Розширений пошук

Простий пошук

Словник нюношка 529 oppslagsord

bort

прислівник

Походження

norrønt brott(u), burt(u) av í (á) braut (brott) ‘i veg’; jamfør braut

Значення та вживання

frå ein stad (der nokon eller noko er) til ein annan stad som ligg lenger unna av stad, av garde;
til skilnad frå ned (1) og opp (1)
Приклад
- gå dit bort!
- fare langt bort;
- kome bort frå;
- bort om fjorden;
- gå bort til nokon;
- sjå bort i vegen;
- bort på brua;
- eg skal bort i kveld
i ei anna lei
Приклад
- snu seg bort;
- vende seg bort
frå ein person si eige til ein annan person
Приклад
- auksjonere bort;
- byte bort;
- gje bort;
- leige bort
ut or syne;
ikkje å sjå meir;
vekk
Приклад
- kome bort;
- somle bort;
- gløyme bort;
- hefte bort tida;
- visne bort

Фіксовані вирази

falle bort
ikkje gjelde meir;
bli borte;
døy
gjere seg bort
prestere dårleg;
skjemme seg ut
gå bort
- verte borte;
  forsvinne
  flekken gjekk bort
- døy
  han gjekk bort etter kort tids sjukdom
- vitje andre
gå seg bort
gå seg vill
koke bort
gå i oppløysing;
ikkje bli noko av
saka kokte bort;
koke bort i ingenting
kome bort i
- røre, snerte nokon eller noko
  bilen fekk skrens og kom bort i steinar på venstre side
- bli innblanda i (noko)
  kome bort i uheldige miljø
love bort
gjere lovnad om å gje noko
rive bort
få til å døy
slå bort
òg: ikkje vilje tale om (noko)

Сторінка статті

ròte, rote 1

іменник чоловічий

Походження

jamfør svensk målføre rota ‘rotning’; samanheng med ròten

Значення та вживання

det å ròtne;
tilstand i noko som ròtnar
Приклад
- regn aukar faren for ròte;
- det kjem ròte i epla
- - tannròte
  - tørròte
roten del av noko
Приклад
- skjere bort ròte frå poteta

Сторінка статті

synkope

іменник чоловічий

Походження

frå gresk ‘samanslåing’, av syn- og kope ‘slag’; jamfør syn-

Значення та вживання

i musikk: samandraging av eit tungt og eit lett taktslag slik at vekta kjem til å liggje på det lette taktslaget
i språkvitskap: det at ein lyd eller ei staving fell bort inne i eit ord, til dømes i uttala ‘universtet’ for ‘universitet’;
jamfør apokope

Сторінка статті

stomn

іменник чоловічий

Походження

norrønt stofn; samanheng med stuv

Значення та вживання

kraftig, loddrett del av eit tre eller ei stor plante som går frå rota og deler seg ut i greiner;
stamme (1, 1)
i språkvitskap: del av eit ord som er att når bøyingsendingar er tekne bort;
stamme (1, 5)

Сторінка статті

tulle bort

Значення та вживання

Sjå: tulle

kaste eller sløse bort
Приклад
- tulle bort tida
rote eller somle bort
Приклад
- tulle bort nøklane

Сторінка статті

tulle seg bort/vekk

Значення та вживання

gå seg vill (til dømes i skogen);

Sjå: tulle

Приклад

hunden har tulla seg vekk i skogen;
partiet tullar seg bort med politikken sin

Сторінка статті

ture 2

tura

дієслово

Походження

av tur (

Значення та вживання

feste og drikke;
rangle (3, 2), svire
Приклад
- ture og drikke;
- ture bort pengane
feire
Приклад
- ture bryllaup;
- ture jul
ha moro, leike, ståke
drive omsunslaust på;
buse, braute
Приклад
- ikkje la dei ture fram slik

