Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
31 результатів

Словник нюношка 31 oppslagsord

allereie

прислівник

Походження

frå lågtysk eigenleg ‘heilt reie’

Значення та вживання

alt(4)
Приклад
  • dei er allereie komne;
  • allereie i 15-årsalderen
Сторінка статті

skjelett

іменник середній

Походження

gjennom tysk; frå gresk skeleton (soma) ‘uttørka (kropp)'

Значення та вживання

  1. system av knoklar hos virveldyr som stør kroppen, gjev han form og vernar indre organ;
    Приклад
    • skjelettet vårt treng kalsium;
    • arkeologane grov fram fleire skjelett av husdyr
  2. ytre vernande lag av horn, kalk eller kitin hos virvellause dyr
  3. berande konstruksjon som noko er bygd opp rundt;
    stativ, ramme
    Приклад
    • arbeidarane har allereie reist skjelettet til huset;
    • det er berre skjelettet att av tårnet
  4. grunndrag eller skjema som ei framstilling eller liknande er bygd på;
    Приклад
    • skjelettet til artikkelen er klart

Фіксовані вирази

  • skjelett i skapet
    noko ubehageleg, til dømes umoralsk eller kriminelt, frå fortida som ein vil halde skjult
    • leiaren hadde fleire skjelett i skapet
Сторінка статті

skitflekk, skittflekk

іменник чоловічий

Значення та вживання

flekk (1) av skit eller ureinske
Приклад
  • den nye genseren har allereie fått ein skitflekk
Сторінка статті

tre/trå i kraft

Значення та вживання

ta til å gjelde;
bli sett i verk;
Sjå: kraft, tre
Приклад
  • lova trer i kraft 1. januar;
  • forbodet har allereie trådd i kraft
Сторінка статті

tre 3

дієслово

Походження

av lågtysk treden; av same rot som trø (3

Значення та вживання

  1. gå med eitt eller nokre få steg;
    Приклад
    • tre fram i lyset;
    • tre ut av rommet;
    • han bad dei tre inn i stova
  2. bli verksam i;
    byrje i
    Приклад
    • snart trer ho inn i stillinga;
    • forskrifta trer i funksjon på nyåret
  3. kome eller bli brukt i staden for
    Приклад
    • tre i staden for nokon

Фіксовані вирази

  • tre attende
    seie frå seg;
    trekkje seg
    • leiaren trer attende før neste møte
  • tre av
    i militæret: løys opp og forlat geleddet
    • tre av!
    • kan eg få tre av, kaptein?
  • tre fram
    • stige fram
      • tre fram frå dei bakre rekkjene
    • kome til syne;
      syne seg
      • det trer etter kvart fram eit tydeleg mønster
  • tre/trå i kraft
    ta til å gjelde;
    bli sett i verk
    • lova trer i kraft 1. januar;
    • forbodet har allereie trådd i kraft
  • tre inn
    • gå inn
      • tre inn i rommet
    • i militæret: gå bort frå geleddet og inn i forlegninga
  • tre saman
    om styre, utval eller liknande: møtast og utøve sin funksjon
    • Stortinget trer saman i oktober
  • tre støttande til
    hjelpe til
    • barna tredde støttande til då mora vart sjuk
  • tre ut
    • gå ut
      • tre ut av skuggen
    • trekkje seg
      • tre ut av styret
  • tre ut av kraft
    slutte å gjelde
    • lova trer ut av kraft over nyttår
Сторінка статті

gitt

прикметник

Походження

av gi, jamfør gje

Значення та вживання

kjend på førehand;
som ligg føre;
vedteken, fastsett;
Приклад
  • ta allting for gitt
  • bruk samsvarsbøying framfor eit substantiv:
    • ein gitt sum;
    • rekne med gitte tal
  • bruk ubøygd form etter eit usjølvstendig verb:
    • utfallet var gitt;
    • dispensasjonar var allereie gitt
Сторінка статті

år 3

іменник середній

Походження

norrønt ár

Значення та вживання

  1. tidsrom som om lag svarer til krinsløpet til jorda rundt sola, tidsrom på 365 dagar (i skotår 366 dagar), rekna frå nyttår til nyttår;
    Приклад
    • året er inndelt i tolv månader;
    • i byrjinga av året;
    • vente til neste år;
    • i året 2024;
    • tene 700 000 i året;
    • modellen er ny av året;
    • produksjonen har synt ei auke dette året
  2. tidsrom på tolv månader (brukt som mål for tid og alder)
    Приклад
    • ho er 20 år gammal;
    • han vart verande der eit heilt år;
    • det er to år til ho skal gå av;
    • det er mange år sidan vi såg kvarandre;
    • eit par års tid;
    • gjennom åra;
    • i unge år;
    • ein blir eldre for kvart år som går
  3. år (3, 1) med omsyn til avling, verksemd eller visse naturfenomen
    Приклад
    • eit godt år for jordbruket
  4. tid innanfor eit tidsrom på tolv månader da ei viss verksemd er i gang;
    jamfør skuleår (1)

