Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
46 результатів

Словник нюношка 46 oppslagsord

hell

іменник середній

Походження

frå dansk, jamfør norrønt heill ‘varsel, lykke’; samanheng med heil (1

Значення та вживання

  1. Приклад
    • må hell og lykke følgje deg!
    • ha hellet med seg;
    • han prøvde seg med hell i forretningslivet;
    • prøve seg på noko utan hell
  2. Приклад
    • det var eit hell at ho ikkje vart med i ulykkesbilen

Фіксовані вирази

  • hell i uhell
    heldig hending eller omstende som dempar verknaden av ei ugunstig hending
    • det var eit hell i uhellet at alle var ute da huset rasa saman
  • til alt hell
    heldigvis
    • til alt hell kom dei uskadde frå ulykka
Сторінка статті

helle 2

hella

дієслово

Походження

norrønt hella; av hall (5

Значення та вживання

la renne;
Приклад
  • helle vatn over blomstrane;
  • helle bensin på tanken;
  • helle ut innhaldet;
  • helle i seg store mengder øl
Сторінка статті

vere fødd under ei lykkeleg stjerne

Значення та вживання

vere fødd til hell og lykke (etter ei tru på at korleis stjernene står når ein person blir fødd, er avgjerande for den vidare lagnaden);
Sjå: stjerne
Сторінка статті

stjerne

іменник жіночий

Походження

norrønt stjarna; samanheng med astronom og stella

Значення та вживання

  1. himmellekam som er synleg som ein lysande prikk på nattehimmelen
    Приклад
    • ein klar himmel med millionar av stjerner;
    • i vest blinka ei stor stjerne
  2. Приклад
    • få eit slag så ein ser stjerner
  3. noko som liknar ei stjerne (1)
    Приклад
    • eit juletre med stjerne i toppen;
    • eit ord merkt med stjerne;
    • ein hest med stjerne i panna
  4. merke på kvalitet (der talet på stjerner seier noko om standarden)
    Приклад
    • campingplassen har tre stjerner;
    • restauranten har fått ei stjerne
  5. person som skil seg ut som uvanleg god på sitt felt;
    vidkjend person
    Приклад
    • ho var ei ny stjerne i langrennssporet;
    • han er ei stjerne i det vitskaplege miljøet

Фіксовані вирази

  • ha ei høg stjerne
    vere godt likt;
    stå høgt i kurs
    • førelesaren har ei høg stjerne hos studentane
  • stjerne i boka/margen
    anerkjenning;
    ros
    • leiinga gav han ei stjerne i boka etter det vellykka prosjektet;
    • spelaren fekk ei stjerne i margen etter innsatsen på treninga
  • stjerner i auga
    auge som lyser av glede eller begeistring
  • stå skrive i stjernene
    vere fastsett av lagnaden
    • det stod ikkje akkurat skrive i stjernene at han skulle bli politikar
  • vere fødd under ei lykkeleg stjerne
    vere fødd til hell og lykke (etter ei tru på at korleis stjernene står når ein person blir fødd, er avgjerande for den vidare lagnaden)
Сторінка статті

tjuvflaks

іменник чоловічий

Значення та вживання

stort hell;
Сторінка статті

tonic

іменник чоловічий

Вимова

tånnik

Походження

av engelsk ‘tonic’; frå gresk tonikos ‘å spenne’

Значення та вживання

  1. leskedrikk (1) med kolsyre, brukt som blandevatn i drinkar;
    Приклад
    • blande seg ein gin og tonic;
    • hell først gin, så tonicen i glaset
Сторінка статті

