Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 1194 oppslagsord

form

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt form; frå latin

Tyding og bruk

  1. ytre avgrensing av ein ting;
    Døme
    • rund form;
    • forma på bordet;
    • ha form som ein sylinder
  2. måte eit ord kan opptre på, særleg med omsyn til bøying, uttale og skrivemåte;
    utsjånad til eller variant av eit ord
    Døme
    • ubunden form eintal;
    • skrive bokmål med radikale former
  3. måte som noko finst, ovrar seg eller er sett saman på;
    type, art, variant
    Døme
    • stoffet finst i både fast og flytande form;
    • varme er ei form for energi;
    • ymse former for misbruk;
    • skilnaden på form og innhald
  4. rett måte å te seg eller opptre på;
    Døme
    • halde på formene;
    • leggje vekt på ytre former;
    • i verdige former
  5. (god) fysisk tilstand
    Døme
    • kome i form;
    • i dårleg form;
    • finne forma til VM
  6. behaldar til å forme eller støype noko i
    Døme
    • støype i form;
    • eldfast form

Faste uttrykk

  • i form av
    som består av eller kjem til uttrykk som
    • betale i form av narkotika;
    • finansieringa er komen i stand i form av eit lån
  • ta form
    bli ferdig;
    utvikle seg
    • planane byrjar å ta form;
    • det nye kyrkjebygget er i ferd med å ta form
  • ta form av
    sjå ut eller ha eigenskapar som;
    kome til uttrykk gjennom
    • møblane tek form av silhuettar og andlet når ein skrur av lyset;
    • samarbeidet vil først og fremst ta form av utveksling av informasjon
Artikkelside

forme

forma

verb

Opphav

norrønt forma; av form

Tyding og bruk

  1. gje ei viss form;
    lage, danne, skape
    Døme
    • forme ein figur i sand;
    • forme eit spørsmål;
    • forme ut eit program;
    • eit landskap som er forma av menneske
  2. gje visse eigenskapar;
    påverke
    Døme
    • heimen formar barna;
    • elevane blir forma av verdiane dei møter i skulen

Faste uttrykk

  • forme om
    gje anna form;
    endre
    • forme om råstoff;
    • forme om heile systemet
  • forme seg
    ta eller ha ei viss form
    • støypen formar seg etter underlaget;
    • talen forma seg som eit åtak på leiinga
Artikkelside

sjuårsalder

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

i bunden form eintal: alder på om lag sju år
Døme
  • vere i sjuårsalderen
Artikkelside

papiravfall

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

avfall i form av papir og kartong
Døme
  • papiravfallet blir henta annankvar onsdag;
  • gjenvunne papiravfall blir til pappesker og avispapir
Artikkelside

parafrasere

parafrasera

verb

Tyding og bruk

gje att ein tekst eller liknande i omskriven og fortolka form
Døme
  • han parafraserte innhaldet i artikkelen
Artikkelside

parade

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom fransk, frå spansk; opphavleg av latin parare ‘førebu’

Tyding og bruk

  1. mønstring (2) eller framvising, særleg ved festlege og høgtidelege høve
    Døme
    • dei militære leia paraden;
    • ein parade av skuleelevar;
    • festivalen vart opna med ein parade gjennom Storgata
  2. om eldre forhold: straff i skulen eller militæret i form av ekstra tidleg frammøte
    Døme
    • elevane fekk parade og måtte møte ein time tidlegare
  3. avverjande rørsle, støyt eller slag i sport
  4. i riding: brå stogg eller bremsing av hest som er i stor fart
Artikkelside

parabolsk

adjektiv

Tyding og bruk

  2. med form som ein parabel (2);
    skålforma

Faste uttrykk

Artikkelside

parabolantenne

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

antenne med form av ein parabel (2) som fangar opp fjernsynssignal frå satellittar
Artikkelside

pantograf

substantiv hankjønn

Opphav

nylaging av gresk panto ‘alt’ og -graf

Tyding og bruk

  1. instrument av fire linjalar bundne saman i eit parallellogram, brukt til å forstørre eller forminske teikningar
  2. straumnedtakar med form som eit parallellogram på elektrisk lokomotiv eller sporvogn
Artikkelside

i gjerde

Tyding og bruk

i ferd med å bli til eller ta form;
Sjå: gjerd
Døme
  • dei forstod kva som var i gjerde
Artikkelside
Side 1 av 120