Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
182 результатів

Словник букмола 80 oppslagsord

sur

прикметник

Походження

norrønt súrr

Значення та вживання

  1. med skarp smak eller lukt (som av sitron eller eddik);
    motsatt søt (1)
    Приклад
    • sure plommer;
    • rognebær er sure;
    • sure oppstøt;
    • sur røyk;
    • melka var blitt sur
  2. i kjemi: som har egenskaper som en syre;
    som har en pH-verdi under 7;
    motsatt basisk
    Приклад
    • en sur løsning;
    • sur nedbør;
    • sure vassdrag
  3. Приклад
    • sur jord
  4. kald og ruskete;
    Приклад
    • det er surt ute i dag;
    • sur vind
  5. hard, stri, vanskelig
    Приклад
    • gjøre livet surt for noen
    • brukt som adverb:
      • surt tjente penger
  6. misfornøyd, mutt, gretten
    Приклад
    • en sur gammel grinebiter;
    • ingen sure miner
    • brukt som adverb:
      • se surt på noen
Сторінка статті

syrlig

прикметник

Значення та вживання

  1. svakt sur
    Приклад
    • frukten har en syrlig smak
  2. Приклад
    • få et syrlig svar
    • brukt som adverb:
      • smile syrlig
Сторінка статті

trassig

прикметник

Походження

av trass (1

Значення та вживання

som viser trass;
Приклад
  • et trassig barn;
  • han er både trassig og sur
Сторінка статті

søt

прикметник

Походження

norrønt sǿtr

Значення та вживання

  1. som har en behagelig og god smak eller lukt som minner om sukker eller honning;
    motsatt sur (1)
    Приклад
    • søte kaker;
    • vinen var litt for søt;
    • den søte duften av varm sjokolade;
    • kaka var søtere enn jeg liker
    • brukt som adverb:
      • kjeksene smaker søtt;
      • det dufter søtt av blomster
  2. brukt som substantiv: mat med søt smak
    Приклад
    • de unner seg noe søtt til kaffen;
    • hun er glad i det søte
  3. som ikke er sur (2) eller salt (2;
    Приклад
    • søt melk;
    • søtt vann
  4. som er lett å like;
    Приклад
    • for en søt gutt;
    • en søt historie;
    • den søte katten;
    • de søteste små sokkene;
    • dette huset er virkelig søtt
  5. som uttrykker varme og inderlige følelser;
    Приклад
    • et søtt kyss;
    • han hvisket de søteste ord i øret mitt
    • brukt i tiltale:
      • god morgen, søteste du!
  6. som gir en av følelse av glede, velvære, fred eller lignende;
    Приклад
    • ligge i sin søteste søvn;
    • den søte juletiden
    • brukt som adverb:
      • sove søtt
  7. Приклад
    • være søt mot alle

Фіксовані вирази

  • det søte liv
    (etter italiensk la dolce vita) et liv i fest og luksus
    • leve det søte liv;
    • drømmen om det søte liv
  • hevnen er søt
    det kjennes godt å gjengjelde etter noe en ser som en urett eller krenkelse
  • søt musikk
    • gjensidig erotisk tiltrekning
      • søt musikk oppstod, og nå har vi vært gift i mange år
    • noe som vekker glede
      • for ordføreren er vedtaket søt musikk
  • søte bror
    (oftest i den uoffisielle formen søta bror);
    Sverige, svensker
    • Ola og Kari Nordmann drar til søta bror for å handle;
    • hun kom i mål like etter søta bror
  • søte saker
Сторінка статті

nordvest 2

іменник незмінні

Значення та вживання

himmelretning midt mellom nord og vest
Приклад
  • en sur vind fra nordvest
Сторінка статті

