Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
82 результатів

Словник букмола 82 oppslagsord

AD, a.D.

абревіатура

Значення та вживання

forkorting for anno Domini;
jamfør anno
Сторінка статті

vegg

іменник чоловічий

Походження

norrønt veggr

Значення та вживання

  1. loddrett avgrensning av en bygning utad;
    loddrett flate som skiller mellom rom
    Приклад
    • skillevegg, stuevegg, yttervegg, tømmervegg;
    • luke i veggen mellom stua og kjøkkenet;
    • tapetsere, male en vegg;
    • rødmalte låvevegger;
    • skodda var tjukk som en vegg;
    • holde misnøyen innenfor husets fire vegger;
    • prate opp ad vegger og ned ad stolper – se stolpe (1
  2. (loddrett) side(flate)
    Приклад
    • bukvegg, fjellvegg, sylindervegg

Фіксовані вирази

  • bort i/borti staur og vegger
    riv ruskende galt
    • tilbudet var helt bort i staur og vegger;
    • beløpet er borti staur og vegger
  • bort i/borti veggene
    fullstendig meningsløst;
    urimelig (1)
    • nedbemanningen var helt bort i veggene;
    • forslaget er borti veggene
  • male fanden på veggen
    svartmale tilstanden eller framtiden
  • møte veggen
    gå tom for krefter;
    bli utbrent (2)
  • sette til veggs
    stoppe motparten i en diskusjon eller lignende med vanskelige spørsmål eller svært overbevisende argumenter slik at hen blir svar skyldig
  • stange/renne hodet mot veggen
    møte uovervinnelige hindringer
    • hun stanget hodet mot veggen i jakta på suksess;
    • da gikk de trøtt av å renne hodet mot veggen
  • vegg i vegg
    ved siden av hverandre (som naboer)
    • de bodde vegg i vegg;
    • vi hadde kontor vegg i vegg
Сторінка статті

absurd

прикметник

Вимова

absurˊd

Походження

fra latin ‘uharmonisk, urimelig’

Значення та вживання

  1. Приклад
    • en absurd påstand
    • brukt som adverb:
      • det høres absurd ut
    • brukt som substantiv:
      • det grenser til det absurde
  2. Приклад
    • absurd teater
Сторінка статті

opp ad stolper og ned ad vegger

Значення та вживання

i det uendelige;
Se: ad, stolpe
Приклад
  • saken er blitt diskutert opp ad stolper og ned ad vegger
Сторінка статті

stolpe 1

іменник чоловічий

Походження

norrønt stolpi

Значення та вживання

  1. faststående stokk;
    tykk stang;
    Приклад
    • de brukte bare impregnerte stolper
  2. Приклад
    • skuddet gikk i stolpen og inn
  3. loddrett stokk i bindingsverk
    Приклад
    • det var svalvegger av stavverk med dekorativt utformede stolper på hjørnene
  4. oppstående stykke, for eksempel merke på uniformslue, søyle i diagram eller stavlignende figur i stoff, hekle- eller strikkearbeid
    Приклад
    • en skjorte med stolpe foran
  5. (ledd som er en) målenhet i målbånd brukt på storfe
    Приклад
    • en stolpe er ¹⁄₃₂ av en alen

Фіксовані вирази

  • opp ad stolper og ned ad vegger
    i det uendelige;
    i det vide og det brede
    • saken er blitt diskutert opp ad stolper og ned ad vegger
Сторінка статті

ad absurdum

прислівник

Вимова

ad absurˊdum

Походження

fra latin; jamfør absurd

Значення та вживання

til det absurde eller urimelige

Фіксовані вирази

  • redusere ad absurdum
    vise at noe er urimelig eller meningsløst
Сторінка статті

aspirere

дієслово

Вимова

aspireˊre

Походження

fra latin ‘puste til noe’, av ad ‘til’ og spirare ‘puste, ånde’

Значення та вживання

  1. strebe (etter), ha ambisjoner om, være kandidat til
    Приклад
    • aspirerende forfatter;
    • å aspirere mot det profesjonelle
  2. uttale en språklyd med en tydelig pustelyd
    Приклад
    • p, t og k er aspirerte lyder i norsk