ved 2

прийменник

Походження

norrønt við, viðr

Значення та вживання

  1. tett attmed;
    i nærleiken av
    Приклад
    • sitje ved bordet;
    • dei sette seg ved bordet;
    • eg fekk eit kutt ved nasen;
    • inne ved veggen;
    • ute ved kysten;
    • slaget ved Kringen
  2. brukt for å vise tilknyting til institusjon, arrangement eller liknande;
    jamfør på (5)
    Приклад
    • studere ved universitetet;
    • vere tilsett ved fabrikken;
    • vere til stades ved ei tilstelling
  3. brukt for å uttrykkje at ein viss eigenskap eller ei viss stode er knytt til noko eller nokon
    Приклад
    • ha noko framandt ved seg;
    • peike på ulike sider ved saka
  4. brukt for å uttrykkje ein viss fysisk eller mental tilstand
    Приклад
    • vere ved god helse;
    • eg er ved godt mot;
    • ho var ved medvit da ambulansen kom
  5. brukt for å nemne eit omtrentleg tidspunkt (eller ei hending brukt som tidsreferanse)
    Приклад
    • ved totida;
    • ved avreisa;
    • ved fleire høve
  6. som følgje av;
    Приклад
    • hattane vart ombytte ved eit mistak;
    • bli redda ved eit utruleg hell;
    • glede seg ved noko
  7. når det gjeld;
    Приклад
    • det er ikkje noko å gjere ved det
  8. brukt for å nemne middel eller måte: gjennom, av, med
    Приклад
    • klare seg ved eiga hjelp;
    • ved hjelp av eigne krefter;
    • få pengane ved å vende seg til banken
  9. brukt for å nemne den ansvarlege eller handlande i ein viss samanheng
    Приклад
    • idrettslaget møtte ved formannen;
    • brevet gjekk til Universitetet ved rektor
  10. brukt for å uttrykkje at ei handling er retta mot nokon;
    Приклад
    • dei var gode ved han;
    • tale ved nokon
  11. brukt som adverb i samband med visse verb
    Приклад
    • leggje ved svarporto

Фіксовані вирази

  • bli ved
    halde fram med
    • han kjem til å bli ved å nekte for dette
  • stå ved
    vedkjenne seg
    • har du lova det, må du stå ved det;
    • eg står ved valet mitt
  • talast/snakkast ved
    ta seg ein prat
    • dei hadde talast ved fleire gonger
  • vare ved
    halde fram
    • den væpna konflikten har vart ved i fleire år
  • vere ved
Сторінка статті

uhell

іменник середній

Походження

jamfør hell

Значення та вживання

  1. hending eller tilhøve som valdar skade eller bry;
    skade, mindre ulykke;
    Приклад
    • ha eit uhell på turen;
    • eit hendeleg uhell;
    • når uhellet er ute
  2. Приклад
    • ha uhell med vêret

Фіксовані вирази

  • hell i uhell
    heldig hending eller omstende som dempar verknaden av ei ugunstig hending
    • det var eit hell i uhellet at alle var ute da huset rasa saman
Сторінка статті

måtte

måtta

дієслово

Походження

norrønt mátta, av mega ‘formå, kunne’

Значення та вживання

  1. ha løyve, høve eller grunn til;
    kunne, få
    Приклад
    • om eg så må seie det;
    • må eg låne pengar av deg?
    • må eg kome inn?
  2. vere nøydd til eller pliktig til;
    skulle
    Приклад
    • eg ville ikkje, men eg måtte;
    • alle må levere skattemelding;
    • du må stå opp no;
    • det må gjerast;
    • huset må byggjast om;
    • det er fælt å måtte seie slikt;
    • det må til
  3. vere mogleg, sannsynleg, tenkjeleg, logisk nødvendig
    Приклад
    • det måtte vere ein draum;
    • du må vere sjuk;
    • ingen slepp inn, kven det så måtte vere;
    • det måtte gå slik
  4. om sterk oppmoding, påminning eller åtvaring: burde (1)
    Приклад
    • du må sjå deg føre!
    • du må finne deg ein plass;
    • du må ikkje seie slikt!
  5. brukt for å uttrykkje ynske
    Приклад
    • måtte du aldri angre!
    • må hell og lykke følgje deg!

Фіксовані вирази

  • må hende
    kan hende, kanskje
  • må tru
    må vite
    • det gjekk ikkje fort, må tru;
    • må tru ho kjem?
  • må vite
    kan du vel skjøne
    • eg vart trøytt, må vite
Сторінка статті

lykkeleg, lukkeleg

прикметник

Значення та вживання

  1. som har hell med seg;
    som går føre seg på ein god måte;
    Приклад
    • den lykkelege vinnaren;
    • ein lykkeleg start
  2. som kjenner eller er prega av lykke (3);
    Приклад
    • lykkelege menneske;
    • vere lykkeleg over noko;
    • leve eit langt og lykkeleg liv

Фіксовані вирази

  • prise seg lykkeleg
    vere glad og takksam
    • han kan prise seg lykkeleg som slapp så lett frå det
Сторінка статті