henge med geipen

Значення та вживання

være sur eller skulle til å gråte;
Se: geip
Сторінка статті

sur som en potte

Значення та вживання

svært sur;
Se: potte
Сторінка статті

rive 2

дієслово

Походження

norrønt rífa

Значення та вживання

  1. slite i to eller flere biter;
    flerre, spjære, flenge
    Приклад
    • rive sund noe;
    • bjørnen rev i hjel sau;
    • rive seg sund på en spiker
  2. gni sund;
    Приклад
    • rive ost
    • brukt som adjektiv:
      • revne gulrøtter
  3. Приклад
    • rive av en fyrstikk
  4. slite, svi
    Приклад
    • gikta rev og slet i kroppen;
    • brennevinet rev i halsen
  5. rykke, slite
    Приклад
    • rive seg i håret;
    • rive av seg lua;
    • rive noen over ende;
    • stormen rev vekk huset
  6. rasere, jevne med jorda
    Приклад
    • rive et hus;
    • kvartalet bør rives
  7. velte, dytte ned
    Приклад
    • rive et hinder;
    • høydehopperen rev i første forsøk

Фіксовані вирази

  • bli revet bort/vekk
    • dø brått og uventet;
      omkomme
      • hun ble revet bort i ung alder;
      • familien ble brutalt revet vekk
    • forsvinne fra markedet
      • billettene ble revet bort;
      • varene ble revet vekk fra hyllene
  • få revet pels
    komme uheldig fra noe
  • rive av seg
    fortelle (historier, vondord eller lignende) på stående fot
  • rive fra seg
    gjøre seg fort ferdig
    • rive fra seg arbeidet på en time
  • rive i nesa
    lukte skarpt
    • lukten av sprit og formalin river i nesa;
    • en sur, ekkel svette rev meg i nesa
  • rive kjeft
    krangle, skjelle (for moro skyld), skråle
  • rive med
    gjøre begeistret
    • publikum ble revet med
  • rive med seg
    • trekke med seg
      • snøskredet river med seg flere hus
    • fenge, engasjere
      • artisten rev med seg publikum
  • rive opp
    • åpne brått og voldsomt
      • han river opp døra
    • rippe opp
      • rive opp gamle sår;
      • rive opp i glemte ting
  • rive seg løs
    gjøre seg fri fra
  • rive til seg
    skaffe seg, legge under seg
Сторінка статті

potte 1

іменник жіночий або чоловічий

Походження

norrønt pottr m, kanskje; fra middelalderlatin pottus ‘drikkebeger’

Значення та вживання

mindre, rundt kar, beholder
Приклад
  • limpotte, blomsterpotte, nattpotte;
  • tett som en potte – absolutt, helt tett

Фіксовані вирази

  • sur som en potte
    svært sur
Сторінка статті

nese

іменник жіночий або чоловічий

Походження

norrønt nǫs

Значення та вживання

  1. lukteorgan i ansiktet hos mennesker og visse dyr;
    Приклад
    • en søt nese med fregner;
    • være tett i nesa;
    • det luktet så ille at jeg måtte holde meg for nesa
  2. evne til å lukte (med nesa);
    Приклад
    • hunden har en veldig skarp nese
  3. i overført betydning: evne til å oppdage eller oppfatte noe;
    Приклад
    • hun har en sikker nese for antikviteter
  4. framspringende, spiss del av noe som angir retning
    Приклад
    • nesa på et fly;
    • skipet snudde nesa mot nord;
    • det var på tide å vende nesa hjemover

