Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
87 результатів

Словник букмола 42 oppslagsord

tønne

іменник жіночий або чоловічий

Походження

norrønt tunna, av middelalderlatin tunna ‘vinfat’; beslektet med tonn og tunnel

Значення та вживання

  1. sylinderformet beholder med utbuede vegger
    Приклад
    • en tønne med sild
  3. om eldre forhold: mål for mengde som går i en tønne (mellom 115,8 og 139,4 liter, etter vareslag)
    Приклад
    • en tønne poteter
  4. om eldre forhold: flatemål som egentlig svarer til det arealet som kan bli tilsådd med én tønne såkorn, i Norge = 3,937 dekar

Фіксовані вирази

  • som sild i tønne
    tettpakket
    • passasjerene stod som sild i tønne
  • tomme tønner ramler mest
    de som kan og vet minst, er ofte de mest høyrøstede
Сторінка статті

tunnel, tunell

іменник чоловічий

Походження

gjennom engelsk fra gammelfransk; opphavlig ‘liten tønne’

Значення та вживання

  1. underjordisk, utgravd passasje i jord eller fjell
    Приклад
    • veien går i tunnel under fjorden;
    • fossen er lagt i tunnel
  2. mindre hulgang, for eksempel i maskin

Фіксовані вирази

  • se lys i enden av tunnelen
    situasjonen er i ferd med å bedre seg
  • slå en tunnel
    • bygge en tunnel
      • slå en tunnel gjennom fjellet
    • spille ball eller puck mellom beina på en motspiller
Сторінка статті

tomtønne

іменник чоловічий або жіночий

Значення та вживання

tønne uten innhold
Сторінка статті

tonnasje

іменник чоловічий

Походження

fra fransk av tonne ‘tønne’

Значення та вживання

  1. mål for størrelsen og lastekapasiteten til et skip;
    jamfør deplasement
    Приклад
    • skipets tonnasje
  2. (fartøy med) lasteevne
    Приклад
    • rederiets samlede tonnasje;
    • stor etterspørsel etter tonnasje
Сторінка статті

tonn

іменник середній

Походження

fra engelsk; samme opprinnelse som tønne

Значення та вживання

  1. måleenhet for masse = 1000 kilogram;
    symbol t
    Приклад
    • maskinen veide flere tonn
  2. brukt i genitiv: tyngden eller lasteevnen til et fartøy
    Приклад
    • en to tonns lastebil;
    • en 12-tonns lastebåt;
    • to tonns akseltrykk
  3. stor mengde
    Приклад
    • han spiste et tonn raspeballer til middag
  4. om eldre forhold: registertonn
Сторінка статті

utkikkstønne, utkikstønne

іменник жіночий або чоловічий

Значення та вживання

tønne i forreste mast på seilskip der man står og holder utkikk (2
Сторінка статті

tomme tønner ramler mest

Значення та вживання

de som kan og vet minst, er ofte de mest høyrøstede;
Сторінка статті

som sild i tønne

Значення та вживання

Приклад
  • passasjerene stod som sild i tønne
Сторінка статті

trille 3

дієслово

Значення та вживання

  1. skyve på hjul;
    skyve rundt, la rulle
    Приклад
    • trille ballen i mål;
    • trille en tønne;
    • trille sykkelen
  2. komme rullende med jevn bevegelse
    Приклад
    • ballen triller
  3. Приклад
    • tårene triller nedover kinnene hans
  4. falle, dette
    Приклад
    • spedbarnet trillet ut av vogna
  5. frakte med trillebår
    Приклад
    • en trillebår til å trille stein i
Сторінка статті

skjeppe

іменник чоловічий або жіночий

Походження

norrønt skeppa; beslektet med skap (2

Значення та вживання

  1. gammelt kornmål av varierende omfang, i middelalderen fra 24,3 til 32,4 l, senere ca. 17, 5 l (⅛ tønne)
  2. målekar som rommer en skjeppe (1)

Фіксовані вирази

  • sette/stille sitt lys under en skjeppe
    la være å vise hvor flink eller dyktig en er
Сторінка статті

Словник нюношка 45 oppslagsord

tønne, tynne 1

іменник жіночий

Походження

norrønt tunna, av mellomalderlatin tunna ‘vinfat’; samanheng med tonn og tunnel

Значення та вживання

  1. stor, rund behaldar med bogne vegger
  3. om eldre forhold: mål for mengd som går i ei tønne (1) (mellom 115,8 og 139,4 liter, etter vareslag)
    Приклад
    • ei tønne poteter
  4. om eldre forhold: flatemål som eigenleg svarer til det arealet som kan bli tilsådd med éi tønne såkorn, i Noreg = 3,937 dekar

