Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
15 результатів

Словник нюношка 15 oppslagsord

edru

прикметник

Походження

førsteleddet av norrønt æ ‘alltid’; etterleddet samanheng med dryg

Значення та вживання

ikkje påverka av alkohol
Приклад
  • bli edru att;
  • i edru tilstand
Сторінка статті

nøktern

прикметник

Походження

frå tysk, opphavleg ‘som hender tidleg om morgonen’, truleg frå latin nocturnus ‘nattleg’

Значення та вживання

  1. Приклад
    • ein nøktern person
  2. Приклад
    • ei nøktern framstilling av ei sak;
    • ei nøktern vurdering
  3. Приклад
    • eit nøkternt budsjett
    • brukt som adverb:
      • leve nøkternt
  4. Приклад
    • huset hadde ei nøktern innreiing
Сторінка статті

klar 1, klår

прикметник

Походження

norrønt klárr, gjennom lågtysk, frå latin clarus; i tydinga ‘om lyd’ frå engelsk

Значення та вживання

  1. om lys, luft: strålande (2, lysande (1);
    Приклад
    • ein klar dag;
    • klare stjerner;
    • klart solskin
    • brukt som adverb
      • brenne klart
  2. Приклад
    • klar himmel
  3. i overført tyding: strålande, lysande (av glede)
    Приклад
    • klare auge;
    • klar i blikket
  4. om væske, glas, farge: blank (3), rein (3, 4);
    Приклад
    • klare fargar;
    • klart kjeldevatn
  5. utan skurring
    Приклад
    • klare tonar;
    • klar i røysta
  6. om bilete, skrift: tydeleg (1), skarp (2, 3);
    lett å tyde eller identifisere
    Приклад
    • klare bilete;
    • klar og lettlesen skrift
  7. om førestilling, samanheng, framstilling: tydeleg (1), innlysande, opplagd (1);
    lett skjønleg, eintydig
    Приклад
    • ha noko klart føre seg;
    • klar definisjon;
    • klar samanheng;
    • klar siger;
    • saka er klar
  8. Приклад
    • ha ein klar hjerne
    • brukt som adverb
      • uttrykkje seg klart

Фіксовані вирази

  • klar i toppen
    • ikkje omtåka;
      edru
    • med sitt fulle vit
      • jubilanten er klar i toppen
  • klar tale
    utsegner som ikkje kan mistydast
  • klart språk
    språk, tale som ikkje kan mistydast
  • vere klar over
    innsjå, forstå
Сторінка статті

topp 2

іменник чоловічий

Походження

norrønt toppr; samanheng med tupp (1

Значення та вживання

  1. øvste del av noko, ofte med rund eller spiss form
    Приклад
    • toppen av bakken;
    • på toppen av fjellet;
    • snøen låg i kvite toppar;
    • i toppen av treet festa dei stjerna;
    • katten likte å sove på toppen av vaskemaskina
  2. samling av hår eller fjør på hovud til menneske eller dyr
    Приклад
    • håret var sett opp i ein topp
  3. klesplagg til overkroppen for kvinner;
    Приклад
    • ho var kledd i raud topp og svart bukse
  4. Приклад
    • vere ør i toppen;
    • han er kvikk i toppen
  5. øvste sjikt i ei rangering, eit hieraki eller liknande
    Приклад
    • toppane i næringslivet
  6. høgaste grad av noko;
    Приклад
    • dollarkursen nådde ein ny topp;
    • banden slutta da dei var på toppen;
    • toppen er nådd, frå no går alt berre nedover
  7. brukt som adverb i bunden form eintal: maksimalt
    Приклад
    • han får toppen 10 prosent av røystene

Фіксовані вирази

  • frå topp til tå
    frå øvst til nedst
    • dei er kledd i grønt frå topp til tå
  • gå til topps
  • klar i toppen
    • ikkje omtåka;
      edru
    • med sitt fulle vit
      • jubilanten er klar i toppen
  • liggje på topp
    vere blant dei beste
    • laget ligg på topp i serien;
    • sjølvsagt ligg Noreg på topp
  • på topp
    • på høgaste og beste nivå
      • forma er på topp
    • med stort fokus, stor merksemd og liknande;
      viktigast
      • skule er på topp på prioriteringslista vår
  • på toppen
    i tillegg til noko (allereie bra eller dårleg)
    • på toppen av det heile vart ho kåra til den beste spelaren i turneringa;
    • på toppen av det allereie store lånet sette banken opp renta;
    • på toppen kjem 25 % skatt
  • ti på topp
    dei ti mest populære
  • til topps
    heilt til toppen av noko;
    heilt opp
    • heise flagget til topps;
    • dei gjekk heilt til topps før dei tok pause
  • toppen av/på kransekaka
    det beste eller likaste av noko;
    det beste, det som kjem til slutt
    • besøket hos ordføraren var toppen av kransekaka;
    • at laget hennar vann, var toppen på kransekaka
  • toppen av isfjellet
    det vesle som er synleg eller som er kjent, av noko langt større av same slaget som framleis er ukjent
  • vere i toppen
    vere den beste eller blant dei beste
    • dei er i toppen av serien
  • vere på toppen
    vere best
Сторінка статті

sove ut rusen

Значення та вживання

bli edru;
Sjå: sove
Сторінка статті

sove

sova

дієслово
розділений інфінітив: -a

Походження

norrønt sofa

Значення та вживання

  1. liggje i ein medvitslaus kviletilstand;
    liggje i søvn;
    motsett vake (1
    Приклад
    • sove godt;
    • sove lenge
  2. vere dorsk eller sløv;
    følgje dårleg med
    Приклад
    • sitje og sove i timane
  3. ikkje vere i bruk
    Приклад
    • lova har sove sidan 1930
  4. dovne bort
    Приклад
    • armen min søv

Фіксовані вирази

  • ikkje kome sovande til noko
    ikkje greie utan hardt arbeid
  • sove bort
    sløse bort eller gå tapt ved soving
    • sove bort sommarnatta
  • sove på
    tenkje over noko
  • sove som ein stein
    sove tungt
  • sove ut
    kvile og styrkje seg med soving
  • sove ut rusen
    bli edru
Сторінка статті

klin 2

прислівник

Значення та вживання

heilt, fullstendig
Приклад
  • klin edru;
  • klin galen;
  • klin lik

Фіксовані вирази

  • klin kokos
    heilt galen
    • har du vorte klin kokos?
Сторінка статті

upåverka

прикметник

Значення та вживання

  1. som ikkje er prega eller påverka (av noko)
    Приклад
    • vere upåverka av bråket;
    • upåverka natur
  2. ikkje påverka;
    edru
    Приклад
    • i upåverka tilstand
Сторінка статті

klar i toppen

Значення та вживання

Sjå: klar, topp
  1. ikkje omtåka;
    edru
  2. med sitt fulle vit
    Приклад
    • jubilanten er klar i toppen
Сторінка статті

nedtur

іменник чоловічий

Значення та вживання

  1. tur til ein stad som ligg lenger nede eller lenger mot sør
    Приклад
    • vi kjem innom på nedturen
  2. Приклад
    • etter jubelsesongen i fjor er det allmenn nedtur i år
  3. det å bli edru eller klar att etter rus;
    jamfør opptur (3)
Сторінка статті