Фіксовані вирази

  • bein i nesa
    sterk vilje og evne til å tåle motstand
  • bite seg i nesa på
    være sikker på
  • få lang nese
    bli narret
  • grine på nesa
    vise misnøye
    • han griner på nesa når han leser regnskapene;
    • hun grinte på nesa av den sterke dunsten
  • gå etter nesa
    gå rett fram (uten å vite veien)
  • gå med nesa i en klut
    • ha sorg eller kjenne skam
    • være sterkt forkjølet med rennende nese
      • jeg har gått med nesa i en klut hele uka
  • gå på nesa
    falle forover
  • ikke se lenger enn nesa rekker
    være kortsynt
  • med nesa i
    helt oppslukt av, intenst opptatt med
    • sitte med nesa i en bok;
    • hun går konstant med nesa i mobilen
  • nesa i sky/været
    brukt om å ha en overlegen mine eller være høy på pæra
    • de satte nesa i sky og lot som de ikke enset de sinte stemmene;
    • han stakk nesa i været og gikk;
    • gå med nesa høyt i sky
  • peke nese av
    sette hendene foran nesa med fingrene i været for å håne noen
  • pusse nesa
    snyte seg
  • rett foran/for nesa på noen
    like foran noen
    • hun snappet den siste kakebiten rett foran nesa på lillebror;
    • boka lå rett for nesa på ham uten at han fant den
  • rive i nesa
    lukte skarpt
    • lukten av sprit og formalin river i nesa;
    • en sur, ekkel svette rev meg i nesa
  • rynke på nesa
    vise misnøye
  • som snytt ut av nesa på
    oppsiktsvekkende lik
    • hun er som snytt ut av nesa på faren sin, så like er de
  • stikke nesa fram
    gjøre seg bemerket;
    stikke seg fram
    • hun er uredd og tør å stikke nesa fram
  • stikke nesa i noe
    blande seg opp i noe som ikke angår en
    • jeg vil nødig stikke nesa i andres saker;
    • slutt med å stikke nesa di opp i hva jeg gjør
  • ta ved nesa
    narre, bedra
Сторінка статті

Словник нюношка 102 oppslagsord

sur

прикметник

Походження

norrønt súrr

Значення та вживання

  1. med skarp smak eller lukt (som av sitron eller eddik);
    motsett søt (1)
    Приклад
    • sure plommer;
    • få sure oppstøytar;
    • sur røyk;
    • mjølka er vorte sur
  2. i kjemi: som har eigenskapar som ei syre (1, 1);
    som har ein pH-verdi under 7;
    motsett basisk
    Приклад
    • ei sur løysning;
    • sur nedbør;
    • sure vassdrag
  3. Приклад
    • sur jord
  4. kald og rusken;
    Приклад
    • det er surt ute i dag;
    • sur vind
  5. hard, stri, vanskeleg
    Приклад
    • surt slit;
    • gjere livet surt for nokon
    • brukt som adverb:
      • surt tente pengar
  6. misnøgd, mutt, gretten
    Приклад
    • vere sint og sur;
    • få sur kritikk
    • brukt som adverb:
      • sjå surt på nokon
Сторінка статті

puken

прикметник

Значення та вживання

sur og misnøgd;
Сторінка статті

rotte 1

іменник жіночий

Походження

frå lågtysk

Значення та вживання

  1. altetande gnagar av slekta Rattus med spiss nase, utståande øyre og bortimot hårlaus hale
  2. brukt nedsetjande om listig eller ynkeleg person
    Приклад
    • ho var ei sur og ufordrageleg rotte

Фіксовані вирази

  • rottene forlèt det søkkande skipet
    (dårlege) vener sviktar og trekkjer seg unna når alt ser mørkt ut
  • ta rotta på
Сторінка статті

søyre

søyra

дієслово

Походження

kanskje samanheng med saur og sur

Значення та вживання

  1. gjere at noko rotnar eller tørkar inn
  2. ese med vond lukt;
    Приклад
    • gå og søyre i same kleda
Сторінка статті

søt

прикметник

Походження

norrønt sǿtr

Значення та вживання

  1. med behageleg og god smak eller lukt som minner om sukker eller honning;
    motsett sur (1)
    Приклад
    • søte kaker;
    • safta var litt for søt;
    • han kjøpte den søte sjokoladen;
    • den søte lukta av jordbær;
    • brødet er søtare enn eg er van med
    • brukt som adverb:
      • kakene smaker søtt;
      • det angar søtt av blomstrar
  2. brukt som substantiv: mat med søt smak
    Приклад
    • noko søtt til kaffien;
    • han er glad i det søte
  3. som ikkje er sur (2) eller salt (2;
    Приклад
    • søt mjølk;
    • søtt vatn
  4. som er lett å like;
    Приклад
    • ei søt forteljing;
    • for ein søt unge!
    • den søte, raude sommarkjolen hennar;
    • dette huset er verkeleg søtt
  5. som uttrykkjer varme og inderlege kjensler;
    Приклад
    • eit søtt kyss;
    • han kviskra søte ord i øyret mitt
    • brukt i tiltale:
      • god natt, søte du
  6. som gjev ei kjensle av hugnad, velvære, fred eller liknande;
    Приклад
    • liggje i sin søtaste søvn;
    • søte draumar;
    • den søte juletida
    • brukt som adverb:
      • sove søtt
  7. Приклад
    • vere søt mot alle

