyllen fallskjerm
    i overført tyding: godtgjering som personar i leiarstillingar kan få om dei må slutte før kontrakttida er ute
Сторінка статті

fager

прикметник

Походження

norrønt fagr; same opphav som fair

Значення та вживання

Приклад
  • ein fager song;
  • vere ung og fager;
  • eg er stolt av den fagre heimstaden min

Фіксовані вирази

  • fagre ord og løfte
    vakre, men ofte upålitelege løfte
Сторінка статті