Фіксовані вирази

  • aspirere til
    sikte mot, ønske seg, være kandidat til
    • aspirere til en stilling i administrasjonen
Сторінка статті

dag

іменник чоловічий

Походження

norrønt dagr; beslektet med døgn

Значення та вживання

  1. del av døgnet da det er lyst
    Приклад
    • dag og natt;
    • midt på lyse dagen;
    • dagen gryr;
    • arbeide mens det er dag
  2. brukt i hilsen
    Приклад
    • god dag!
    • ha en fin dag!
  3. Приклад
    • arbeide halv dag;
    • være ferdig for dagen
  4. døgn som tidsrom
    Приклад
    • for tre dager siden;
    • om 14 dager;
    • året har 365 dager
  5. døgn som tidspunkt;
    dato
    Приклад
    • hver dag;
    • neste dag;
    • i dag
  6. brukt om ubestemt tidsangivelse
    Приклад
    • en svart dag;
    • en dag hendte det at …;
    • en vakker dag er alt slutt;
    • her en dag
  7. tid akkurat nå
    Приклад
    • dagens tilbud;
    • dagens rett;
    • dagens ungdom;
    • dagen i dag
  8. i flertall: brukt om tidsrom
    Приклад
    • i våre dager;
    • i gamle dager;
    • leve herrens glade dager;
    • det kommer dager etter disse;
    • den gamle låven har sett bedre dager
  9. i flertall: liv, levetid
    Приклад
    • han er blitt pratsom på sine gamle dager
  10. brukt som etterledd i flertall i navn på arrangement eller kampanje som varer i minst to dager
    Приклад
    • Oslodagene

Фіксовані вирази

  • all sin dag
    all sin tid;
    hele livet
    • hun hadde stelt med kyr all sin dag
  • dagen derpå
    dagen etter en større fest eller rangel
  • dags dato
    i dag
    • per dags dato;
    • til dags dato har det ikke skjedd;
    • med virkning fra dags dato
  • den dag i dag
    ennå
    • vi gikk sammen på skolen, og vi er gode venner den dag i dag
  • en av dagene
    med det første;
    snart
    • jeg stikker innom en av dagene
  • gi en god dag i
    ikke bry seg om;
    gi blaffen i
    • mange gir en god dag i fredningsbestemmelsene
  • ha dagen
    være heldig, lykkes
    • ingen så ut til å ha dagen
  • her om dagen
    nylig
    • her om dagen dukket han opp
  • i alle dager
    i uttrykk for undring
    • i alle dager, hva er dette for noe;
    • hva i alle dager var det som skjedde?
    • hvorfor i alle dager er de ikke blitt enige?
  • i disse dager
    nå, hvilken dag som helst
  • klart som dagen
    innlysende
    • budskapet er klart som dagen
  • komme for en dag
    vise seg, bli kjent, åpenbart
    • sannheten vil komme for en dag
  • legge for dagen
    vise
    • han er fornøyd med innsatsen som spillerne la for dagen
  • nå om dagen
    nå for tiden
  • nå til dags
    nå for tiden
  • opp ad dage
    svært lik (en slektning)
    • hun er sin mor opp ad dage
  • opp i dagen
    • på jordoverflaten;
      synleg
      • nå skal bekken ut av rørene og opp i dagen
    • tydelig, klart fram
      • konflikten kom opp i dagen på landsmøtet
  • se dagens lys
    • bli født
    • bli til virkelighet;
      bli skapt
      • kafeen så dagens lys på 70-tallet
  • ta av dage
    drepe
  • være dags for
    være tid for eller på tide med
  • år og dag
    lang tid
    • det er år og dag siden jeg så henne
Сторінка статті

adrenalin

іменник середній

Вимова

adrenaliˊn

Походження

av latin ad ‘til’ og renes ‘nyrer’; jamfør -in (2

Значення та вживання

  1. hormon dannet i binyremargen som øker blodtrykket og mengden av blodsukker, og som har karsammentrekkende virkning
    Приклад
    • være full av adrenalin og energi
  2. (legemiddel av) ekstrakt fra binyre eller produsert syntetisk
Сторінка статті

redusere ad absurdum

Значення та вживання

vise at noe er urimelig eller meningsløst;
Сторінка статті