Фіксовані вирази

  • det søte livet
    (etter italiensk la dolce vita) eit liv i fest og luksus
    • leve det søte livet;
    • draumen om det søte livet
  • hemnen er søt
    det kjennes godt å gjere opp etter noko ein ser som urett eller krenking
  • søt musikk
    • gjensidig erotisk tiltrekking
      • han og ho møtest, og søt musikk oppstår
    • noko som vekkjer glede
      • tankar om økonomisk rettferd læt som søt musikk
  • søte bror
    (oftast i den uoffisielle forma søta bror);
    Sverige, svenskar
    • Ola og Kari Nordmann dreg over til søta bror for å handle;
    • nordmannen kom i mål like etter søta bror
  • søte saker
Сторінка статті

stump 1

іменник чоловічий

Походження

norrønt stumpr, frå lågtysk; jamfør stomp

Значення та вживання

  1. stykke av noko;
    Приклад
    • ein kort stump av vegen
  2. undre merssegl
  3. Приклад
    • få ris på stumpen
  4. (sur)brød;
    Приклад
    • ete stump med sirup på

Фіксовані вирази

  • gå på stumpane
    røyne hardt på
  • i stumpar og stykke
    i veldig små bitar;
    i fillebitar
    • rive arka i stumpar og stykke
  • redde stumpane
    redde det vesle som enno kan reddast
Сторінка статті

staur

іменник чоловічий

Походження

norrønt staurr; samanheng med stå (3

Значення та вживання

  1. tynn påle eller stokk som er tilkvesst i eine enden
    Приклад
    • setje korn på staur;
    • skifte ut ein staur i skigarden;
    • finne ungskog som er høveleg vyrke til staur
  2. tynn, spiss stong av anna materiale, særleg jern;
    jamfør jernstaur
  3. sta eller toskete person
    Приклад
    • ein sur, gammal staur

Фіксовані вирази

  • bere staur
    slite med å halde saman noko som sprikjer
  • bort i/borti staur og vegger
    riv ruskande gale
    • forklaringa var bort i staur og vegger;
    • saka er borti staur og vegger
Сторінка статті

potte 1

іменник жіночий

Походження

norrønt pottr m, kanskje; frå latin pottus ‘drikkebeger’

Значення та вживання

lite, rundt kar (av brend leire)
Приклад
  • sitje på potte;
  • nattpotte;
  • blomsterpotte
  • i uttrykk:
    • vere tett som ei potte – heilt tett; overf: halde ein løyndom for seg sjølv; teie, halde kjeft

Фіксовані вирази

  • sur som ei potte
    svært sur
Сторінка статті

nedbør

іменник чоловічий

Походження

av ned og bør (3 , opphavleg ‘noko som blir bore ned’

Значення та вживання

samnemning for regn, snø og hagl
Приклад
  • det har kome 15 mm nedbør siste døgnet

Фіксовані вирази

  • sur nedbør
    nedbør med lågare pH-verdi enn 5,6
Сторінка статті

leppe

іменник жіночий

Походження

samanheng med labb (2 og lapp (1 , opphavleg ‘noko som heng’

Значення та вживання

  1. kvar av dei to kjøtflikane som dekkjer munnopninga hos menneske og pattedyr
  2. hudfald som minner om leppe (1)
  3. nedhengjande tunge eller flik;
    hos somme blomsterplanter: kvar av dei delane av krona som minner om ei leppe (1)

Фіксовані вирази

  • bite seg i leppa
    • hindre seg sjølv i å seie noko lite gjennomtenkt
    • prøve å skjule kjensler som sinne eller sorg
  • henge med leppa
    vere sur eller fornærma;
    vere lei seg eller motlaus
  • slengje med leppa
    seie noko forhasta eller noko ein ikkje burde sagt;
    sladre
  • vere på alle lepper
    vere noko eller nokon alle snakkar om
Сторінка статті