Фіксовані вирази

  • som sild i tønne
    tettpakka
    • publikum stod som sild i tønne
  • tomme tønner ramlar mest
    dei som kan og veit minst, er ofte dei mest høgrøysta
Сторінка статті

tunnel, tunell

іменник чоловічий

Походження

gjennom engelsk frå gammalfransk; opphavleg ‘lita tønne’

Значення та вживання

  1. underjordisk, utgraven passasje i jord eller fjell
    Приклад
    • jernbana går i tunnel gjennom Ulriken;
    • elva er lagd i tunnel
  2. hol gang, til dømes i maskin

Фіксовані вирази

  • det er lys i enden av tunnelen
    stoda held på å betre seg
  • slå ein tunnel
    • byggje ein tunnel
      • slå ein tunnel gjennom fjellet
    • spele ball eller puck mellom beina på ein motspelar
Сторінка статті

tomtønne, tomtynne

іменник жіночий

Значення та вживання

tom (1) tønne
Сторінка статті

tonn

іменник середній

Походження

frå engelsk; same opphav som tønne

Значення та вживання

  1. måleining for masse = 1000 kilogram;
    symbol t
    Приклад
    • skulpturen vog fleire tonn
  2. brukt i genitiv: tyngda eller lasteevna til eit fartøy
    Приклад
    • ti tonns akseltrykk;
    • 15-tonns lastebåt
  3. stor mengd
    Приклад
    • han åt eit tonn komle til middag
  4. om eldre forhold: registertonn
Сторінка статті

tappe

tappa

дієслово

Походження

norrønt tappa

Значення та вживання

  1. la væske renne eller strøyme ut av tønne, fat, røyr eller liknande ved å opne tapp (1, 2), spuns, kran eller liknande
    Приклад
    • tappe øl frå fatet;
    • ho tappar vatn i karet;
    • tappe for blod
  2. ta frå;
    tømme
    Приклад
    • tappe batteriet for straum;
    • bygda blir tappa for ungdom
  3. Приклад
    • tappe ei myr
  4. få tak i informasjon på ulovleg måte ved å kople seg på dataanlegg, telefonar eller liknande
    Приклад
    • tappe telefonsamtalar;
    • dei har tappa informasjon frå databasar
  5. føye saman to trestykke ved hjelp av tappar (1;

Фіксовані вирази

  • tappe ned
    minske vasstanden
    • tappe ned innsjøen;
    • vassmagasina er tappa ned
Сторінка статті

skjeppe

іменник жіночий

Походження

norrønt skeppa; samanheng med skap (2

Значення та вживання

  1. gammalt kornmål av varierande omfang, i mellomalderen frå 24,3 til 32,4 l, seinare om lag 17,5 l (⅛ tønne)
  2. målekar som rommar ei skjeppe (1)

Фіксовані вирази

  • setje/stille lyset sitt under ei skjeppe
    la vere å vise kor flink eller dyktig ein er
Сторінка статті

sild

іменник жіночий

Походження

norrønt sild

Значення та вживання

mindre fisk med sølvglinsande kropp, store auge og underbit;
Clupea harengus
Приклад
  • fiske sild;
  • leve på sild og poteter

Фіксовані вирази

  • daud som ei sild
    heilt livlaus;
    steindaud
    • liggje daud som ei sild
  • ikkje verd to sure sildar
    heilt verdilaus
  • som sild i tønne
    tettpakka
    • publikum stod som sild i tønne
Сторінка статті

rulle 2

rulla

дієслово

Походження

jamfør rull og rulle (1

Значення та вживання

  1. flytte seg (bortetter eit underlag) ved å dreie seg rundt sin eigen akse;
    Приклад
    • rulle over ende;
    • bilen rullar nedover;
    • stuparen rulla rundt i lufta
  2. få til å rulle (2, 1);
    Приклад
    • dei rulla ei tønne over golvet
  3. jamne med rull eller rulle;
    Приклад
    • rulle tøy;
    • dei rullar åkeren
  4. lage (noko som liknar) ein rull eller ei kule
    Приклад
    • rulle ein sigarett;
    • han har rulla saman teppet
  5. gå i bølgjegang
    Приклад
    • havet rullar mot stranda
  6. om fartøy: vere i rørsle frå side til side i bølgjene
    Приклад
    • båten rulla kraftig
  7. om lyd: drønne;
    rumle lenge
    Приклад
    • tora rulla
  8. uttale norsk ‘r’ med tungespissen;
    til skilnad frå skarre (1, 2)
    Приклад
    • rulle på r-ane

