Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
305 результатів

Словник нюношка 305 oppslagsord

bord 1

іменник чоловічий

Походження

av mellomnorsk borða i silkiborða; frå lågtysk ‘kant’

Значення та вживання

  1. rand, kant på tøystykke som skil seg ut med ulik farge eller mønster;
    breitt, flatt band eller brei remse brukt til pryd på klede
    Приклад
    • over akslene hadde dei brodert smale bordar
Сторінка статті

bord 2

іменник середній

Вимова

boˊr

Походження

norrønt borð

Значення та вживання

  1. møbel med vassrett plate eller skive og understell av bein eller bukkar
    Приклад
    • bord og stol;
    • dekkje bordet;
    • dekkje på bordet;
    • ta av bordet;
    • tinge bord på restaurant
  2. langt trestykke tynnare enn planke (1, 1)
    Приклад
    • borda i golvet
  3. fjøl eller planke i båtkledning
  4. side eller kant på fartøy; jamfør babord (1 og styrbord (1

Фіксовані вирази

  • bank i bordet
    (sagt samstundes som ein bankar på noko av tre) motverke at ei optimistisk ytring utfordrar overnaturlege makter slik at hellet snur
    • alt har, bank i bordet, gått problemfritt;
    • eg skulle banka i bordet då eg sa det
  • bordet fangar
    • utspela kort må liggje
    • overført tyding: ei handling eller utsegn kan ikkje kallast tilbake og er bindande;
      gjort er gjort
  • dele bord og seng
    leve saman, vere gift (med nokon)
  • det er ikkje mitt bord
    det er ikkje mitt ansvarsområde
  • få på bordet
    • overført tyding: bli presentert for arbeidsoppgåve
      • administrasjonen fekk saka på bordet
    • overført tyding: få fram i lyset
      • få alle fakta på bordet
  • gjere reint bord
    • ete alt som er sett fram
    • reinske opp;
      kvitte seg med alt
    • i konkurransar og liknande: vinne alt som er mogleg å vinne
  • gå frå borde
    • gå i land frå fartøy
      • gå frå borde
    • i overført tyding: slutte i leiande stilling
  • kaste over bord
    òg overført tyding: kvitte seg med
  • kome til dekt bord
    kome til arbeid eller liknande der alt er gjort ferdig på førehand;
    få alt lagt til rette for seg
  • leggje korta på bordet
    tilstå, fortelje alt
  • leggje roret i borde
    leggje lengst ut til sida
  • leggje roret til bords
    leggje lengst ut til sida
  • liggje bord om bord
    liggje side om side
    • fartøya låg bord om bord
  • over bord
    ut i sjøen frå båt
    • mann over bord!
  • over bordet
    (avgjere, avtale noko) direkte, der og da
  • slå i bordet
    vere streng og syne at ein vil ha igjennom viljen sin
  • til bords
    • bort til eit bord der ein et eit måltid
      • gå til bords;
      • setje seg til bords
    • ved eit bord
      • sitje til bords
    • ved sida av under eit (formelt) måltid
      • ha verten til bords
  • under bordet
    (ekstra og) utan at ytinga er openlys og lovleg;
    i løynd
    • mange seljarar ønskjer å få betalt under bordet for å unngå skatt
Сторінка статті

borde 2

borda

дієслово

Вимова

boˊre

Походження

norrønt borða ‘setje fram mat, ete’; av bord (2

Значення та вживання

  1. leggje eit fartøy inntil eit anna og gå om bord i det;
    Приклад
    • kystvakta borda ein trålar i den trålfrie sona
Сторінка статті

roroskip

іменник середній

Походження

førsteleddet forkorting for engelsk roll-on-roll-off ‘rulle-om-bord-rulle-i-land’

Значення та вживання

skip der lasta kan køyrast direkte om bord eller på land
Сторінка статті

stol

іменник чоловічий

Походження

norrønt stóll, opphavleg ‘noko fastståande’