Сторінка статті

tulle 3

tulla

дієслово

Походження

truleg samanheng med islandsk þyrla ‘kvervle’ og med tville

Значення та вживання

vinde, vikle, sveipe
Приклад
- tulle tråden på snella;
- han tulla kring ungen;
- dei tulla papir om varene
balle, pakke;
fløkje
Приклад
- tulle saman kleda;
- trådane har tulla seg saman
handle dumt eller planlaust;
virre, rote, vase, surre
Приклад
- tulle seg borti noko muffens;
- enn at vi tulla oss hit, da!
- eg har gått berre og tulla på jobben i dag
ta feil;
seie gale
Приклад
- nei, no tullar eg visst
ikkje meine alvor;
tøyse, fjase, skjemte
Приклад
- eg tullar berre;
- tulle med jentene
vere uklar i hovudet;
røre, fantasere
Приклад
- liggje og tulle i ørska
kvervle;
svinge seg rundt (i dans til dømes)
røre (noko) rundt
Приклад
- tulle grauten
karde
falle (over ende)
Приклад
- tulle i koll
syngje utan tekst;
nynne, lulle, tralle

Фіксовані вирази

tulle bort
- kaste eller sløse bort
  tulle bort tida
- rote eller somle bort
  tulle bort nøklane
tulle seg bort/vekk
gå seg vill (til dømes i skogen)
hunden har tulla seg vekk i skogen;
partiet tullar seg bort med politikken sin
tulle seg inn
- setje seg fast
  tauet tulla seg inn i propellen
- pakke seg inn
  tulle seg inn i eit pledd

Сторінка статті

avsides

прикметник

Походження

jamfør side

Значення та вживання

langt borte frå veg, ferdsel, tettbygde stader
Приклад
- ei avsides bygd
brukt som adverb: til sides, bort(e) frå dei andre
Приклад
- bu avsides;
- ta nokon avsides

Сторінка статті

god

прикметник

Походження

norrønt góðr; jamfør betre ( og best (

Значення та вживання

av høg kvalitet;
bra, fin, framifrå;
tilfredsstillande, gagnleg, tenleg
Приклад
- eit godt hus;
- gode vegar;
- lese gode bøker;
- ynskje seg godt vêr;
- ha god helse;
- få ein god idé;
- ha godt samvit;
- med godt humør;
- gjere ein god handel;
- det var eit godt hopp;
- ein god prestasjon;
- det er gode tider for bransjen;
- i gode, gamle dagar;
- kva er det godt for?
- den er god!
- brukt som adverb
  gjere så godt ein kan;
  kome godt overeins;
  det er godt gjort å …;
  syngje godt;
  snakke godt for seg;
  kjem du? Godt!
om person: dugande, dyktig, flink
Приклад
- ein god pianist;
- ein god lærar;
- vere god i fransk;
- ho var god på skeiser;
- han er god til å teikne
om person eller kroppsfunksjon: frisk, bra (2)
Приклад
- eg er ikkje god i magen;
- bli god att i foten
som gjev velvære;
som ein nyt;
velsmakande, velluktande;
behageleg
Приклад
- ete god mat;
- drikke god vin;
- sitje i ein god stol;
- det er godt og varmt inne
- brukt som adverb
  det luktar godt;
  sitje godt;
  ha det godt;
  dei levde godt;
  det gjer meg godt å høyre det
stor, romsleg;
rikeleg;
dryg (4)
Приклад
- ha god plass;
- ha god tid;
- ha god råd;
- ein god slump pengar;
- det var godt om plass på stranda;
- få god hjelp av nokon;
- ei god mil opp i dalen
brukt som adverb: i høg grad
Приклад
- bli godt sliten
enkel, lett (2), grei (3)
Приклад
- det er ikkje så godt å vite;
- han er ikkje god å tukte
fullgild, fullverdig, velgrunna
Приклад
- vere i sin gode rett;
- ha gode grunnar for noko;
- ha god von
gjæv (2, respektabel (1)
Приклад
- godt folk;
- alle gode krefter
med moralsk ynskverdige eigenskapar;
som vil eller gjer det rette;
rettferdig, edel;
snill, venleg, velgjerande
Приклад
- eit godt menneske;
- Gud er god;
- vere snill og god;
- vere god mot nokon;
- gode gjerningar
- brukt som adverb
  tru godt om nokon
- brukt som substantiv
  gjere det gode;
  ta nokon med det gode;
  striden mellom det gode og det vonde
brukt i utrop
Приклад
- gode Gud!
brukt som adverb: vel (2, 7), gjerne (2, 3)
Приклад
- det går godt an;
- det kan godt hende;
- det veit du godt;
- du kan godt få bli med;
- ein kan ikkje godt lyge heller
brukt i helsing eller ynske;
jamfør god dag, god kveld, god morgon og god natt
Приклад
- god jul!
- god sommar!

