Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
172 результатів

Словник букмола 85 oppslagsord

takt 1

іменник жіночий або чоловічий

Походження

av latin tactus ‘berøring’

Значення та вживання

  1. i musikk: enhet med en bestemt grunnrytme;
    organisering av tidsenhetene som et musikkstykke kan deles inn i
    Приклад
    • slå takten;
    • høre noen takter av melodien;
    • ⁴⁄₄ takt skrives ofte C
  2. i metrikk: versefot
  3. rytmisk bevegelse, lyd eller gange;
    samsvar med en bestemt rytme eller bevegelse
    Приклад
    • komme ut av takten;
    • holde takten;
    • han gikk i rask takt;
    • ro i langsom takt;
    • vogge i takt med melodien;
    • hjertet slo i rask takt
  4. stempelslag i forbrenningsmotor;
  5. tempo, fart
    Приклад
    • redusere takten i økonomien;
    • naturen bygges ned i økende takt
  6. prestasjon eller ferdighet som kan observeres
    Приклад
    • vise gode takter;
    • laget viste lovende takter
Сторінка статті

takt 2

іменник жіночий або чоловічий

Походження

fra engelsk; samme opprinnelse som takt (1

Значення та вживання

følelse for hva som passer seg i omgang med andre mennesker
Приклад
  • vise takt overfor noen;
  • håndtere en sak med takt

Фіксовані вирази

  • takt og tone
    oppførsel overfor andre mennesker
    • vite hva som er god takt og tone;
    • vise mangel på takt og tone
Сторінка статті

rock

іменник чоловічий

Вимова

råkk

Походження

av engelsk rock (music), av rock ‘rugge, gynge’

Значення та вживання

musikk kjennetegnet av en markert firedelt takt, røft lydbilde og oftest bruk av elektrisk gitar, bass og trommer
Приклад
  • musikk i grenselandet mellom rock og jazz
Сторінка статті

synkronsvømming

іменник жіночий або чоловічий

Походження

av synkron

Значення та вживання

gren innenfor svømmesport der to eller flere deltakere utfører kollbøtter, piruetter og ballettlignende kroppsbevegelser i takt med musikk i et basseng
Сторінка статті

totaktsmotor

іменник чоловічий

Значення та вживання

motor med forbrenning på annenhver takt (1, 4);
til forskjell fra firetaktsmotor
Приклад
  • mopeden har en totaktsmotor
Сторінка статті

tone 1

іменник чоловічий

Походження

norrønt tóni ‘tone, musikalsk lyd’; opprinnelig fra gresk tonos ‘spenning, spent streng, tone’

Значення та вживання

  1. lyd som har en viss høyde, styrke og kvalitet og er dannet av regelmessige svingninger i et legeme, for eksempel streng på et musikkinstrument eller stemmebåndene hos mennesker
    Приклад
    • bassene sang den dypeste tonen;
    • de vakreste tonene klang gjennom rommet;
    • han kan ikke synge en tone
  2. Приклад
    • sette tone til et dikt
  3. Приклад
    • det er en fin tone i koret
  4. det å heve eller senke stemmen som uttrykk for stemning, innstilling og lignende;
    Приклад
    • en spørrende tone;
    • ikke ta den tonen til meg!
    • hun snakket i en fortrolig tone;
    • han hvisket til meg i kjærlige toner
  5. måte å uttrykke seg på;
    Приклад
    • brevet var holdt i en avmålt tone;
    • boka var skrevet i en fortrolig tone
  6. (rett) måte å oppføre seg på;
    oppførsel, skikk og bruk
    Приклад
    • det er ikke god tone
  7. lys, skygge og farger i samspill som gir et visst særpreg;
    Приклад
    • håret hennes har en rødlig tone