Значення та вживання

  1. møbel til å sitje på med ryggstø og plass til éin person
    Приклад
    • setje seg på ein stol;
    • stolar og bord;
    • alle stolane var opptekne
  2. brukt som etterledd i samansetningar: symbol på embete, makt eller vyrdnad
  3. brukt som etterledd i samansetningar: opphøgd plattform til å tale frå
  4. berande ramme eller stativ til noko
  5. brett på strykeinstrument til å spenne strengene over
    Приклад
    • stolen på ei fele

Фіксовані вирази

  • falle mellom to stolar
    passe til verken det eine eller det andre
    • pasientar med både fysiske og psykiske plager fell ofte mellom to stolar i helsevesenet
  • setje stolen for døra
    tvinge til å ta eit val;
    gje ultimatum
    • ho sette han stolen for døra
  • stikke noko under stolen
    teie med noko;
    løyne noko
    • vi kan ikkje stikke under stolen at misnøya aukar
Сторінка статті

strøbord, strøybord

іменник середній

Походження

av strø (1

Значення та вживання

lause bord i stillas, over bjelkelag eller liknande
Сторінка статті

slingrekant

іменник чоловічий

Значення та вживання

kant kring bord på fartøy som skal hindre at ting fell ned under sjøgang;
jamfør slingre (3)
Сторінка статті

slingrekøye, slingrekøy

іменник жіночий

Значення та вживання

køye (1 om bord i fartøy som er hengd opp slik at ho heng heller roleg under slingring (1)
Сторінка статті

slep 2

іменник середній

Значення та вживання

  2. Приклад
    • få slep om bord
  3. tungt og hardt arbeid;
    Приклад
    • slit og slep
  4. noko som blir slept
    Приклад
    • bergingsbåten kom med eit slep
  5. del av klesplagg som heng ned bak og blir dradd langs bakken
    Приклад
    • brurekjole med langt slep

Фіксовані вирази

  • på slep
    etter seg
    • dei tok båten på slep;
    • ho hadde ein heil ungeflokk på slep
Сторінка статті

rein 3

прикметник

Походження

norrønt hreinn

Значення та вживання

  1. fri for skit eller forureining
    Приклад
    • vere rein på hendene;
    • brette saman reine klede;
    • rein, frisk luft;
    • vi treng reint vatn;
    • kan du gjere reint på badet?
  2. fri for hindringar eller liknande
    Приклад
    • skipet kom seg ut i reint farvatn
  3. moralsk lytefri;
    Приклад
    • ha reint samvit
  4. utan tilsetningar;
    Приклад
    • reine fargar;
    • ein ring i reint gull;
    • han gjorde det av rein idealisme
  5. som er klar og tydeleg;
    Приклад
    • reine linjer
  6. Приклад
    • det var reine elendet;
    • han er reine barnet
  7. brukt som adverb: heilt (1, fullstendig (2)
    Приклад
    • det gjekk reint ille;
    • ho var reint galen

Фіксовані вирази

  • gjere reint bord
    • ete alt som er sett fram
    • reinske opp;
      kvitte seg med alt
    • i konkurransar og liknande: vinne alt som er mogleg å vinne
  • ha reine hender
    vere uskuldig
  • ha reint mjøl i posen
    vere uskuldig;
    ha godt samvit
  • halde buret reint
    om målvakt: ikkje sleppe inn mål
  • halde stien sin rein
    te seg ulasteleg
  • med reine ord
    med likeframme uttrykk;
    rett ut
    • bodskapen er formulert med reine ord
  • på det reine
    klarlagt
    • det er på det reine at han ikkje kjem tilbake;
    • vi må bringe på det reine kva som skjedde
  • på det reine med
    klar over
    • eg er fullt på det reine med at framtida er usikker
  • rein og skjær
    klar og tydeleg;
    fullstendig
    • det var rein og skjær lygn alt saman
  • reine ord for pengane
    klar tale;
    sanninga
  • reint rulleblad
    lytefri vandel
  • reint ut
    rett og slett;
    beint fram
    • det var reint ut hjartelaust
  • snakke reint
    snakke feilfritt, særleg med bruk av dei rette lydane
  • syngje reint
    syngje utan falske tonar
Сторінка статті