Фіксовані вирази

det kan eg godt
brukt som positivt svar på førespurnad, invitasjon eller liknande;
gjerne (2, 2)
blir du med på kino? Ja, det kan eg godt;
skal vi ta ein tur ut? Ja, det kan vi godt;
kan eg treffe deg seinare? Ja, det kan du godt
ein god del
nokså mange eller mykje
finne for godt
avgjere etter eige skjøn
eg kjem dersom eg finn det for godt
for godt
for alvor;
for alltid
han forlét landet for godt
gje ein god dag i
ikkje bry seg om;
gje blaffen i
han gav ein god dag i arbeidet sitt
gjere det godt
lukkast i det ein gjer
gjere det godt på skulen;
ei verksemd som gjer det godt økonomisk
gjere noko godt att
skape forsoning etter usemje, urett eller krenking
gjere seg godt av
ha nytte eller glede av
gjere seg godt av maten
gjere seg til gode
godgjere seg
godt og vel
litt over
eit underskot på godt og vel 13 millionar;
for godt og vel eit halvt år sidan
gå god for
garantere;
stå inne for
ha godt av
- ha nytte av
  ho vil ha godt av å kome seg litt bort
- vere til pass for
  dei fekk kjeft, men det hadde dei berre godt av
ha noko til gode
ha noko uteståande;
ha noko (positivt) i vente
ha pengar til gode;
laget har til gode å vinne ein kamp
kome godt med
vere nyttig å ha
pengane vil kome godt med
kome nokon til gode
bli til gagn for nokon
tiltak som kom industrien til gode
kort og godt
stutt sagt;
rett og slett
det var kort og godt eit hendeleg uhell
like godt
brukt for å uttrykkje at eitt alternativ er like akseptabelt som eit anna;
like gjerne
du kan like godt gje opp
seie noko til godt
i spørsmål: fortelje noko;
ha noko å seie
kva seier han til godt?
sitje godt i det
ha god økonomi
sjå godt ut
sjå sunn og frisk ut
ta seg godt ut
sjå pen og velstelt ut
ver så god
- brukt når ein gjev noko til nokon, oppmodar til å forsyne seg med mat eller liknande
  ver så god og et;
  eg har ei gåve til deg. Ver så god
- brukt for å seie at ein har vorte tvinga til noko
  vi måtte ver så god sitje, elles vart det ikkje mat
vere god for
disponere noko som svarer til
ho er god for minst ti millionar
vere like gode
ha like stor skyld

Сторінка статті

Результати на сторінці:

Розширений пошук

Словник нюношка 529 oppslagsord

bort

Походження

Значення та вживання

Приклад

Приклад

Приклад

Приклад

Фіксовані вирази

ròte, rote 1I

Походження

Значення та вживання

Приклад

Приклад

synkope

Походження

Значення та вживання

stomn

Походження

Значення та вживання

tulle bort

Значення та вживання

Приклад

Приклад

tulle seg bort/vekk

Значення та вживання

Приклад

ture 2II

tura

Походження

Значення та вживання

Приклад

Приклад

Приклад

tulle 3III

tulla

Походження

Значення та вживання

Приклад

Приклад

Приклад

Приклад

Приклад

Приклад

Приклад

Приклад

Фіксовані вирази

avsides

Походження

Значення та вживання

Приклад

Приклад

god

Походження

Значення та вживання

Приклад

Приклад

Приклад

Приклад

Приклад

Приклад

Приклад

Приклад

Приклад

Приклад

Приклад

Приклад

Приклад

Фіксовані вирази

ròte, rote 1

ture 2

tulle 3