Фіксовані вирази

  • blå tone
    tone eller melodi med melankolsk preg laget ved å senke tersen (1 eller septimen, særlig i jazz og blues
    • bandet spiller både pop, soul og blå toner
  • finne tonen
    komme godt overens med;
    like
    • jeg fant raskt tonen med mannen ved siden av meg;
    • la oss håpe de finner tonen
  • gi tonen
    spille eller synge den tonen musikerne skal ta utgangspunkt i, enten for å stemme eller for å synge
  • i høye toner
    svært mye
    • hun priste konserten i høye toner;
    • de roste maten i høye toner
  • nye toner
    endret holdning, synspunkt eller praksis hos noen
    • dette var nye toner fra ledelsen
  • slå an tonen
    • spille første tone i et musikkstykke
    • hvis hvordan noe skal gå;
      gi rammene for noe
      • ledelsen slo raskt an tonen for møtet;
      • den første låten slår an tonen for hele konserten
  • takt og tone
    oppførsel overfor andre mennesker
    • vite hva som er god takt og tone;
    • vise mangel på takt og tone
Сторінка статті

tonalitet

іменник чоловічий

Значення та вживання

det at tonene i en komposisjon står i et bestemt forhold til en toneart og grunntone (1);
motsatt atonalitet
Приклад
  • takt, tonalitet og rytme;
  • tonaliteten er helt oppløst i stykket
Сторінка статті

takt og tone

Значення та вживання

oppførsel overfor andre mennesker;
Se: takt, tone
Приклад
  • vite hva som er god takt og tone;
  • vise mangel på takt og tone
Сторінка статті

tredelt

прикметник

Значення та вживання

delt i tre

Фіксовані вирази

  • tredelt foreldrepermisjon
    foreldrepermisjon som er oppdelt i tre ulike kvoter
  • tredelt skole
    grunnskole med tre klasser der ulike årstrinn er slått sammen
  • tredelt takt
    taktart med tre hovedslag i takten, for eksempel trefiredelstakt
Сторінка статті

trefiredelstakt, trefjerdedelstakt

іменник жіночий або чоловічий

Значення та вживання

taktart der hver takt består av ett tungt og to lette taktslag
Приклад
  • vals går i trefiredelstakt
Сторінка статті

Словник нюношка 87 oppslagsord

takt 1

іменник жіночий або чоловічий

Походження

av latin tactus ‘det å røre ved’

Значення та вживання

  1. i musikk: eining med ein viss grunnrytme;
    organisering av tidseiningane som eit musikkstykke kan delast inn i
    Приклад
    • dirigenten slår takta;
    • spele nokre takter av låta;
    • ein vals går i ¾ takt
  2. i metrikk: versefot
  3. rytmisk rørsle, lyd eller gang;
    samsvar med ein viss rytme eller rørsle
    Приклад
    • kome ut av takt;
    • halde takta;
    • dei gjekk i rask takt;
    • ho rodde i langsam takt;
    • vogge i takt med melodien;
    • hjartet slo i rask takt
  4. stempelslag i forbrenningsmotor;
  5. tempo, fart
    Приклад
    • auke takta på bustadbygginga
  6. prestasjon eller dugleik som ein kan observere;
    tendens
    Приклад
    • syne gode takter;
    • syne lovande takter;
    • eit lag som syner heilt nye takter
Сторінка статті

takt 2

іменник жіночий або чоловічий

Походження

frå engelsk; same opphav som takt (1

Значення та вживання

sans for kva som høver i omgang med andre;
finkjensle
Приклад
  • vise takt

Фіксовані вирази

  • takt og tone
    framferd overfor andre menneske
    • lære seg reglane for god takt og tone;
    • vise dårleg takt og tone
Сторінка статті

rock

іменник чоловічий

Вимова

råkk

Походження

av engelsk rock (music), av rock ‘rugge, gynge’

