Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
29 результатів

Словник нюношка 29 oppslagsord

demokrati

іменник середній

Походження

av gresk demos ‘folk’ og -krati

Значення та вживання

  1. styreform der fleirtalet av folket har avgjerdsmakta, anten gjennom direkte avstemmingar eller gjennom val av politiske representantar;
    Приклад
    • innføring av demokrati;
    • fremje demokrati og ytringsfridom;
    • delta i demokratiet
  2. land med demokratisk styreform
    Приклад
    • bu i eit demokrati;
    • dei vestlege demokratia
  3. system med stor medråderett for tilsette, underordna eller liknande
    Приклад
    • demokrati på arbeidsplassen;
    • demokrati i skulen;
    • demokrati i kyrkja
Сторінка статті

sosialdemokrati

іменник середній

Значення та вживання

  1. samfunnssystem tufta på blandingsøkonomi, demokrati og omfattande velferdsordningar, som særleg legg vekt på likeverd, tilnærma lik fordeling av gode og byrder og vern om svake
    Приклад
    • sosialdemokratia i Norden
  2. land med sosialdemokratisk regjering
Сторінка статті

takk 1

іменник чоловічий або жіночий

Походження

norrønt þǫkk

Значення та вживання

  1. kjensle av skyldnad og velvilje andsynes nokon som har gjort ein ei teneste eller synt velvilje;
    Приклад
    • eg var overvelda og full av takk
  2. teikn på takk (1, 1) i form av ytring eller anna handling
    Приклад
    • ei gåve til takk;
    • få ei blomebukett som takk for arbeidet;
    • vere takk skuldig;
    • du skal ha takk for innspelet
  3. brukt i utrop for å gje uttrykk for takksemd;
    brukt i høfleg samtykke eller avslag
    Приклад
    • takk for hjelpa!
    • takk for maten!
    • så takk!
    • ja takk;
    • nei takk
  4. brukt ironisk om gjengjeld som syner manglande takksemd
    Приклад
    • det var takken for å vere hjelpsam!

Фіксовані вирази

  • da skal du ha takk
    brukt som uttrykk for negativ overrasking: da er det gjort;
    da nyttar ingen ting
  • mange takk
    brukt for å uttrykkje at ein er svært takksam
  • sjølv takk
    takk, det same;
    takk til deg òg
    • takk for laget! – Sjølv takk!
  • ta til takke med
    nøye seg med
  • takk for sist
    • brukt som helsing: takk for samværet førre gongen vi møttest
    • brukt for å uttrykkje at nokon gjer gjengjeld eller hemner seg på nokon
  • takk og farvel
    det at noko tek slutt
    • dette er takk og farvel til norsk toppfotball
  • takk og pris
    brukt for å uttrykkje at ein er letta eller takksam;
    heldigvis
    • takk og pris for at vi bur i eit demokrati;
    • takk og pris kom ho seg unna
  • takk vere
    på grunn av
Сторінка статті

retning

іменник жіночий

Походження

av rette (2

Значення та вживання

  1. linje noko beveger seg langs;
    Приклад
    • i nordleg retning;
    • retning høgre
  2. gang i ei utvikling;
    Приклад
    • halde retninga;
    • samtala tok ei ny retning
  3. Приклад
    • ei filosofisk retning

Фіксовані вирази

  • i alle retningar
    til alle kantar
    • vidt utsyn i alle retningar
  • i retning av
    bortimot
    • føre landet i retning av demokrati
  • noko i den retninga
    noko liknande
    • han sa noko i den retninga
Сторінка статті

pris 1

іменник чоловічий

Походження

norrønt príss ‘ære, lov, stas, prakt’, gjennom lågtysk, frå gammalfransk; av latin pretium ‘verdi’

Значення та вживання

  1. pengesum ein betaler for ei vare eller ei teneste;
    verdi i pengar;
    Приклад
    • prisen på brød;
    • prisane på bustader gjekk opp;
    • dei lagar eksklusive produkt og ligg høgt i pris
  2. utmerking for særleg god innsats;
    premie i konkurranse
    Приклад
    • dele ut prisar i fire ulike kategoriar
  3. det å prise (3 noko eller nokon;
    ros, lovprising
    Приклад
    • syngje vinens pris

Фіксовані вирази

  • setje pris på
    verdsetje, like;
    setje høgt
  • ta prisen
    vere best;
    utmerkje seg
  • takk og pris
    brukt for å uttrykkje at ein er letta eller takksam;
    heldigvis
    • takk og pris for at vi bur i eit demokrati;
    • takk og pris kom ho seg unna
Сторінка статті

liberal

прикметник

Походження

frå latin , av liber ‘fri’

Значення та вживання

  1. Приклад
    • ei liberal lov;
    • dei har eit liberalt syn på alkoholservering
  2. som er tilhengjar av politisk eller økonomisk liberalisme (2)
    Приклад
    • eit liberalt demokrati;
    • eit liberalt parti

Фіксовані вирази

  • liberal teologi
    protestantisk teologisk retning på 1800- og 1900-talet som stilte seg kritisk til kyrkjelæra og ville gjere kristendomen akseptabel for moderne menneske
Сторінка статті

omdefinere

omdefinera

дієслово

Значення та вживання

definere på nytt;
gje nytt innhald;
Приклад
  • omdefinere omgrepet demokrati
Сторінка статті

statsstyre

іменник середній

Значення та вживання

  1. det å styre ein stat;
    statleg styreform
    Приклад
    • skifte statsstyre frå einevelde til demokrati
  2. leiing i ein stat
    Приклад
    • dei var lojale mot det nye statsstyret
Сторінка статті

skrøpeleg

прикметник

Походження

samanheng med norrønt skrjúpr ‘skrøpeleg’

Значення та вживання

  1. som er i dårleg stand
    Приклад
    • ei skrøpeleg kjerre;
    • isen var skrøpeleg
  2. skjukleg, skral
    Приклад
    • bli gammal og skrøpeleg;
    • kua ser skrøpeleg ut
  3. i overført tyding; som kan bryte saman
    Приклад
    • skrøpeleg økonomi;
    • eit skrøpeleg demokrati
Сторінка статті

skindemokrati

іменник середній

Походження

av skin-

Значення та вживання

demokrati som ikkje er reelt
Приклад
  • militærstyret førte inn eit skindemokrati
Сторінка статті
Сторінка 1 з 3