Фіксовані вирази

  • rulle med auga
    sperre opp auga og røre augeepla, til dømes som uttrykk for forakt, overrasking eller oppøsing;
    jamfør himle (2, 2)
  • rulle ned
    • få noko samanrulla til å falde seg ut nedover
      • rulle ned gardina
    • få bilvindauge til å gli ned og opne seg ved å sveive på eit handtak eller trykkje på ein knapp
      • eg rulla ned vindauget
  • rulle opp
    • falde saman (oppover) til ein rull
      • han har rulla opp skjorteermane;
      • gardinene er rulla opp
    • få bilvindauge til å gli opp og lukke seg ved å sveive på eit handtak eller trykkje på ein knapp
      • eg rulla opp bilvindauget
    • avsløre litt etter litt
      • politiet rulla opp eit kriminelt miljø
    • oppklare
      • det var media som rulla opp saka
    • teikne, skildre
      • boka rullar opp ei trist historie om rus og vald
  • rulle ut
    • falde ut ein rull
      • rulle ut den raude løparen;
      • eg har rulla ut soveposen
    • forme noko til ei kule eller ein sylinder med roterande rørsler med hendene
      • rulle ut bollar
    • setje i verk noko på løpande band;
      innføre i eit (større) område
      • dei har rulla ut breiband i heile dalen
Сторінка статті

botn

іменник чоловічий

Походження

norrønt botn

Значення та вживання

  1. underside, underdel i eit kar eller ein annan innhol ting
    Приклад
    • botnen i ei tønne;
    • ein kjel med tjukk botn
  2. inste ende av ein innhol ting eller eit holrom;
    inste ende av ein dal, fjord, eit vatn
    Приклад
    • sjå botnen i brønnen
  3. grunn under vatn (i sjø og liknande);
    fast grunn til dømes under eit gjørmelag
    Приклад
    • det er leire i botnen under matjorda
    • i overført tyding: lågmål
      • no må vi ha nådd botnen
    • i overført tyding: det djupaste, inste av noko
      • på botnen av sjela;
      • på botnen av trassen låg ein tvil
  4. grunn(voll);
    Приклад
    • byggje på ustø botn;
    • ein kjole med raude roser på kvit botn
  5. fjerde og bakarste av mageavdelingane hos jortarar;

Фіксовані вирази

  • dobbel botn
    overført tyding: dobbel meining
  • frå botnen av
    frå sjølve byrjinga og heilt gjennom
    • lage mat frå botnen av
  • i botn og grunn
    heilt opp, fullt ut; i grunnen
  • ikkje vere botn i nokon
    aldri bli mett
    • det er ikkje botn i henne
  • til botnar/botns
    til full klarleik, heilt inn;
    fullt ut
    • det er viktig å kome til botnar i saka;
    • vi må til botns i kva som har skjedd
Сторінка статті

band 1

іменник середній

Походження

norrønt band; samanheng med binde

Значення та вживання

  1. Приклад
    • løyse bandet på sekken;
    • setje hunden i band;
    • raude og kvite band blafra i vinden
  2. i overført tyding: noko som sameiner eller samlar;
    Приклад
    • ha tette band til heimstaden;
    • styrkje bandet mellom nabolanda
  3. smal strimmel av tøy eller anna material
    Приклад
    • kante duken med band til pynt;
    • ha band i håret;
    • få band på såret
  4. ring (1, 2) eller liknande som held noko saman
    Приклад
    • setje band på ei tønne
  5. endelaus reim (2) i tekstil eller gummi som går rundt;
    Приклад
    • transportere varene på bandet;
    • stå ved bandet og vente på at bagasjen kjem
  6. remse (1 i polyester (1) med finfordelt magnetisk (1) material til å ta opp bilete på eller lyd med
    Приклад
    • intervjuet vart teke opp på band
  7. rygg og perm på ei bok;
  8. kvar av bøkene i eit større bokverk;
    Приклад
    • andre bandet av Norsk Ordbok
  10. bundel av kornstrå;
  11. ring (1, 1), lenkje (1, 1) eller liknande til pynt
  12. tverrtre som held saman borda i ein båt;
    bindetre mellom standarane i ein bygning
  13. overgang mellom to dalar som hallar i kvar si lei

Фіксовані вирази

  • leggje band på
    avgrense (2), minke (2)
    • hendinga la band på engasjementet
  • leggje band på seg
  • leggje i band
    binde, leggje i tvangstrøye
  • på løpande band
    som går i eitt utan avbrot;
    kontinuerleg
    • tragediene følgjer på løpande band
Сторінка статті