Значення та вживання

musikk kjenneteikna av markert firedelt takt, røft lydbilete og oftast bruk av elektrisk gitar, bass og trommer
Приклад
  • eit nytt og lovande band innanfor rocken
Сторінка статті

synkronsymjing, synkronsvømming

іменник жіночий

Походження

av synkron

Значення та вживання

grein i symjesport der to eller fleire deltakarar gjer kollbytter, piruettar og ballettrørsler i takt med musikk i eit basseng
Сторінка статті

todelt takt

Значення та вживання

takt med to hovudslag i takta;
Sjå: todelt
Сторінка статті

todelt

прикметник

Значення та вживання

som er delt i to;
som har to delar
Приклад
  • ei todelt badedrakt

Фіксовані вирази

  • todelt skule
    skule med fleire årstrinn fordelte på to klasser
  • todelt takt
    takt med to hovudslag i takta
Сторінка статті

takt og tone

Значення та вживання

framferd overfor andre menneske;
Sjå: takt, tone
Приклад
  • lære seg reglane for god takt og tone;
  • vise dårleg takt og tone
Сторінка статті

totaktsmotor

іменник чоловічий

Значення та вживання

motor med forbrenning på annankvar takt (1, 4);
til skilnad frå firetaktsmotor
Приклад
  • grasklipparen har ein totaktsmotor
Сторінка статті

tone 2

іменник чоловічий

Походження

norrønt tóni ‘tone, musikalsk lyd’; opphavleg frå gresk tonos ‘spenning, spent streng, tone’

Значення та вживання

  1. lyd som har ei viss høgd, styrke og kvalitet og er danna av regelfaste svingingar i ein lekam, til dømes streng på eit musikkinstrument eller stemmebanda hos menneske
    Приклад
    • sopranane sang dei høgaste tonane;
    • høyre vakre tonar;
    • han kan ikkje syngje ein tone
  2. Приклад
    • setje tone til eit dikt
  3. Приклад
    • fiolinen hadde ein vakker tone
  4. heving eller senking av røysta som uttrykk for stemning, innstilling og liknande;
    Приклад
    • i ein spørjande tone;
    • ikkje ta den tonen!
    • han sa det i ein fortruleg tone
  5. måte å uttrykkje seg på;
    Приклад
    • brevet har ein venleg tone;
    • framføringa hadde ein varm, personleg tone
  6. (rett) måte å te seg eller uttrykkje seg på;
    skikk og bruk, åtferd
    Приклад
    • det er ikkje god tone
  7. lys, skugge og fargar i samspel som gjev eit visst særpreg;
    Приклад
    • håret har ein raudleg tone

Фіксовані вирази

  • blå tone
    tone eller melodi med melankolsk preg laga ved å senke tersen (1 eller septimen, særleg i jazz og blues
    • publikum fekk servert både blå tonar og klassisk gitarmusikk
  • finne tonen
    kome godt overeins med;
    like
    • dei fann tonen under middagen;
    • vi finn raskt tonen
  • gje tonen
    spele eller syngje den tonen musikarane skal ta utgangspunkt i når dei skal stemme eller syngje
  • i høge tonar
    særs mykje
    • han prisa maten i høge tonar;
    • dei rosar arbeidet i høge tonar
  • nye tonar
    nye eller annleis haldning, synspunkt eller praksis hos nokon
    • dette var nye tonar frå leiinga
  • slå an tonen
    • spele første tone i eit musikkstykke
    • vise korleis noko skal gå føre seg;
      gje ramma for noko
      • opposisjonen slo an tonen for forhandlingane;
      • den første låten slo an tonen for konserten
  • takt og tone
    framferd overfor andre menneske
    • lære seg reglane for god takt og tone;
    • vise dårleg takt og tone
Сторінка статті

tonalitet

іменник чоловічий

Значення та вживання

det at tonane i ein komposisjon skal vere i eit visst høve til ein toneart og grunntone (1);
motsett atonalitet
Приклад
  • takt, tonalitet og rytme;
  • tonaliteten i stykket er oppløyst
Сторінка статті