Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 39 oppslagsord

blokk

substantiv hankjønn eller hokjønn

Opphav

frå lågtysk, tyding 3 og 4 frå engelsk; tyding 8 frå fransk

Tyding og bruk

  1. større (ofte firkanta) stykke eller ting av solid materiale, særleg stein eller betong
    Døme
    • granitt bryt dei i blokker
  2. stabbe (1, 1) som før vart brukt til halshogging
  3. bygning i fleire etasjar og med mange bustader
    Døme
    • ei frittliggjande blokk;
    • eit kvartal med fleire blokker;
    • bu i blokk
  4. utmålt område for boring etter olje og gass
    Døme
    • regjeringa deler ut blokker i Nordsjøen
  5. heisemekanisme samansett av eit blokkhus (2) med ei eller fleire runde skiver (trinser med spor for tau eller liknande) i og festekrok eller festering
  6. reiskap, form til å vide ut sko, hattar og liknande med
  7. ihophefta ark som lett kan rivast av eitt for eitt
    Døme
    • journalisten hadde blokka si full frå intervjuet
  8. samband mellom grupper, parti eller statar
    Døme
    • den borgarlege blokka
  9. einsarta eller samanhøyrande eining
    Døme
    • reklameinnslaga skal sendast i blokker

Faste uttrykk

  • ha på blokka
    sjå som mogleg
    • ha fleire namn på blokka
  • leggje hovudet på blokka
    handle eller opptre på ein slik måte at ein er lett å gjere åtak på og kritisere
Artikkelside

blokke 2

blokka

verb

Opphav

av blokk

Tyding og bruk

  1. vide ut med blokk (6)
    Døme
    • blokke ut skoa
  2. utvide forsnevra åre eller anna forsnevring i kroppen
    Døme
    • blokke ut blodårene
Artikkelside

blokke 3

blokka

verb

Opphav

av engelsk block

Tyding og bruk

  1. i kampsport, handball, volleyball: hindre slag eller kast frå motparten
    Døme
    • han blokkar ned angrepet

Faste uttrykk

  • blokke ut
    ikkje la seg distrahere av;
    stengje ute
    • eg klarte å blokke ut alle freistingane
Artikkelside

leggje hovudet på blokka

Tyding og bruk

handle eller opptre på ein slik måte at ein er lett å gjere åtak på og kritisere;
Sjå: blokk
Artikkelside

ha på blokka

Tyding og bruk

sjå som mogleg;
Sjå: blokk
Døme
  • ha fleire namn på blokka
Artikkelside

en bloc

adverb

Uttale

angblåkˊk

Opphav

frå fransk ‘i blokk, i flokk’

Tyding og bruk

samla, under eitt
Døme
  • røyste en bloc
Artikkelside

blokkfryse

blokkfrysa

verb

Tyding og bruk

fryse (2, 2) noko i vatn så det dannar ei blokk (1)
Døme
  • blokkfryse fisk
Artikkelside

blokkhus

substantiv inkjekjønn

Opphav

i tyding 1 jamfør engelsk blockhouse og tysk Blockhaus

Tyding og bruk

  1. bygning av betong, stein eller tømmer til vakthald eller forsvar
  2. gaffel (2) eller ramme som ei eller fleire trinser står i;
    jamfør blokk (5) og hus (8)
Artikkelside

blokkere

blokkera

verb

Uttale

blåkeˊre

Opphav

av fransk bloquer; samanheng med blokk

Tyding og bruk

  1. Døme
    • eit ras blokkerer jernbanelinja;
    • blokkere oppkøyrsla til huset;
    • få luftvegane blokkert;
    • høghusa blokkerer utsikta;
    • keeperen blokkerte skotet;
    • blokkere eit dataangrep;
    • sensur som blokkerer visse internettsider;
    • eit medikament som blokkerer enzym;
    • problem som blokkerer utviklinga i landet
  2. setje i verk blokade (1)
    Døme
    • blokkere ei hamn;
    • blokkere kysten med krigsskip
  3. setje i verk blokade (3) for å hindre arbeidsgjevar i å få arbeidskraft
    Døme
    • fagorganiserte arbeidstakarar blokkerte nye stillingar
Artikkelside

blokkleilegheit

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

leilegheit i blokk (3);
Artikkelside
Side 1 av 4