Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 163 oppslagsord

gle, glede 2

gleda

verb

Opphav

norrønt gleðja; av glad (2

Tyding og bruk

  1. gjere glad
    • gle ein med eit brev;
    • det gler meg å høyre at ...
  2. refleksivt:
    • gle seg el. gledast (over noko) – vere glad

Faste uttrykk

  • glede seg for tidleg
    gle seg på noko som seinare viser seg å slå feil, ikkje bli av e l
  • glede seg til
    sjå fram (til noko) med glede
Artikkelside

glede 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt gleði; av glad (2

Tyding og bruk

  1. det å vere glad;
    lykke(kjensle), lyst(kjensle), hugnad, frygd, velnøye
    Døme
    • ha glede av noko;
    • kjenne, finne glede ved el. i noko;
    • gråte av glede;
    • alt var berre glede og gaman;
    • gjere noko med (stor) glede;
    • eg har den gleda å forkynne at ...;
    • det er (meg) ei glede å ...;
    • vere til glede for nokon
  2. noko som skaper hugnad osv.
    Døme
    • forkynne ei glede;
    • livet har, byr på mange gleder;
    • gledene ved idrettslivet;
    • barna er den største gleda vi har
Artikkelside

pur

adjektiv

Opphav

gjennom fransk; frå latin purus ‘rein’

Tyding og bruk

  1. rein, ekte, ublanda
    Døme
    • purt gull;
    • pur glede;
    • av pur vondskap;
    • alt han seier er pure sanninga
  2. brukt som adverb: heilt, svært
    Døme
    • ho var pur ung
Artikkelside

jippi

interjeksjon

Opphav

av engelsk yippee

Tyding og bruk

brukt for uttrykkje stor glede
Døme
  • jippi, vi har funne løysinga!
Artikkelside

prise 3

prisa

verb

Opphav

norrønt prísa; same opphav som pris (1

Tyding og bruk

  1. Døme
    • prise Gud
  2. uttrykkje glede eller takksemd over;
    setje pris på;
    verdsetje
    Døme
    • prise maten

Faste uttrykk

  • prise seg lykkeleg
    vere glad og takksam
    • han kan prise seg lykkeleg som slapp så lett frå det
Artikkelside

berre 4

adverb

Opphav

av berr

Tyding og bruk

  1. ikkje meir eller fleire enn;
    ikkje noko anna enn;
    einast, aleine
    Døme
    • han er berre 10 år gammal;
    • det er ikkje lite berre det;
    • det var berre moro;
    • det er berre eg som kjem;
    • eg har det berre bra
  2. brukt til å uttrykkje atterhald
    Døme
    • ho var flink, ho kunne berre ha vore litt raskare
  3. brukt til å streke under eit vilkår eller ynske
    Døme
    • det skader ikkje å krangle når det berre ikkje kjem til slagsmål;
    • den som berre er dum nok, trur på kva det skal vere;
    • hadde vi berre hatt meir pengar
  4. brukt til å streke under ei oppmoding eller eit påbod:
    Døme
    • berre kom inn!
    • det er berre å forsvinne

Faste uttrykk

  • berre blåbær
    noko som er lite å bry seg om;
    ein bagatell
  • berre ikkje
    så nær som;
    utan (2, 4)
    • alle såg det, berre ikkje han
  • berre sorga
    mislukka, utan lyspunkt
  • berre så vidt
    med svært knapp margin;
    i svært liten grad
    • det var berre så vidt dei greidde seg
  • det skulle berre mangle
    brukt for å uttrykkje at noko er sagt eller gjort med glede eller som noko sjølvsagt
  • ikkje berre berre
    ikkje så heilt lett;
    krevjande
Artikkelside

overraske med

Tyding og bruk

glede (nokon) med (noko uventa);
Sjå: overraske
Artikkelside

overraske

overraska

verb

Opphav

frå tysk , opphavleg ‘vere raskare enn’

Tyding og bruk

  1. kome brått og uventa på;
    kome over, overrumple
    Døme
    • bli overraska av uvêr
  2. gjere forundra, forstøkt eller forvirra
    Døme
    • resultatet overraska alle;
    • bli overraska over reaksjonen

Faste uttrykk

  • overraske med
    glede (nokon) med (noko uventa)
Artikkelside

overmon, overmonn

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. (svært) stor grad;
    Døme
    • glede og kjærleik i overmon
  2. overtak over ein annan;
Artikkelside

overstrøymande

adjektiv

Tyding og bruk

som er ut over det vanlege eller venta;
hjarteleg, overveldande;
Døme
  • overstrøymande glede;
  • vere overstrøymande i omtala av boka
Artikkelside
Side 1 av 17