Фіксовані вирази

  • dra på åra
  • fylle år
    ha fødselsdag
  • førre året
    året som var;
    i fjor;
    forkorta f.å.
    • ein liten nedgang samanlikna med førre året
  • i år
    dette kalenderåret
    • han blir sju år i år
  • med åra
    etter som åra går;
    med alderen
    • bli klokere med åra;
    • ein blir ikkje yngre med åra
  • oppe i åra
    forholdsvis gammal
  • til års
    • oppe i årene;
      eldre, gammal
      • han er noko til års;
      • ein noko til års komen mann
    • til neste år
      • allereie til års kan de skje
  • år etter år
    i mange år;
    i årevis
  • år og dag
    lang tid
    • det er år og dag sidan eg såg han
  • år om anna
    eit og anna år
  • år ut og år inn
    i mange år
  • året rundt
    heile året
Сторінка статті

topp 2

іменник чоловічий

Походження

norrønt toppr; samanheng med tupp (1

Значення та вживання

  1. øvste del (av noko)
    Приклад
    • toppen av bakken
  2. Приклад
    • vere ør i toppen – i hovudet;
    • frå topp til tå
  3. samling av hår eller fjør på hovud på menneske eller dyr;
    Приклад
    • hårtopp
  4. overdel på kvinnedrakt
  5. øvste sjikt
    Приклад
    • toppane i samfunnet – dei leiande
  6. Приклад
    • dollarkursen nådde ein ny topp
    • høgste grad, maksimum
      • dette er toppen (av kva ein skal finne seg i)!
  7. i bunden form eintal brukt som adverb: i det høgste;
    maksimalt
    Приклад
    • han får toppen 10 prosent av røystene

Фіксовані вирази

  • gå til topps
  • liggje på topp
    vere blant dei beste
    • laget ligg på topp i serien;
    • sjølvsagt ligg Noreg på topp
  • på toppen
    i tillegg til noko (allereie bra eller dårleg)
    • på toppen av det heile blei ho kåra til den beste spelaren i turneringa;
    • på toppen av det allereie store lånet, satte banken opp renta;
    • på toppen kjem 25 % skatt
  • ti på topp
    dei ti mest populære
  • toppen av isfjellet
    òg overf: det ein kan registrere når det meste er løynt
  • toppen på kransekaka
    òg overf: det beste, det som kjem til slutt
  • vere på topp
    kjenne maksimum av velvære
    • formen er på topp i dag
Сторінка статті

longe 2

прислівник

Походження

norrønt lǫngu; eigenleg dativ av lang (2

Значення та вживання

  1. for lang tid sidan, for lengst
    Приклад
    • det skulle longe vore gjort;
    • longe før
  2. Приклад
    • er du longe komen heim att?

Фіксовані вирази

  • longe sidan
    for lenge sidan
Сторінка статті

historie

іменник жіночий

Походження

av gresk historia ‘etterrøking, gransking’

Значення та вживання

  1. utviklingsgang i tid utan nærmare avgrensing
    Приклад
    • historia til jorda;
    • historia til fiskane
  2. (vitskap om) kulturutviklinga for menneska, manneætta eller ein avgrensa del av denne utviklinga;
    Приклад
    • studere historie;
    • professor i historie;
    • Kina er eit land med ei gammal og ærerik historie;
    • Noregs eldste historie;
    • den første kvinnelege statsministeren i historia
  3. livsløp, lagnad
    Приклад
    • ein får sjå historia hennar på teaterscena
  4. verk, lærebok i historie (2)
  5. skulefag, studium med historie (2) som emne;
    Приклад
    • ha historie i andre timen
  6. mindre forteljing;
    Приклад
    • fortelje ei god historie;
    • grove historier;
    • dikte opp ei fæl historie
  7. (pinleg, lei, ubehageleg) situasjon, hending, oppleving, skandale
    Приклад
    • stelle i stand ei farleg historie;
    • det vart ei dyr historie

Фіксовані вирази

  • gå over i historia
    • bli hugsa (for noko)
    • ta slutt, vere til ende
  • historias dom
    måten noko blir vurdert av ettertida
  • historias skraphaug
    stad for feilslått ideologi eller politikk frå tidlegare tider
    • apartheid hamna på historias skraphaug
  • skape historie
    utrette noko som set merke i utviklinga;
    skrive historie
  • skrive historie
    utrette noko som set merke i utviklinga;
    skape historie
  • vere historie
    ikkje finnast meir;
    vere forbi, forelda eller gammaldags
    • dette er no allereie historie
Сторінка статті
Сторінка 1 з 4